Microsoft Word ?hali cografiyas?

K&nd yaşayış m&sk&nl&rinin tipl&ri
İstehsal lam tl rin gör bütün k nd m sk nl rini üç tip ayırmaq olar:

1. 
   k nd t s rrüfatı m sk nl ri;
   
2. 
   qeyri-k nd t s rrüfatı m sk nl ri;
   
3. 
   qarışıq funksiyalı m sk nl r.
   

Müxt lif ölk l rd halinin bu kateqoriyaları arasında nisb t xeyli f rql nir. K nd t s rrüfatı halisinin xüsusi ç kisi iqtisadiyyatının sasını k nd t s rrüfatı t şkil ed n inkişafda olan ölk l rd daha yüks kdir. İş burasındadır ki, xüsusil yüks k inkişaf etmiş ölk l rd , k nd yerl rind k nd t s rrüfatı il bağlı olmayan xeyli adam yaşayır. Burada fermerl rin ehtiyaclarına, n qliyyata, meş t s rrüfatına, kurortlara xidm t göst r n çoxlu m sk nl r, gec l m q s b l ri v
s. vardırKand tasarrüfatı k nd m sk nl rin halisinin başlıca m şğuliyy ti k nd t s rrüfatı v k nd t s rrüfatı m hsullarının emalı olan m sk nl r aiddir. Yer kür si k nd halisinin sas hiss si k nd t s rrüfatı il bağlıdır. Ona gör d k nd m sk nl rinin sas tipi iri olmayan k nd t s rrüfatı yaşayış m nt q l ridir.
Qeyri-kand tasarrüfatı halisi üç ünsürd n:
1) k nd yerl rind yaşayıb, k nd halisin xidm t ed n ş xsl rd n; 2) h r gün ş h rd ki daimi iş yerin gedib-g l n k nd sakinl rind n; 3) prinsipc ş h r profilli olub, ş h rd n k narda yerl ş n mü ssis d (s naye, m d n işl ri v s.) çalışanlardan t şkil edilir.
İqtisadi inkişaf, xüsusil s naye inkişafı artdıqca sadalanan üç kateqoriyadan olan k nd halisinin payı artır, öz llikl k nd t s rrüfatında çalışanların sayı is azalır.
Topoqrafik mövqe–yerin relyefin ayrı-ayrı elementl rin , çay ş b k sin v s. münasib td mövqeyidir. Topoqrafik mövqed bölg l rarası f rql r müşahid olunur. K nd evl rinin qarşılıqlı yerl şm sinin öyr nilm si, onların k ndd qruplaşdırılmasının, habel k nd m sk nl rinin özl rinin (onların topoqrafiya v morfologiyasının) öyr nilm si coğrafiyaşünasları xeyli maraqlandıra bil r.
XIX srin sonlarında Almaniyada k nd m skunlaşması formalarını mü yy n etnoslarla bağlayan bütöv bir etnoqrafiya m kt bi yaranmışdır: Xutor m skunlaşması kelt, k nd m skunlaşması is german tayfalarına xasdır. Lakin arxiv materialları göst rmişdir ki, k nd m skunlaşması t s rrüfat formaları il bağlı olmuşdur.
K nd m sk nl ri m nş yin gör d t snif edilir:
Dispers (dağınıq, t kh y tli) m skunlaşma inkişaf etmiş ölk l rin k nd yerl rind , habel Baltikyanı ölk l rind ferma, malikan , xutor v s. ş klind yayılmış m skunlaşma formasıdır. 6kinçil rin v icar darların (fermerl rin) ail l ri bec rdikl ri v sas dolanacaq m nb l ri olan sah l rind yaşayırlar. Torpaq payları az olduqda, t kh y tlil r sıxlaşma m rk zli v s p l nm zonalı qrup formasını xatırladan dispers m skunlaşmaforması yarada bil rl r.
Dağınıq fermer m skunlaşması xüsusi yolüstü q s b l r növü – baqqal dükanı, ibtidai m kt b v s. olan bir neç evd n ibar t ferma qrupuna bilavasit xidm t m rk zl ri – «Hemlit»l r yaratmışdır.
K nd m sk nl ri