www.ziyouz.com кутубхонаси
176
miqdorig‘a qarab hosil bo‘lur. Bas, ba’zilar bo‘lurlar, do‘stlig‘i va iymonlari oncha
kuchlidurki, hamma mol va amvollarini haq taolo yo‘lida nisor qilurlar. Hazrati Abu
Bakr Siddiq r.a. ga o‘xshash. Va ba’zilar yarmini nisor qilurlar. Hazrati Umar r.a. ga
o‘xshash. Va ba’zilar ozginasini baxshida qilurlar. Bas, hech mo‘‘minning ko‘ngli bu
sifatdan xoli bo‘lmas.
Xudoi taolo uchun do‘st tutibdur, kofir va fosiq va zolimlarni ba-rizoyi Xudo, nochor
dushman tutg‘ay. Bas, har kishiki, kofir va fosiq va zolimni do‘st tutsa va yo ularning
do‘stini do‘st tutsa va yo ularning dushmanini dushman tutsa, Xudoi taolo bu kishini
dushman tutar. Agar musulmoni fosiq bo‘lsa, uni musulmonlig‘i jihatidan do‘st tutgay.
Fosiqlig‘i jihatidan dushman tutgay. Bas, fosiqtsan zolimni dushmanroq tutg‘ay.
FASL Haq taoloning dushmanlari bayonida Bilgilki, Haq taoloning dushmanlari, muxoliflari darajasi mutafovit (tafovutli)dur. Bas,
ularga adovat va dushmanlik ham tafovut birla bo‘lg‘ay. Avvalgi darajali dushman
dinsizlardir.
«Lo tajidu qavman yu’minuna bil-lohi val-yavmil-oxiri yuvadduna man haddal-loha va rasulahu». (Mujodala, 22). Ya’ni: Allohga va oxiratga iymon keltiradigan qavmning Alloh va uning payg‘ambari chizgan chiziqdan chiqqan kimsalar bilan (garchi ular o‘zlarining otalari yoki o‘g‘illari yoki og‘a-inilari yoki qarindosh-urug‘lari bo‘lsa ham) do‘stlashayotganji topmaysiz. Hazrati rasul alayhissalom aytibdurlar: «Kishi Xudoi taoloning yagonaligig‘a va
qiyomatning haqlig‘ig‘a iymoni bo‘lsa, Xudoi taoloning dushmanlarini do‘st tutmas. Ammo
kofirlarg‘a e’timod qilmoq va ularni musulmonlar amalig‘a hukmron qilmoq dini islom
binosig‘a zarar yetkurmakdurki, gunohi kabiradur.
Uchinchi daraja - mubtadiylardurkim, (bid’atchilar) xalqni bid’at va zalolatg‘a targ‘ib
qilurlar, bularg‘a izhori dushmanlik qilmoq muhimroqtsur, toki xaloyiq aningdin yiroq
bo‘lg‘aylar. Avlosi ulki, anga salom qilmag‘ay va salomiga javob bermagay va aning
birla so‘zlashmagay.
To‘rtinchi daraja - ma’siyatki, andin xaloyiqga ranj yetsa, chunonchi zulm qilmoq va
yolg‘on guvohlik bermoq va g‘iybat qilmoq. Bas, bu nav’ ishlarni qiluvchilardan yuz
o‘girmak kerakdur.
Beshinchi daraja dushmanlik - harom etilgan ichkiliklarni ichmak va fisq ishlarga
mashg‘ul bo‘lmoqtsur. Va lekin ichkilik ichuvchilarga yaxshi, muloyim so‘z bilan nasihat
qilmoq kerak. Agar nasihatni qabul qilmasa shariati islomga muvofiq jazo bermak
joizdur. La’nat aytmoq durust emas.
Hazrati rasul alayhissalom zamonlarida bir kimsa bor edi, juda ko‘p sharob ichardi. Odamlar
uni urdilar. Sahobalardan birlari anga la’nat ham aytdi. Hazrati rasuli akram s.a.v. man’ qilib
aytdilarki, «Anga shaytonning dushmanligini o‘zi yetmasmu, sen ham shaytonga yordam
berurmusen?!»