Microsoft Word Investisiya f?aliyy?tini huquqi t?nziml?nm?si docx

Ölk& iqtisadiyyatınayön&ldilmiş investisiyalar(mln.ABŞ dolları)

	1995-2002	2003-2011	1995-2011 (ümumi)
C&mi investisiyalar	12473,6	106247,8	118721,3
Daxili investisiyalar	3353,9	52443,2	55797,1
Neft sektoru	902,5	9024,1	9926,5
Qeyri-neft sektoru	2451,7	43419,2	45870,6
Xarici investisiyalar	9119,8	53804,5	62924,2
Neft sektoru1	6105,3	31333	37438,3
Qeyri-neft sektoru2	3014,4	22471,5	25485,9

Neft v& qeyri-neftsektoru üzr& ölk& iqtisadiyyatınayön&ldilmiş investisiyalar (mln. ABŞ dolları)
	1995-2002	2003-2011	1995-2011 (ümumi)
Neft sektoru	7007,8	40357,2	47364,6
Qeyri-neft sektoru	5466,1	65890,7	71356,5

Ölk& iqtisadiyyatına yön&ldilmiş xarici investisiyalar (mln. ABŞ dolları)
	1995-2002	2003-2011	1995-2011 (ümumi)
C&mi Xarici investisiyalar	9119,7	53804,5	62924,2
Maliyy& kreditl&ri	1652,3	14684,4	16336,7
Ondan neft sektoruna kreditlar	0,0	727,8	727,8
Birbaşa	7467,4	34264,2	41731,6

investisiyalar
Neft bonusu	0,0	192,8	192,8
Portfel investisiyalar	0,0	781,7	781,7
Dig&r investisiyalar	0,0	3881,4	3881,4

2. "Bir p&nc&r&" sistemi

Ölk d sahibkarlığın inkişafının sür tl ndirilm si, biznes mühitinin lverişliliyinin daha da artırılması v biznes başlama prosedurlarının sad l şdirilm si üçün z ruri t dbirl rin görülm si m qs dil Az rbaycan Respublikasının Prezidenti "Sahibkarlıq f aliyy ti subyektl rinin f aliyy tinin "bir p nc r " prinsipi üzr t şkilinin t min edilm si t dbirl ri haqqında" 2007-ci il 25 oktyabr tarixli S r ncam imzalamışdır. S r ncama

sas n, "bir p nc r " prinsipi üzr vahid dövl t qeydiyyat orqanı Az rbaycan Respublikasının Vergil r Nazirliyi mü yy n edilmiş v 2008-ci ilin 1 yanvar tarixind n Az rbaycanda bu sistemin t tbiqin başlanmışdır. "Bir p nc r " sisteminin t tbiqind n sonra Az rbaycanda biznes başlama proseduraları 15-d n 1- v bunun üçün s rf olunan vaxt 30 günd n 3 gün endirilmişdir.

Sahibkarlar vergi orqanları v banklarla s n d mübadil sini yeni yaradılmış İnternet Vergi İdar si (www.e-taxes.gov.az) vasit sil h yata keçir bil rl r. Bundan başqa, sahibkarların vergi qanunvericiliyin aid suallarının v müraci tl rin q bulu, onlara baxılması v operativ cavablandırılması m qs dil 195 saylı telefon m lumat xidm ti f aliyy t göst rir.

"Bir p nc r " sistemin gör kommersiya f aliyy ti il m şğul olan hüquqi ş xsl r Vergil r Nazirliyind qeydiyyatdan keçm lidirl r.

Az rbaycan Respublikasında biznes mühitinin yaxşılaşdırılması, bu sah y dövl t qayğısının artırılması m qs dil bir sıra qurumlar f aliyy t göst rir:

Az rbaycan İnvestisiya Şirk ti

• 
  2006-cı ild sahibkarlığın inkişafının d st kl nm si sah sind h yata keçiril n dövl t siyas tini vahid m rk zd n t nziml m k, respublikanın investisiya c lbediciliyinin daha da artırılmasını t min etm k m qs dil Az rbaycan İnvestisiya Şirk ti yaradılmışdır. Şirk tin başlıca v zif si ölk iqtisadiyyatına investisiyaların t şviqini t min etm k, bu sah d mövcud probleml rin aradan qaldırılmasına çalışmaqdır. Şirk tin investisiya f aliyy tinin m qs di sas n ölk iqtisadiyyatının qeyri-neft sah l rind f aliyy t göst r n s hmdar c miyy tl rinin v dig r kommersiya t şkilatlarının nizamnam kapitalındakı iştirak payını, o cüml d n s hml rini almaqla müdd tli investisiya qoyuluşunun h yata keçirilm sind n ibar tdir.
  

Yerli istehsalın inkişafı il ölk nin ixrac qabiliyy tinin artırılması v investisiyaların c lb edilm sini h v sl ndirm k m qs dil 2003-cü ild Az rbaycan İxracın v İnvestisiyaların T şviqi Fondu (AZPROMO) yaradılmışdır. Fond investorlar, yerli istehsalçılar v hökum t arasında körpü rolunu oynamaqla dövl t-öz l sektor dialoqunda

h miyy tli işl r görür. AZPROMO xarici investorlara öz investisiya layih l rini h yata

keçirm k üçün sah l rin mü yy nl şdirilm sind , yerli bürokratiya il mübariz aparmaqda v onların Az rbaycana g lm sini asanlaşdırmaqda yardım edir. Yerli mü ssis l r d AZPROMO-nun m sl h t xidm tl ri v xarici bazar t dqiqatlarından faydalanırlar.

Vergitutma Xarici investisiyalı mü ssis l r, habel xarici investorlar Az rbaycan Respublikasının qanunvericilik aktları il mü yy n edil n vergil ri öd yirl r.

Mühasibat uçotu v hesabat Xarici investisiyalı mü ssis Az rbaycan Respublikasında qüvv d olan qaydalara, yaxud ist s , h mçinin xarici investorun m nsub olduğu ölk d qüvv d olan qaydalara müvafiq sur td mühasibat uçotu v hesabat aparır.

2. Xarici investorlar üçün Az&rbaycanın üstünlükl&ri

1. 
   Xarici investisiyalar üçün münbit ş rait:
   

• 
  Regionda adambaşına düş n n yüks k Birbaşa Xarici İnvestisiya göst ricisi.
  
• 
  İnvestorlar üçün hüquqi t minatlar.
  

2. 
   Sür tl inkişaf ed n v açıq iqtisadiyyat:
   

• 
  ÜDM-in 26,4 % illik artımı.
  
• 
  Xarici ticar t dövriyy sinin 19,8 % illik artımı.
  
• 
  Orta idxal tarif d r c si: 5,7%
  

3. 
   Qeyri-neft sektorunda geniş imkanlar:
   

• 
  Son 5 ild ks r iqtisadi f aliyy t sah l rind yüks k artım: s naye – 7,5 d f , tikinti – 3,8 d f , ticar t – 3,5 d f , n qliyyat v rabit – 2,9 d f , sosial xidm tl r – 2,8 d f , k nd t s rrüfatı – 2,1 d f .
  
• 
  K nd t s rrüfatı m hsulları istehsalçılarına vergi güz ştl ri
  

4. 
   T bii ehtiyatlar: faydalı qazıntılar v münbit torpaq:
   
5. 
   6lverişli strateji mövqe:
   

• 
  M rk zi Asiya v X z r regionuna birbaşa çıxış.
  
• 
  Beyn lxalq ticar t t ş bbüsl rind iştirak (İp k Yolu, Şimal–C nub koridoru).
  
• 
  Genişl n n Avropa faktoru v Yeni Qonşuluq Siyas tin qoşulma.
  

6. 
   R qab t qabiliyy tli yerli işçi qüvv si
   

Az rbaycanın sür tli sosial-iqtisadi inkişafı, ölk d biznes mühitinin yaxşılaşdırılması m qs dil h yata keçiril n t dbirl r v s. nailiyy tl r nüfuzlu beyn lxalq t şkilatlar t r find n daim yüks k qiym tl ndirilir.

Dünya Bankının v Beyn lxalq Maliyy Korporasiyasının “Doing buisness – 2012” hesabatında Az rbaycan 183 ölk arasında 66-cı yeri tutub. Az rbaycan habel mlakın qeyd alınmasının sad liyi, biznes başlamaq parametrl ri üzr dünya ölk l ri arasında liderl r qrupuna daxil olub. Kredit almaq, iş görm k v bir sıra dig r sah l rd d ciddi uğurlar ld ed n ölk inkişaf etmiş dövl tl rl bir sıradadır.

“Doing buisness – 2012” hesabatına sas n, Az rbaycanda n yaxşı göst rici m hz

mlakın qeydiyyatındadır. Bel ki, 10 müxt lif göst rici üzr 183 ölk arasında hazırlanan hesabata sas n Az rbaycan daşınmaz mlakın qeydiyyatına gör 9-cu yerd dir. Eyni zamanda Az rbaycanda mlakın ötürülm si üçün 4 prosedur t l b olunur ki, buna da 11 gün müdd t v mlakın d y rinin 0,2 faizi q d r x rc s rf edilir. Bu, regionda n yaxşı göst ricil rd n biridir. Müqayis üçün bildir k ki, Az rbaycanın aid edildiyi Ş rqi Avropa

v M rk zi Asiya regionlarında mlakın ötürülm si üzr orta göst rici 37, qonşu ölk l rd n Türkiy d 44, Rusiyada 45, Bolqarıstanda 66, Rumıniyada 70, İranda 163, Ukraynada is 166 gündür.

Biznes başlamaq reytinqin gör Az rbaycan 183 ölk arasında 18-cidir. Ölk d biznes başlamaq üçün 6 prosedur t l b edilir. Günl rin sayı 8-dir, biznes başlamaq üçün t l b edil n x rc adambaşına düş n kapitalın 2,7 fazini t şkil edir. Bu zaman minimum kapital t l b olunmur. Az rbaycanın bu göst ricisi M rk zi v Ş rqi Avropa ölk l ri il müqayis d daha yaxşıdır. Çünki bu ölk l rd biznes başlamaq üçün 11 gün t l b edilir. Habel Az rbaycanda biznes başlamaq üçün t l b edil n proseduraların sayı bu ölk l rl müqayis d daha azdır.

Az rbaycan iqtisadiyyatının v ziyy ti beyn lxalq reytinq agentlikl ri t r find n d qiym tl ndirilmişdir. Bel ki, 2011-ci ilin dekabr ayında “Standart & Poor’s” reytinq agentliyi Az rbaycanın xarici v daxili valyutada uzunmüdd tli suveren kredit reytinqini bir pill artıraraq “BBB-” s viyy sin d k qaldırılmış v bununla da Az rbaycana investisiya reytinqi vermişdir. Agentlik, h mçinin, Az rbaycanın xarici v daxili valyutada qısamüdd tli suveren kredit reytinqini d bir pill artaraq “B” s viyy sind n “A-3” s viyy sin çatdırmışdır. Eyni zamanda “Fitch Ratings” agentliyi Az rbaycanın yerli v xarici valyutada uzunmüdd tli suveren investisiya reytinqini "pozitiv" proqnozu il "BBB- " s viyy sind saxlamışdır. “Moody’s” agentliyi is Az rbaycana şamil etdiyi “Ba1” s viyy sind suveren reytinqi üzr proqnozunu “stabild n” “pozitiv ” d yişmişdir.

Bütün bunlar bir daha göst rir ki, Az rbaycan inkişaf etmiş ölk kimi dünyanın aparıcı investitorlarının daim diqq t m rk zind dir.