Microsoft Word islom ensik ziyouz com doc

ANBIYO (arab. nabiy, payg‘ambar so‘zining ko‘pligi) - q. Payg‘ambar.
ANJIRFAG’NAVIY Mahmud [12-a. oxiri, Vobkent tumanidagi Anjir Fag‘nav (hoz. 
Anjirbog‘) qishlog‘i - 1286] - xojagon-naqshbandiya silsilasining yirik namoyandasi, 
buxorolik yetti pirning uchinchisi. Xoja Orif Mohitobon - Revgariydan tahsil olib, uning 
vafotidan so‘ng xojagonlik silsilasini boshqargan. "Silsilai sharif"da 12-halqaning piri 
hisoblanadi. Xufiyona (yashirin) zikr bilan jahriya (baland tovushli) zikrga barobar amal 
qilgan. Xoja Ali Romitaniy (Xojai Azizon)ga ustozlik kilgan. Tug‘ilgan qishlog‘ida dafn 
etilgan. Qabri ustidagi maqbara mustaqillik davrida ga’mirlangan. 
ANSORIY Boyazid ibn Abdulloh (1525-1572) - Afg‘onistondagi ravshaniylar diniy oqimi 
asoschisi, soxta payg‘ambar. O’zbeklar orasida Bobo Ravshan nomi bilan ma’lum 
bo‘lgan. Yoshligida savdo-sotiq ishlari bilan shug‘ullanib ko‘p shaharlarga borgan. 
Tasavvuf hamda ismoiliylar ta’sirida bo‘lgan. Fiqh ilmi asoslarini o‘rgangan. Ulamolar 
bilan diniy bahslarda ishtirok etgan. 1542 y. "menga ilohiy vahiy tushdi" deb, o‘zini 
payg‘ambar deb e’lon qilgan va "yangi g‘oyalari"ni targ‘ib qilishga kirishgan. Tenglik va 
adolatli jamiyat kurish fikrini ilgari surgan. Afgon mulkdorlariga va mo‘g‘ul istilochilariga 
qarshi olib borilgan harakatga rahbarlik qilgan. A.ning tarafdorlari unga Piri Ravshan 
laqabini berishgan. A. pushtu, fors va arab tillarida bir necha asarlar ("Madad qiluvchi 
pirning ahvoli", "Mo‘minlarning maqsadlari") yozgan. A. pushtu tili uchun o‘z alifbosini 
taklif etgan. 
 
ANSORIY al-HARAVIY, Abu Ismoil Abdulloh ibn Muhammad (1006-1089) - mashhur 
so’fiy-hanbaliy. Hirotda tug‘ilgan. Otasi so’fiylardan bo‘lib, o‘g‘lini ham tasavvuf yo‘liga 
boshlagan. To‘qqiz yoshida Abdulloh hirotlik yetakchi shofi’iylar rahbarligida hadis va 
tafsirdan saboq olgan. Ular jumlasiga Mansur al-Azdiy (1018 y.v.e.), Abul Fadl al-Jorudiy 
(1023 y.v.e.) vaYahyo b. Ammor (1031 y.v.e.)larni kiritish mumkin. Garchi uning 
ustozlari shofi’iylar bo‘lsa-da, Abdulloh Qur’on va sunnaga o‘ta mehr qo‘yganidan 
hanbaliy mazhabining ashaddiy tarafdoriga aylangan. A. al-H. saboq olish maqsadida 
1026 y. Nishopurga, so‘ngra Tus va Bistomga borgan. 1031 y. u bir fursat Bag‘dodda 
to‘xtagan chog‘ida mashhur hanbaliy muhaddislarning mashg‘ulotlariga qatnagan. 
Oradan bir oz vaqt o‘tgach, u mashhur so’fiy -Abul Hasan al-Haraqoniy (1033/34 y. v.e.) 
bilan uchrashgan. Boyazid Bistomiyning izdoshi bo‘lgan bu zot bilan muloqotda bo‘lish 
uning hayoti va tafakkurida o‘chmas iz qoldirgan. So‘ngra u Xirotga qaytib ta’lim berish 
bilan shug‘ullangan va mu’taziliy va ash’ariylarga qarshi faol munozaralar olib borgan. 

---

Islom Ensiklopediyasi