Microsoft Word KichikBiznes doc

Dasturli-maqsadli tuzilma. 
Hozirgi zamon korxonalari faoliyatidagi 
ko’pgina muammolarni hal etish gorizontal qarab kelishib olish va mu-
vofiqlashtirishni talab etadi. Masalan, korxona yangi xil mahsulot ishlab 
chiqarishga ko’chadigan bo’lsa: - materiallarini sarflashning yangi me’yorini 
ishlab chiqish; - mehnat me’yorlarini qayta ko’rib chiqish; - turli kasbdagi 
ishchilarni tayyorlash va qayta tayyorlash; - yangi materiallarga ehtiyojni 
aniqlash; - yetkazib beruvchilar bilan aloqa o’rnatish; - yangi texnologiya-
larni joriy etish va hokazolar talab qilinadi. 
Matrisali tuzilma. 
Matrisali tarkib qarab boshqaruv ancha murakkab 
bo’lib, u mahsuloti nisbatan qisqa «umr» ko’radigan va tez-tez o’zgarib tura-
digan korxonalar tomonidan qo’llaniladi. Bu tarkib korxonada gorizontal 
aloqalarni yo’lga qo’yish va ularni zamonaviy kompyuterlar yordamida mu-
rakkab buyurtmalarini bajaruvchi turli korxonalar faoliyati bilan bog’lash, 
texnika sohasida yuqori malakali xizmat ko’rsatish va ekspertizani 
ta’minlashga qaratilgan. Ushbu tarkibni «tur» ko’rinishida tasavvur etish 
mumkin. U ikki turdagi tarkibning kombinasiyasini ifodalaydi.
Boshqaruvning matrisali tarkibining mohiyati shundaki, unda har bir xo-
dim, ayni bir vaqtning o’zida, loyiha qarab boshqarish, shuningdek 

---

29 
Funksional organida xizmatda bo’ladi hamda ikki yoqlama bo’ysunadi. Bu 
tarkibning o’ziga yarasha afzalliklari bor. Bular quyidagilardir: - boshqaruv 
jarayonidagi (gorizontal) aloqalarning uzunligini keskin qisqartiradi va tart-
ibga soladi; - qarorlar qabul qilishni tezlashtiradi va ularning mazmuni hamda 
natijalari uchun mas’uliyatni oshiradi; - korxonaning ichki va tashki sha-
roitlariga ta’sir yetuvchi omillarning o’zgarishiga tezda ko’nikma hosil qiladi 
va shunga muvofiq ravishda amal qiladi; - chiziqli bo’ysunish vositasida 
bo’lim ichida byurokratiyaga bo’lgan moyillikni bir qadar so’ndiradi va 
hokazo. 
Shu bilan bir qatorda, matrisali tarkibning ham ayrim kamchiliklari bor. 
Bular tarkibning murakkabligi va boshqaruv organlarining real vakolatiga 
ega emasligidir.
Rahbarning boshqaruv uslubi deganda, boshqaruv jarayonida kelib 
chiqadigan muammolarini hal qilish usullari majmui tushuniladi.