Microsoft Word islom ensik ziyouz com doc

 

---

Islom Ensiklopediyasi 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
21
AZOB (arab. - qiynoq) - shariatda gunoh uchun belgilangan jazo. Gunoh uchun qozi 
tomonidan belgalanadigan jazo ham, narigi dunyoda beriladigan jazo ham A. deb 
atalgan (yana q. Azob al-qabr). 
 
AZOB al-QABR (sinonimi azob al-barzox; "qabr jazosi") - sinov, qabrdagi jazo, inson 
o‘lgan zahoti bo‘ladigan kichik sud. Shunga ko‘ra, qabr jannat yoki do‘zaxga kirishdan 
oldingi o‘tloq (yaylov)dir va unda dastlabki sud sodir etilib, bandaning qilgan amallariga 
yarasha dastlabki hukm belgilanadi. Ikki farishta - Munkar va Nakir bandaning islomga 
bo‘lgan munosabati haqida savol-javob qiladilar. Mo‘minlarni to qiyomat kuniga qadar 
qabrda tinch-osoyishta, orom olib yotishi uchun qoldiradilar. Gunohkorlarni og‘ir yuk 
(bosim) bilan qiynaydilar, dinsizlarni farishtalar bundan tashqari yana Alloh taoloning 
xohishiga qarab, ba’zan qiyomatgacha betinim suratda uradilar. 
AZON (arab. azana - bildirish, e’lon qilish; sinonimi nido chiqarish) - namozga chaqirish. 
A. namoz uchun buyurilgan sunnat hisoblanadi. Odatda har bir masjidda muazzin 
bo‘ladi. Uning aytgan A.i namoz vaqti kirganini bildiradi. A. baland ovoz bilan o‘ziga xos 
ohang ila aytiladi. A. 622-623 y.larda Muhammad (sav) tomonidan belgilangan. Birinchi 
muazzin Bilol bo‘lgan. Sunniylikda A. aytish qoidasi: ikki qo‘lning bosh barmoqlarini 
quloqning yumshoq joyiga tekkizib, ko‘rsatkich barmoqlarni quloq ichiga tiqib, shunday 
deyiladi: "Allohu akbar" ("Alloh -eng ulug‘dir") - 4 marta; "Ashhadu al-la iloha illalloh 
("Guvohlik beramanki, Allohdan o‘zga iloh yo‘q") - 2 marta; "Ashhadu anna 
Muhammadur-rasululloh" ("Guvohlik beramanki, Muhammad Allohning payg‘ambaridir") 
- 2 marta; "Hayya alas-solah" ("Namozga kelinglar") - 2 marta; "Hayya alal falah" 
("Najotga kelinglar") - 2 marta; "Allohu akbar - Allohu akbar, La ilaha illalloh". A. 
hamma namoz uchun bir xilda aytiladi, lekin faqat bomdod namozi A.ida "Hayya ala 
falah" degandan so‘ng "As-salotu xoyrum min-an-navm" ("Namoz uyqudan afzaldir") 
deb 2 marta qo‘shib aytiladi. Islomda yangi tug‘ilgan chaqaloqning o‘ng qulog‘iga A. 
aytish odati ham bor. Bunda avval o‘ng qulog‘iga A., chap qulogaga takbir aytiladi. Bu 
odat go‘dakning bokira shuuriga Alloh taolo nomini muhrlash mazmunida talqin etilgan. 
Takbirda A. lafzlariga "hayya alal falah"dan so‘ng ikki marta "qad qomati saloh" (namoz 
o‘qishga tayyor) lafzini ziyoda qilinadi.