Microsoft Word islom ensik ziyouz com doc

 
LAYLATUL-QADR (arab. - qadr kechasi) -islom aqidasiga ko‘ra, ramazon oyining 26-
dan 27-ga o‘tar kechasi. Bu kechaning ulug‘lanishi Qur’oni karimning shu kechada nozil 
etila boshlagani, bu kechada qilingan ibodat ming oylik ibodatdan afzal ekani to‘g‘risida 
Qur’onda bashorat berilgani bilan izoxlanadi. Unda aytilishicha, bu kechada osmon 
farishtalari Jabroil hamrohligida Yerga tushib, tong paytigacha bir yillik bo‘ladigan ishlar 
rejasini tuzadilar. Ular tuni bilan yana musulmonlar uchun istig‘for aytib, gunohlarini 
kechirishini so‘rab, Allohga iltijo qilar ekanlar. 
al-LOT - qad. Arabistonning butun hududi (Nabateya, Palmira, Xiro, Yaman)da islomdan 
avvalga davrda topiniladigan ayol - sanam, ayniqsa, Hijozda mashhur bo‘lgan, Vajj 
vohasidagi Toif yaqinida al-L. sanamining ramzi - oq tosh joylashgan. Mana shu tosh va 
uning yonidagi sajdagoh ziyoratgoh hisoblangan, vodiy muqaddas joy sanalgan. Al-L. 
Toifda yashovchi saqif qabilasining bosh ma’budasi hisoblangan, lekin, unga Makkadagi 
qurayshiylar ham uchta ma’buda (al-Lot, al-Uzza, Manat) qatori topinishgan. Al-L. 
sanami Makkadagi sajdagohda turgan. 631-632 y.larda saqifiylar islomni qabul 
qilishgandan so‘ng al-L. sajdagohi buzib tashlangan, sanamning bezaklari va xazinasi 
sahobalarning qarzlarini to‘lashga sarflangan.
 
LOHUT va NASUT - "inson tabiati" (nasut)ga qarama-qarshi qo‘yiladigan "ilohiylik, 
ilohiy tabiat". Har ikki atama Qur’onda uchramaydi. Islomga ular ehtimol suryoniy 
xristianlar orqali kirib kelgan. Musulmon ilohiyotida L. va N.ning o‘zaro nisbati masalasi, 
ularning bir shaxsda uyg‘unlashuvi mumkinligini da’vo qilgan so’fiylik ta’limoti vujudga 
kelishi munosabati bilan ko‘ndalang bo‘lgan. 8-9-a.larda bunday ta’limotni "ashaddiy" 
shialar va ba’zi so’fiylar, jumladan al-Bistomiy va al-Halloj rivojlantirganlar. L. va N. 

---

Islom Ensiklopediyasi 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
173
istilohini ham amalda al-Halloj iste’molga kiritgan. Al-Halloj ta’limotiga ko‘ra, L. va 
N.ning birlashuvi inson bilan xudo o‘rtasidagi o‘zaro sevgi jarayonida amalga oshiriladi.