Microsoft Word gülşah son doc
Tablo 18. Olguların demografik verileri (devamı)
Yüklə 0,83 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Tablo 18. Olguların demografik verileri (devamı)
190 N.C. 259750 73 E 75 172 Üroloji var
191 A.T. 41166 60 E 80 170 Üroloji
yok
D.B. 127678 78 E 73 171 Üroloji
yok
İ.T. 88891 79
E 83 170
Üroloji yok
194 V.P. 48998 61 E 85 165
Üroloji yok
195 E.E. 260407 28 E 85 174 Genel Cerrahi yok
Y.N. 215311 51 E 95 167 Genel Cerrahi yok
K.Ö. 260642 20 E 65 169 Genel Cerrahi yok
G.U. 228809 29 E 75 167 Genel Cerrahi yok
M.A.Y. 258130 78 E 85 167 Genel Cerrahi yok
R.Ş. 115846 66 E 55 165
Plastik Cerrahi yok
201 M.S. 249954 70 E 80 168 Plastik Cerrahi var
202 H.K. 213745 53 E 59 166 Ortopedi yok
203 G.Ö. 17691 48 K 75 160 Ortopedi yok
N.S. 259611 20 K 68 162 Ortopedi yok
H.B. 230664 70 K 60 156 Ortopedi yok
E.M. 21993 50 E 72 168
Ortopedi yok
207 M.M. 260877 71 E 40 165 Ortopedi yok
208 H.Y. 227107 44 E 60 170 Ortopedi yok
209 B.E. 257660 30 E 90 174 Üroloji yok
210 S.G. 227737 46 K 70 158 Üroloji yok
211 H.İ.S. 259009 20 E 85 175 Üroloji yok
212 A.Ç. 261078 50 E 100 172 Üroloji
yok
R.A. 262167 65 E 82 168 Üroloji
yok
H.S. 26948 78 E 73
170 Üroloji
yok
İ.U. 49336 77
E 65 170
Üroloji yok
216 M.K. 251722 53 E 73 170 Üroloji yok
217 C.U. 228048 74 E 90 173 Üroloji yok
218 T.D. 242596 21 E 64 171 Üroloji yok
219 M.D. 253351 21 E 50 175 Üroloji yok
220 M.K. 148520 54 E 63 173 Üroloji yok
221 M.Ş. 260818 65 E 56 170 Üroloji yok
41 Tablo 18. Olguların demografik verileri (devamı) 222 S.K. 257600 76 E 80 172 Üroloji yok
223 A.B. 261431 60 E 60 171 Üroloji yok
224 Ş.Ş. 244927 59 E 72 171
Üroloji yok
225 Y.T. 262301 68 E 97 174 Üroloji yok
226 M.Ç. 156527 73 E 55 168 Üroloji yok
227 Z.G. 238432 67 E 70 170 Üroloji yok
228 K.Ü. 257613 21 E 60 169 Üroloji yok
229 N.E. 57183 68 E 70 175 Üroloji
var 230 H.K. 263872 54 K 80 159 Ortopedi yok
231 F.S. 155820 48 E 80 173
Ortopedi yok
232 P.Ç. 237454 62 K 70 157 Ortopedi yok
N.İ. 244801 69 E 70
168 Plastik Cerrahi yok
Y.A. 53748 39 E 70 178
Plastik Cerrahi yok
235 Y.K. 247503 40 E 78 175 Genel Cerrahi var
236 R.Ç. 231936 52 E 72 172 Üroloji yok
237 R.L. 263120 42 E 75 165 Üroloji yok
238 M.Ş. 232285 66 E 66 168 Üroloji yok
239 E.Ö. 83887 28 E 63 170 Üroloji
yok
M.E. 263231 56 E 87 172 Üroloji
var 241 İ.O. 68356 60 E 67
165 Üroloji
1 242 H.K. 238325 80 E 58 165 Üroloji yok
243 R.A. 264382 73 E 72 168 Üroloji yok
244 Y.Y. 243219 70 E 70 170 Üroloji yok
245 S.K. 255141 39 K 67 160 Üroloji var
246 H.Y. 127789 60 E 56 168 Üroloji var
247 R.Ö. 253552 70 E 105 170 Üroloji
yok
L.S. 263895 73 E 85
170 Üroloji
yok
E.Y. 267291 34 E 84 174 Üroloji
yok
S.B. 179436 56 E 60 168
Üroloji yok
251 H.F. 205879 67 E 93 172 Üroloji yok
252 A.A. 252853 45 E 82 172 Üroloji yok
253 İ.I. 30549 35 E 70
168 Plastik Cerrahi yok
42 Tablo 18. Olguların demografik verileri (devamı) 254 H.Y. 205840 74 K 70 163 Ortopedi yok
255 S.G. 121861 53 E 60 167 Ortopedi yok
256 S.K. 251994 35 K 80 164 Kadın doğum yok
43
TARTIŞMA Spinal anestezi en sık uygulanan rejyonal anestezi tekniği olmasına rağmen anestezi sonrası özellikle enfeksiyon, spinal nörotoksisite, post spinal baş ağrıları ve yaşamı tehdit eden komplikasyon olasılıkları ile de klinisyenlerin her zaman korkulu rüyası olmuştur. Günümüzdeki teknolojik gelişmelerle bu sorunların önemli bir kısmına çözüm bulunabilmiştir (6).
Fransa’da 1997 yılında spinal anestezi komplikasyonları konusunda yapılan geniş serili bir tarama, spinal anestezi kaynaklı ciddi komplikasyon insidansına ilişkin önemli bulgular ortaya koymuştur. Spinal anestezi uygulanan 640 olgudan, 26 tanesinde kardiyak arrest, 6 olguda ölüm, 5 olguda kauda ekina sendromu, 19 olguda ise radikulopati olmak üzere 40 olguda ciddi komplikasyonlar belirlenmişken, günümüzde yeni iğne tipleri, uygulama tekniklerinin gelişmesi, komplikasyonlara ilişkin gerekli önlemlerin alınması ve erken müdahaleler ile bu tür bulgulara pek rastlanmamaktadır (35). Spinal anestezi sonrası özellikle baş ağrısı, daha az rastlanan görme bozukluğu, bulanık ve çift görme, kulak çınlaması, işitme kaybı, idrar yapamama, sırt ve bel ağrısı, bağırsak şikayetleri, cinsel aktivitede azalma gibi komplikasyonların görülme sıklıkları ve nedenleri ile ilgili birçok çalışmada farklı sonuçlar bulunmuştur. Amerikan Anestezistler Derneği (American Society of Anesthesiologists-ASA) Kapanmış Tazminat Projesi, ameliyathanede uygulanan rejyonal anestezi yükümlülük davalarının en sık nedenlerini tanımlamış, 20 yıllık bir dönemde (1980-1999) tüm dava konularının %18’ini rejyonal anestezi uygulamalarının oluşturduğunu saptamıştır. Rejyonal anestezi davalarının içinde epidural anestezi komplikasyonları (%42) ile karşılaştırıldığında spinal anestezi komplikasyonlarının (%34) daha az olduğu görülmektedir (5).
44 Üniversitemizde retrospektif olarak yaptığımız bu çalışmada 256 olgu değerlendirilerek, 16 PSBA’sı (%6,9), 5 sırt ve bel ağrısı (%1,95), 3 idrar yapamama (%1,17), 2 bağırsak şikayetleri (%0,78) ve 1 cinsel aktivitede azalma (%0,59) olmak üzere toplam 27 komplikasyon geliştiği belirlendi. Çalışmamızda oran olarak komplikasyon sayısı yüksek gibi görünmekle birlikte ölüm, kardiyak arrest, kauda ekina sendromu gibi ciddi, yaşamı tehdit eden problemler belirlenmedi. Yapılan birçok çalışmada spinal anestezi uygulama aralığı olarak L 2-3 ve
L 3-4
kullanılmışken (36,37) bazı çalışmalarda ise daha çok L 4-5 ya da L
5 -S 1 aralığından girişim tercih edilmiştir (38). Özetle, spinal anestezi medulla spinalisin bitimini takiben güvenli kabul edilen bütün aralıklardan uygulanabilmektedir ve aralık tercihi ile anestezi sonrası karşılaşılan komplikasyonlar arasında doğrudan bir ilişki olabileceği konusunda literatürde bir bilgiye ulaşılamamıştır. Bizim çalışmamızda uygulamaların %73,4’ü L 4-5
, %26,6’sı L 3-4
aralığından yapılmış ve belirlenen komplikasyonlar da kullanılan aralığın sayısal oranına paralel, başta PSBA olmak üzere daha çok L 4-5
aralığı uygulamalarında ortaya çıkmıştır (%87,5 L 4-5
; %12,5 L 3-4 ). Spinal anestezi’de kullanılan iğnenin dura kılıfında açtığı delikten BOS’un sızıntı yolu ile kaybı sonucu BOS basıncında azalmaya bağlı olarak geliştiği kabul edilen ve olguları rahatsız eden PSBA önemli bir komplikasyondur. Oluşumunda en önemli etkenin kullanılan iğne tipi ve kalınlığı olduğu kabul edilmektedir (38). Geniş gauge iğnelerin kullanımına bağlı olarak daha önceki yıllarda PSBA’sı insidansı %66 iken, 1956’da 22 ve 24 gauge iğnelerin kullanıma girmesi ile insidans %11 olarak tespit edilmiş ve PSBA’nı önlemek amacıyla iğne çaplarının küçültülmesi yanında iğne ucu tasarımının da etkili olabileceği düşünülmüştür (39-41). Literatürde kalem uçlu ve küçük çaplı iğnelerin PSBA insidansını azaltığını gösteren birçok çalışma bulunmaktadır (42,43). Farklı çalışmalarda PSBA’nın 22 gauge iğne ile %40, 25-gauge iğne ile %25 (44,45), 26 gauge iğne ile %2-12 ve 29 gauge iğne ile %2’den az insidansa sahip olduğu bildirilmektedir (37,45,46). Jeanjean ve arkadaşları (47) 24-gauge iğne ile yaptıkları çalışmada PSBA insidansını %0,08, Despond ve arkadaşları (48) 27-gauge iğne ile %9,3, Frenkel ve arkadaşları (49) 25-gauge iğne kullanarak yaptıkları çalışmada ise %3,5 oranında belirlemişlerdir. Bizim çalışmamızda tüm hastalarda tek tip 22-gauge Quincke iğne kullanılmış ve PSBA insidansı %6,9 olarak saptanmıştır. Yukarıda adı geçen çalışmalara dikkat edecek olursak kullanılan iğne çapı ile baş ağrısı arasında doğrudan tek başına bir paralellik olmadığı açıktır. 22-gauge iğne ile %40, 24-gauge iğne ile %0,08 görülmesine karşılık 27-gauge ile %9,3 görülmesi bu konuda farklı etmenlerin de rol oynayabileceğini göstermektedir (44,48,49). 45 Birçok çalışmada PSBA insidansının farklı oluşunun olguların cinsi (bayan), yaş (genç), hamilelik, intraoperatif pozisyon, erken mobilizasyon, iğnenin çapı ve tasarımı, iğnenin pozisyonu, lokal anestezik ajanın yoğunluğu, opioid ilave edilmesi, intraoperatif sedasyon sağlanması ve olgunun psikosomatik durumu ile ilgili olabileceği bildirilmiştir (42,50-53). Yaşlılarda fiziksel duyarlılığın azalmasına bağlı ağrı eşiğinin yükselmesi ve beyin kan damarlarındaki azalmış elastisite nedeniyle PSBA daha az görülmektedir. Obstetrik olgularda ise, doğum sırasındaki dehidratasyon, doğumu takiben kan volümündeki hızlı değişiklikler, doğum sırasındaki intraabdominal basınç değişiklikleri ve doğum sonrası uygun sıvı replasmanı yapılamaması nedeniyle daha fazla görüldüğü bildirilmektedir (54). Jeanjean ve arkadaşları (47) 50 yaş altı olguda 24-gauge iğne ile yaptıkları çalışmada PSBA insidansını %0,08 olarak bildirmişler, yaş, cinsiyet ve verilen lokal anestezik miktarları ile baş ağrısı arasında anlamlı bir ilişki saptamamışlardır. Pjevic ve arkadaşları (55), 20-45 yaş arası 776 olguda 25-gauge iğne ile yaptıkları çalışmada PSBA insidansını %3,5 olarak tespit etmiş ve genç olgularda daha çok görülmesini istatistiksel olarak anlamlı bulmuşlardır. Frenkel ve arkadaşları (49) çalışmalarında 19-30 yaş arası 202 genç olguda 25-gauge iğne ile %3,5 oranında PSBA saptamışlar, Chan ve arkadaşları (56) da 101 hastada 25-gauge iğne ile yaptıkları çalışmada %13,9 oranında PSBA saptamış ve bu olguların yaş ortalamasını 33,6 olarak tespit etmişlerdir. Biz çalışmamızda, bazı araştırmacıların (55,56) sonuçları ile benzer şekilde baş ağrısı gelişen olgularımızın yaş ortalamasının 34,81 olduğunu dikkate alarak PSBA’nın genç olgularda daha fazla olabileceği sonucuna vardık. Bu sonuç spinal anatomide, sinir fizyolojisinde ve kardiyovasküler reflekslerde yaşla ilgili değişikliklerden kaynaklanıyor olabilir. Despond ve arkadaşları (48), 18-45 yaş arası olgularda 27-gauge iğne ile yaptıkları çalışmada PSBA insidansını genel olarak %9,3, kadınlarda daha sık (%20) erkeklerde daha az (%5,5) olarak tespit etmişlerdir. Jeanjean ve arkadaşları (47) ile Hafer ve arkadaşları (41) da, PSBA ile cinsiyet arasında anlamlı bir ilişki olmadığını belirtmişlerdir (41,47). Bu çalışmalara benzer şekilde, istatistiksel olarak PSBA ile cinsiyet arasında anlamlı bir ilişki tespit edilmemesine rağmen klinik olarak çalışmamızda PSBA gelişen 16 olgudan 15’i erkek 1’i kadın idi. PSBA’nın kadınlarda daha fazla görüldüğünü ifade eden çalışmaların aksine erkeklerde daha fazla saptamamızın nedeninin olgu cinsiyet dağılımımızda çoğunluğun erkek oluşundan kaynaklandığını düşünmekteyiz. İğne çapı, yaş, cinsiyet dışında PSBA insidansını etkileyen bir diğer faktör mobilizasyon zamanıdır. Yapılan bazı çalışmalarda araştırmacılar proflaktik olarak uygulanan yatak istirahatinin PSBA insidansını azaltmaya faydalı olmadığını saptamışlardır (49,57,58).
46 Cook ve arkadaşları (59), 102 olgu ile yaptığı çalışmada olguların bir kısmına 4 saat diğer kısmına 24 saat yatak istirahati uygulamış ve ilk grupta %11,6 diğer grupta %11,9 oranında PSBA tespit ederek aralarında anlamlı fark olmadığını belirlemiştir. Andersen ve arkadaşları (60), 50 yaş üstü TUR uygulanan 112 erkek hasta ile yaptığı çalışmada bir gruba 24 saat yatak istirahati, diğer gruba erken mobilizasyon uygulamış, erken mobilizasyon uygulanan grupta %11, 24 saat yatak istirahati uygulanan grupta %14 oranında PSBA saptamıştır. İki grup karşılaştırıldığında baş ağrısı başlangıç zamanları arasında fark saptanmamış olmasına rağmen, araştırmacı erken mobilizasyonun PSBA’nın önlenmesinde klinik olarak etkinliğini belirtmektedir. Hafer ve arkadaşları (41), PSBA oranını yaptıkları çalışmada %9,4 olarak tespit etmişler, uzun yatak istirahati uygulanan olgularda PSBA insidansında azalma olmadığını fakat olguların yatak istirahatine tam olarak uyup uymadıklarının mutlaka değerlendirilmesi gerektiğini bildirmişlerdir. Frenkel ve arkadaşları (49) yaptıkları çalışmada proflaktik postoperatif immobilizasyonun PSBA insidansı üzerine etkisi olmadığını saptamışlardır. Bizim çalışmamızda PSBA görülen olguların %75,5’nin ilk 12 saatte mobilize olduğu, baş ağrısı gelişen ve gelişmeyen olgular arasında ilk ayağa kalkma zamanları arasında anlamlı bir fark olmadığı saptanmıştır. İstatistiksel olarak bir fark tespit edilmemesine karşılık klinik olarak yukarıdaki çalışmaların tersine, baş ağrısı görülen olguların çoğunun erken mobilize olduğu belirlenmiştir. Çalışmamızda baş ağrısı gelişen ve gelişmeyen olgular arasında istatistiksel anlamlı bir fark bulunamasa da klinik olarak baş ağrısı gelişen olguların 14 (%87,5)’üne ameliyathanede hiç kolloid verilmediği, 1000 cc kolloid verilen olgularda ise hiç baş ağrısı görülmediği belirlendi. Verilen kolloid miktarı ile PSBA arasında doğrudan bir ilişkiyi gösteren çalışmaya rastlamasak da, kolloid verilmeyen olgularda %87,5 oranında belirlenen PSBA’ya karşılık 1000 cc kolloid verilen olguların hiçbirinde PSBA görülmemesi kolloid kullanımının PSBA insidansını azaltmakta etkili olabileceğini düşündürdü. Spinal anestezi’den sonra en yaygın şikayet olan sırt ve bel ağrısı baş ağrısından daha fazla görülmekte ve görülme sıklığı %2.5 ile %54 arasında değişmektedir (51,52,61-63). Ancak ağrının iğne şekli ve çapıyla ilişkisinin olup olmadığı konusunda değişik görüşler vardır (52). Pittoni ve arkadaşları (64) 22-gauge kalem uçlu iğne ile (%14,5), 25-gauge kalem uçlu iğneye (%5,9) göre daha fazla oranda bel ağrısı gözlemlemişler ve bunun nedeninin fazla deneme ile değil iğne çapı ile ilgili olduğunu belirtmişlerdir. Shutt ve arkadaşları (65) bel ağrısı ile iğne deneme sayısı arasında herhangi bir ilişki bulamamışlar, 25-gauge kalem uçlu iğne kullanımı sonrası bel ağrısı insidansını %8 olarak saptamışlardır. Genç hastalarda 24-
47 gauge kalem uçlu iğne ile Seeberger ve arkadaşları (66) şiddetli bel ağrısı insidansını % 11 olarak rapor etmişler ve bel ağrısı oluşumu için iğnenin çapının kalın olması yanında iğne tasarımı ve deneme sayısının da önemli olduğunu bildirmişlerdir. 24-gauge kalem uçlu iğne kullanan Tarkkila ve arkadaşları (52), Lim ve arkadaşları (67) ise bel ağrısı insidansını sırası ile % 2 ve % 35.7 olarak rapor etmişlerdir. Frenkel ve arkadaşları (49), Geurts ve arkadaşları (37), Tarkkila ve arkadaşları (52) 25-gauge keskin uçlu iğne ile bel ağrısı insidansını sırasıyla %12,4, %12,5 ve %14,6 olarak bildirmişlerdir. Lynch ve arkadaşları (63), Geurts ve arkadaşları (37), Lim ve arkadaşları (67) ise 29-gauge keskin uçlu iğne kullanarak sırası ile %2,5, %10 ve %32,1 olarak bulmuşlar, nedenini kullanılan kılavuz iğne yanında deneme sayısının fazla olmasına bağlamışlardır. 22-gauge iğne kullanılan bizim çalışmamızda bel ağrısı oranı %1,95 olarak bulundu. Belirlenen bu oranın diğer çalışmalara göre daha düşük bulunmasının nedeninin, tam tesbit edilemese de spinal anestezinin doğru pozisyonda, iyi bir teknik ve daha az travmatize bir yöntemle uygulanmasından kaynaklanabileceği düşünülebilir. İdrar retansiyonu spinal anestezinin postoperatif komplikasyonlarından biridir. Frenkel ve arkadaşları (49) 19-30 yaş arası 202 genç erkek hasta ile 25-gauge iğne ve hiperbarik bupivakain kullanarak yaptıkları çalışmada idrar retansiyonunu %2,5 insidansta saptamışlardır. NgKO ve arkadaşları (68) 18-40 yaş arası 80 hasta ile yaptıkları çalışmada %2,5 oranında idrar retansiyonu görmüşlerdir. Bu çalışmada hiperbarik bupivakain ve tetrakain kullanılmış ve istatistiksel anlamlı olmasa da tetrakain grubunda idrar retansiyonun daha fazla görüldüğü tespit edilmiş. Bu da tetrakain ile oluşan sensorial bloğun daha uzun süreli olmasına bağlanmış. Biz çalışmamızda idrar retansiyonu oranını hiperbarik bupivakain kullanımı ile %1,17 olarak belirledik. Bu çalışmalardan farklı olarak 22-gauge iğne kullanarak idrar retansiyonu oranını daha az bulmamız kullanılan lokal anestezik (sensorial bloğun daha kısa sürdüğü), olgu sayısı gibi etkenlerden kaynaklanıyor olabilir. Spinal anestezi sonrası nadir de olsa görülebilen bir diğer komplikasyon ise bağırsak şikayetleridir. T 5 -L 1 düzeyinde splanknik sempatik blokaj ile ince bağırsaklarda kontraksiyon ve sfinkterlerde gevşeme olmaktadır (68). Çalışmamızda sadece iki olgu bağırsak şikayetlerinden bahsederken, 81 yaşındaki olgu operasyon öncesinde de var olan bu durumun sonrasında arttığını bildirdi. İki olguda da blok uygulama aralığının L 4-5
olması muhtemel bir sempatik blokaja bağlı bağırsak şikayetlerinin görülebileceğini düşündürmektedir. Diplopi, bulanık görme ve görme kaybı gibi nervus abdusens paralizisine bağlı komplikasyonlar için Thomke ve arkadaşları (27) 1/5800, Follens ve arkadaşları (69) 1/400 insidans saptamışlardır. Geri dönüşümlü bu komplikasyonun spinal anestezi uygulanmasından önce olgulara anlatılması ve bu komplikasyona ilişkin olgunun postoperatif mutlaka kontrol 48 edilmesi gerekmektedir. Bizim çalışmamızda diplopi, bulanık görme ve görme kaybı gibi komplikasyonlara rastlanmamıştır. Yine nadir görülen diğer bir komplikasyon olan işitme kaybı için Malhotra ve arkadaşları (34) 23-gauge Qincke iğnelerin, 26-gauge iğnelerle karşılaştırıldığında ortalama işitme duyusunu azalttığını saptamışlardır. Ok ve arkadaşları (70) 20-40 yaş arası 60 olgu ile 22 ve 25 gauge iğne kullanarak yaptıkları çalışmada gençlerde işitme kaybına ve 3. ,4. ,5. ,6. ,7. ve 8. kranial sinirlere ait patolojik herhangi bir bulguya rastlamamışlardır. Gültekin ve arkadaşları (71), 25’i 30 yaş altı , 25’i 60 yaş üstü 50 olguda 25-gauge iğne kullanarak yaptıkları çalışmada düşük frekanslı duyma kaybını genç yaş grubunda daha fazla saptamışlar, konuşma frekansında fark belirlememişlerdir. Geçici duyma kaybının genç olgularda daha fazla olması nedeninin dural ponksiyon sonrası BOS kaybının bu yaş grubunda daha fazla olmasına bağlı olabileceğini düşünmüşler, PSBA nın yaşlılarda daha az görülme nedeninin de daha az BOS kaybı ile ilgili olabileceğini belirtmişlerdir. Genç olgularda spinal anestezi sonrası işitme kaybı yönünden de daha fazla risk olduğu, bu nedenle BOS kaçağının iyi belirlenmesi ve komplikasyonların atlanabileceği düşünülerek daha yakından denetlenmeleri gerektiğini söylemişlerdir. Malhatro ve arkadaşları (72) ise 30 hasta ile 23-26 gauge iğne ile yaptıkları karşılaştırmalı çalışmada 23-gauge iğne kullanımı ile duyma kaybının daha az olduğunu bildirmişlerdir. Çalışmamızda; işitme kaybı, kulak çınlaması belirlenen olgumuz olmamıştır. Spinal anestezinin nadir görülen komplikasyonlarından biri de cinsel aktivite azalmadır. Literatürde bu komplikasyona dair fazla çalışma olmamasına rağmen Eckstein ve arkadaşları (73)’nın 1016 olgu üzerinde yaptığı geniş retrospektif çalışmada sadece 9 hastada cinsel aktivitede azalma tespit edilmiş, bu çalışma sonucunda cinsel aktivitenin azalmasında spinal anestezinin bir etken olmadığı kabul edilmiştir. Çalışmamızda 1 olguda cinsel aktivitede azalma belirlenmiş, orşiektomi operasyonu sonrası, gelişen bu problemin oluşumunda spinal anestezi mi yoksa yapılan operasyonun mu etkin rol oynadığı konusunda karar verilememiştir. Çalışmamızda, üniversitemiz ameliyathanesinde 01.05.2006-15.11.2006 tarihleri arasında spinal anestezi uygulanmış 256 olgunun postoperatif baş ağrısı ve diğer komplikasyonlar açısından retrospektif olarak incelenmesi ile; 16 olguda post spinal baş ağrısı, 5 olguda sırt-bel ağrısı, 3 olguda idrar yapamama, 2 olguda bağırsak şikayetleri ve 1 olguda cinsel aktivitede azalma olmak üzere toplam 27 komplikasyon geliştiği belirlendi. Kliniğimizde ilk kez yapılan bu retrospektif çalışma ile belirlediğimiz komplikasyonları literatür verileriyle karşılaştırdığımızda PSBA ve diğer komplikasyonlar oranlarının düşük olduğunu saptadık. Uygulanan teknik, doğru olgu seçimi, bilgi ve el
49 becerisinin yanında uygun iğne kullanımı gibi birçok etkenin rol oynadığı spinal anestezi uygulamalarının kliniğimizde standart değerler ölçüsünde gerçekleştirilebildiğini düşünmekteyiz. Daha ince çaplı iğneler kullanılarak, kolloid sıvı desteği ile daha sorunsuz uygulamalar yapılabileceği görüşündeyiz.
|