Microsoft Word Materiallar Full Mənim gənclərə xüsusi



Yüklə 10,69 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə142/144
tarix06.03.2017
ölçüsü10,69 Mb.
#10325
1   ...   136   137   138   139   140   141   142   143   144

FIC CONFER

658 


üçün tətbiq  e

üklərlə tarazla

dişlərdəki mo

üklərin (balan

stemin əsas üs

edilən digər ə

qi ilə yuxarı 

əsas üstünlü

kt və yığcam,

ləmək olar ki

silindrlərin  t

ə yaxşılaşdırıl

əlavə enerj

və aktual məs

aq dəzgahları

zlaşdırılması 

təzyiqinin təs

rilmişdir. Ştan

a doğru istiqam

ətindən (şəkil

un işinin tənzi

və aşağıdakı k

ə təyin edilər:

və Rk  – çarx

ətdə şaquli ox

qəbul edilərə

zgahı üçün alın

aşdırılan manc



RENCE OF Y

 

edilən sisteml

aşdırılan sistem

omentlər fərq

nsir və ya  çar

stünlüyü konst

əsas üsullardan

və  aşağı ged

ükləri: tarazlaş

, kütləsinin az

i, müasir dövr

tətbiqinin mü

lması, onların

inin  kənarla

ələdir. 

ının pnevmati

üçün tələb 

siri altında ola

nqların asqı nö

mətlənir və bu

ldə ŞAN AV)

imlənməsi və

kimi tapılmışd

; Qn = Q


 

xqolunun çək

xla çarxqolu ar

ək, verilənlər 

nmış nəticələr

canaq dəzgahın



YOUNG RES

        18-19 A

lərdə  əsasən 

mlərdə yuxar

i hesabına st

rxqolunda yerl

truksiyasının  

n biri də pnev

dişlərdə yaran

şdırmanın mü

z olmasıdır. Si

rdə respublik

ümkünlüyü b

n  işqabiliyyətl

şdırılması,  k

ik silindrin tə

olunan  təzyi

an 1 boşluğu  

öqtəsi yuxarı v

u halda pnevm

) yuxarı hərək

elektrik mühə

dır: 


Qpcosψ 

kisi və ağırlıq 

rasında qalan 

r əsasında EH

r qrafiki ifadə

 

nın kinematik



SEARCHER

April 2014, B

iki üsuldan: 

rı  və  aşağı  ge

tatiki olaraq i

ləşdirilmiş) fı

sadə olmasıdı

vmatik tarazla

nan  fərqli fırl

ükəmməlləşmə

istemin aşağı 

kamızda  tətbiq

u mancanaq 

liyinin yüksəl

konstruksiyanı

ətbiqi ilə tara

iqin yaradılm

bir tərəfdən h

vəziyyətdən (

mosilindrdə ola

kəti zamanı is

ərrikinə təsir 

mərkəzinin r

bucaq. 

HM-də hesabl



edilmişdir. 

k sxemi 


RS 

aku, Azerbai

əks yüklərdən

edişlərdə yara

ideal  şəkildə

ırlanma hərək

ır. 


şdırıcı sisteml

ladıcı momen

əsi və idarə  e

kütləli və yığ

q edilən ikiçiy

dəzgahlarının

ldilməsi, ağır

ın kütləsinin

zlaşdırılması 

ması  məqsədi

hermetik bağl

(şəkildə ŞAN Y

an hava sıxılm

sə, əksinə sıxı

göstərən yükl

radiusu;  ω –

amalar aparıl

ijan 

n  və 


anan 

nail 


ətini 

lərin 


ntləri 

edilə 


ğcam 

yinli 


n  iş 

r  əks 


n  və 

qısa 


i ilə 

lıdır, 


YV) 

maya 


ılmış 

lərin 


çarx 

lmış, 


 Qafqaz Uni

 

Mexanik



minimal fırla

Pnevmat


minimal  fırl

Pnevmat


Mfmax -

Mfmin -


Nəticə o

% azalma mü

 

 

Məqaləd



iklaylı düzxə

edilmişdir:OX

qoyuluşunda

elastiklik mo

Müstəvi 

burada 


Huk qan

əlaqələr 

2

1

E



E





burada 


Bu əlaqə

və çubuğun ü

burada 

  (2) – (3



M

f

P





II INTER



versity           

ki tarazlaşdırı

adıcı moment 

tik tarzlaşdırı

adıcı moment

tik tarazlaşdır

- Mrmax = 11

- Mmin = -8,6

olaraq mexanik

üşahidə edilm



İKİLA

T

də qeyri münt

ətli çubuqların

X-oxu çubuğu

a  fərz edilir ki

odulları  koord

kəsiklər prins

    


 – çubuğun

nununun kömə

təyin edilmişd

  


  

2

2



20

1

1



10

z

x

f

E

z

x

f

E



  laylar



ələrin köməyi 

ümumiləşmiş 

 - çubuğu

3) ifadələrini (

)(

(

)(



(

1

1



1

0

1



1

S

x

f

S

S

x

f





RNATIONA



              

ılan mancana

– Mfmin = -1

ılan mancana

t – Mrmin = -1

rmanın nəticəs

1,5 kN.m 

6 kN.m 


ki tarazlaşdırm

mişdir.  



AYLI  QEY

TEMPERA

təzəm paylan

n  elastiki əsas

un orta layını

i,çubuğun lay

dinatların və te

sipinin  çubuğ

                     

n oxunun əlavə

əyi ilə gərginli

dir,yəni: 

  


  

'

2



'

1

,



,

z

T

z

z

T







rın qalınlıqları

ilə məlum qa

sərtlik xarakte

un en kəsiyini

(4) – də yazara

(

)



)

(

)



1

1

2



1

0

2



x

f

e

S

x

f

e

S





L SCIENTIF

q  dəzgahı  üç

9,0 kN·m alın

q  dəzgahı  üç

10,4 kN.m alın

sində fırladıcı 

ma üsulu ilə m



YRİBİRCİN

ATUR SAH

Fəxrəddin İS

Q

fisayev@qu.

nmış temperat

s üzərində day

ın oxu boyu y

yları müxtəlif 

emperaturun k

ğun bütün qalı

      (2) 

ə deformasiya

ik və deforma



1

0

h



z

z

h





ıdır. 

aydaya əsasən 

eristikaları təy

in enidir  .  

aq bəzi çevirm

)

)(



æ

)

)(



2

2

2



1

1

2



1

1

S



S

x

S

S





FIC CONFER

659 

çün: reduktord



nmışdır. 

çün: reduktord

nmışdır. 

momentin az

müqayisədə fır

NS ÇUBUQ

HƏSİNDƏ D

 

SAYEV, Ram

Qafqaz Univer



edu.az /remam

 

tur sahəsində

yanıqlığı məs

yönəlib;OY v

qeyri bircins 

kəsilməz  funk

ınlıq elementi 

ası,  


əyril


asiyalarin artım



2

0

h

çubuğun en k



yin edilir: 

mələrdən sonr

æ

)

æ,



          (5) 

RENCE OF Y

 

da maksimal 

da maksimal 

alması: 


rladıcı momen

QLARIN Q

DAYANIQ

mil MƏMMƏ

rsiteti 


medli@asunef

yerləşən və

ələsi tədqiq e

ə OZ-oxları i

izotrop elasti

ksiyalarıdır və

          (1) 

üçün doğru o

iyidir. 

mları arasında

 

kəsiyində yara



 

a alarıq: 



YOUNG RES

        18-19 A

 

fırladıcı mom



fırladıcı mom

ntlər pnevmat



QEYRİMÜN

QLIĞI HAQ

ƏDLİ 

ft.ru 

en kəsiyi iki 

edilir.Koordina

isə çubuğun e

ik materiallard

ə aşağıdakı şək

olduğu qəbul e

akı 


anan qüvvə və

SEARCHER

April 2014, B

ment – Mfma

ment – Mrma

tik tarazlaşdır



NTƏZƏM 

QDA 

simmetriya  o

at sistemi aşa

en kəsiyində y

dan hazırlanıb

kildə dəyişirlə

edilərək 

ə momentin ar



RS 

aku, Azerbai

ax = 40,6 kN

ax = 29,1 kN

ma üsulunda 



                  

oxuna malik 

ğıdakı kimi q

yerləşir.Məsəl

b və materiall

ər: 


rtımları hesabl

ijan 

N·m; 


N.m; 

28,3 


        

olan 


qəbul 

lənin 


ların 

lanır 


 Qafqaz Uni

Bu form


(

(

1



2

2

1



1

i

i

f

f

E

S

E

S



Qüvvə  v



çevirmələrdə

dx

)



(

2

d

x



f

Burada 


şərtlərini əlav

üçün (1)-ə da

(7)-tənliyinin

modulları    x

temperatur d

dx

w



2

2



d

 Fərz ed


şərtləri aşağı

burada 


Digər sə

Bu sərhə


(12)-ni (

(12)- ni 

və ya  

(13) – də



 Paramet

(12)-dən təyi

 

II INTER

versity           

mullarda aşağıd

2

1

,



0

(

,



)

(

)



(

(

)



(

(

)



(

0

2



2

20

0



1

1

10



h

h

i

x

x

T

z

E

T

z







və momentlər

ən sonra aşağı

0

w

x



w

2





2

R

Kİ-çubuğun  ü



və edərək bax

axil olan funk

n həllini ayrılı

x-dən asılı  de

a xətti funksiy

0

w



2

 R



 

dək ki, çubuğu

dakı kimi olur

- bərkidilmə

ərhəd şərti isə 

               

əd şərti üçün ə

(11)də yazaraq

(10)- da yazar

        


ən çubuğun kr

        


trlərin müxtəl

in edilir. 



RNATIONA

              

dakı əvəzləmə

)

2

,



1

,

,



)

(

)



(

,

)



(

)

i



i

i

T

T

T

dz

z

z

b

z

dz

z

z

b

z



rin artımları  ü

dakı dayanıql

   , 

K

P

R

/

2



ümumiləşmiş 

xılan çubuğun

ksiyaların nec

ıqda tədqiq ed

eyil , (yəni, 

ya şəklində də

            (9) 

un bir ucu el

r. 


                

ənin sərtlik  əm

belə olur. 

                      

əyinti aşağıdak

   


q  

ala


raq çubuğun b

 

  (13) 



ritik uzunluğu

                      

        (15) 

lif qiymətləri ü



L SCIENTIF

ələr  edilmişdi

0

,

i



i

T

T

                  

üçün alınmış  i

ıq tənliyi alını



I

K

               

sərtlik xarak

n məxsusi rəqs

ə dəyişdiyini 

dərək konkret 

əyişir yəni: 

,  dayanıqlıq

lastik bərkidil

         (10) 

msalıdır. 

         (11) 

kı şəkildə qəb

                   (1

arıq. 

böhran halı üç



unu və kritik q

    (14) 

üçün ədədi he

FIC CONFER

660 


ir: 

                     

ifadələr baxıl

ır: 


             (7) 

kteristikasıdır 

sləri məsələsin

bilmək lazım

məsələləri hə

 və


q tənliyi sabit ə

lib, digər ucu 

bul edilir. 

12) 


çün alarıq: 

qüvvəni təyin 

esablamalar ap

RENCE OF Y

 

  (6) 


lan çubuğun  

, v-isə çubuğ

nin riyazi qoy

m gəlir.Buna g

əll etmək olur.

qalınlıq koor

əmsallı olur v

u isə  sərbəstdi

etmək üçün aş

parılaraq baxı



YOUNG RES

        18-19 A

tarazlıq tənlik

ğun oxunun ə

yuluşunu aları

görə də müxtə

.Konkret hald

rdinatinin xət

     (8) 

və bu şəklə düş

ir. Bu halda e

şağıdakı ifadə

ılan çubuğun m



SEARCHER

April 2014, B

klərində diqq

əyintisidir.(7)-

ıq. (7)-tənliyin

əlif qeyri birci

da fərz edək ki

tti funksiyasıd

şür: 


elastik bərkid

ələri alırıq: 

məxsusi rəqs 

RS 

aku, Azerbai

qətə alınaraq, 

-tənliyinə    sər

ni həll edə bil

inslik halları ü

i, (1)-də elasti

dır eyni zama

dilmə üçün sə

tezliyinin qiy

ijan 

bəzi 


rhəd 

lmək 


üçün 

iklik 


anda 

rhəd 


məti  

II INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS 

661 


 Qafqaz University                         

          18-19 April 2014, Baku, Azerbaijan 

ASAN XİDMƏT VƏ MÜŞTƏRİ MƏMNUNİYYƏTİ 

 

Şahin ƏLİYEV 

Qafqaz Universiteti 



sahinaliyev2004@yahoo.com

 

 

“Asan Xidmət” müxtəlif dövlət orqanları  tərəfindən göstərilən xidmətlərin vahid və  əlaqəli formada həyata 

keçirilməsini təmin edən bir qurumdur. “Asan Xidmət” mərkəzlərində xidmət müasir standartlara uyğun  şəkildə 

qurulub,yəni vətəndaşların vaxtına qənaət edilməsi,onlara nəzakətlə xidmət və davranış göstərilməsi, istifadə etmək istədiyi 

xidmət barədə əvvəldən məlumat almaq üçün bütün zəruri şərtlər mövcüddur. 

Asan xidmətdə dövlət xidmətlərinin vətəndaşlara daha rahat və müasir üsullarla təqdimatı,dövlət xidmətlərinin 

vətəndaşlar üçün əlçatanlığının təmin edilməsi,vətəndaş məmnunluğuna nail olunması əsas məqsədlər kimi vurğulana bilər.  

Ümumiyyətlə bugünədək   “Asan Xidmət” və onun fəaləyyəti ilə bağlı çox məqalələr yazılıb.Mən isə məqaləmdə bu 

məsələyə başqa bir prizmadan yaxınlaşmaq istəyirəm. Daha doğrusu, Asan Xidmətin Azərbaycanın xidmət sektoruna 

gətirdiklərindən,ilklərdən bəhs etmək istəyirəm. 

1

.“ASAN“  xidmət sektoruna İSO keyfiyyəti gətirdi.Təbii ki, burada söhbət dövlət qurumlarının göstərdiyi xidmətdən 

gedir.Belə ki, fevralın 19-da Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Vətəndaşlara Xidmət və Sosial İnnovasiyalar 

üzrə Dövlət Agentliyi İSO idarəetmə standartı üzrə beynəxalq sertifikat aldı. “ASAN“ bu beynəlxalq sertifikatı alan ilk 

dövlət orqanıdır. 

Qeyd edim ki, İSO 9001 standartı vətəndaşyönümlü,idarəyə sistemli yanaşma,təşkilat daxilində hər kəsin iştirakı,daimi 

təkmilləşdirmə kimi prinsiplərə əsaslanır.Sertifikatlaşma auditi “İNTERTEK“ şirkəti tərəfindən həyata keçirilmişdir.Auditin 

nəticəsi olaraq Dövlət Agentliyinin fəaliyyətinin İSO 9001:2008 standartının tələblərinə tam uyğun olduğu müəyyən edilmiş 

və Agentliyə İSO 9001:2008 standartı üzrə beynəxalq dərəcəli sertifikatın verilməsinə dair qərar qəbul edilmişdir. 

2.

 “ASAN“ xidmət sektorunda “könüllülük“ fəaliyyətinə yeni birbaxış,yeni bir mədəniyyət gətirdi.Bildiyiniz kimi, 

könüllülük fəaliyyəti “Avroviziya Mahnı Müsabiqəsi-Bakı 2012(Eurovision Song Contest-Bakı 2012)“,“FİFA 2012 17 yaşlı 

qadınlar üzrə dünya çempionatı”(FİFA U-17 Women’s World Cup Azerbaijan 2012)“ və.s bu kimi böyük layihələrdə 

həyata keçirilib.Fikrimcə   “Asan Xidmət” əslində könüllülük fəaliyyətinin hər bir gənc üçün nə qədər faydalı,vacib,dəyərli 

olduğunu sübuta yetirdi.Tətbiq olunan “könüllülük“ fəaliyyəti  əsasında könüllülər Agentliyin Sosial İnnovasiyalar və 

Strateji Araşdırmalar şöbəsinə, Nəzarət və Qiymətləndirmə şöbəsinə xidmətə cəlb olunmuş və bununla da könüllülər bir çox 

sahələr üzrə yeni təcrübələrə yiyələnmişlər. 



3.

“ASAN“ dövlət xidmətlərinin vətəndaşlar üçün əlçatanlığını təmin etdi. 

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Vətəndaşlara Xidmət və Sosial İnnovasiyalar üzrə Dövlət Agentliyi 

tərəfindən tabeliyindəki ASAN  Xidmət  şəbəkəsinin ölkəmizin bütün ərazisini  əhatə etməsi məqsədilə  qısa bir zamanda 

dövlət xidmətlərinin yeni formada həyata keçirilməsi təşkil edildi. “Səyyar Xidmət“ adlanan bu xidmətin  əsasən 

avtomobillər və iritutumlu avtobuslar vasitəsilə həyata keçirilməsi təmin olundu. 

“Səyyar Xidmət“in həyata keçirilməsinin əsas məqsədləri: 

-Dövlət xidmətlərinin vətəndaşlara daha rahat,yeni və müasir üsullarla təqdimatı; 

-Dövlət xidmətlərinin vətəndaşlar üçün əlçatanlığının təmin edilməsi; 

-Vətəndaş məmnunluğuna nail olunması. 

Bütün bu məqsədlərə çatmaq üçün “ASAN XİDMƏT”  

mərkəzlərinin təsis edilmədiyi regionlardakı  əhaliyə 

xidmətlər çatdırılır və mərkəzə gəlmədən vətəndaşların xidmətlərdən yararlanmaları təmin edilir. 

Həyata keçirilən  bu məqsədyönlü tədbirlər nəticəsində “ASAN“ bugün tam fərqli və çox üstün xidmət  

məmnuniyyətinə malik olan dövlət qurumuna çevrilmişdir. 

 

 



OHSAS 18001 PEŞƏ TƏHLÜKƏSİZLİYİ İDARƏETMƏ SİSTEMİ STANDARTI 

 

Aqşin MƏMMƏDOV 

Qafqaz Universiteti 



aqsin_memmedov@yahoo.com 

 

Qloballaşma ilə birlikdə günümüz müəssələrindən təmənnilər də davamlı  dəyişiklik göstərməktədir. Belə ki, yalnız 

yaxşı xidmət səviyyəsinə malik olmaq, ucuza və keyfiyyətli mal istehsal etmək kifayət etməməkdədir. Bu gün bir çox 

müəssisənin ticarət və ictimai məsuliyyətləri gərəyi  ISO 9001 Keyfiyyət İdarəetmə Sistemi sənədinə sahib olması, məhsul 

və xidmətlər ilə əlaqədar sənədlərin mövcudluğu işçi və istehlakçı, hətta ictimaiyyət baxımından qeyri-kafi görülməkdədir. 


II INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS 

662 


 Qafqaz University                         

          18-19 April 2014, Baku, Azerbaijan 

Əməyin təhlükəsizliyi mühüm ictimai-iqtisadi problem olaraq daim ictimaiyyətin diqqət mərkəzində olmuşdur. Buna 

uyğun olaraq iş mühiti, işin xüsusiyyəti,  risklərin sayının azaldılması , aradan qaldırılması və davamlı yaxşılaşdırılması iş 

dünyasının gerçək ünsürləri arasında iştirak etməkdədir. Bu ünsürlərin sağlam bir şəkildə təmin edilməməsi iş həyatında iş 

barışına , cəmiyyətin vicdanına mənfi təsir etməkdədir. Bu səbəblə  hər nə  qədər keçmişi olduqca köhnəyə dayansa da,  

Sənaye  İnqilabından sonra davamlı  məhdudiyyət və qanuni tənzimləmələr gətirilən  əməyin mühafizəsi və  təhlükəsizliyi 

mövzusu bu gün yerini standartlaşdırılmış idarəetmə sistemlerine vermişdir. 

Əməyin mühafizəsi və təhlükəsizliyi ilə əlaqədar ilk standart İngilis Standard Təşkilatı (BSI) tərəfindən BS 8800 olaraq 

1996-cı ildə bələdçi xüsusiyyətində nümayiş olunmuşdur. Hazırlanmasında  ISO 9000 və ISO 14000 kimi standartlar əsas 

alınmışdır. 1999-cu il tarixində isə sürətlə yayılması  nəticəsində bir çox milli standartlaşdırma təşkilatının iştirakı ilə 

"Occupational Health and Safety Assessment Series" ifadəsinin baş hərflərinin bir araya gətirilməsi ilə qısaldılaraq  OHSAS 

18001 Peşə Təhlükəsizliyi İdarəetmə Sistemi Standartı olaraq qəbul edilmişdir. 

Peşə  təhlükəsizliyi  fəaliyyətlərini təşkilatların ümumi strategiyalarına uyğun olaraq sistematik  bir  şəkildə  ələ  alan 

OHSAS 18001 hər növdə sektora və bütün fəaliyyətlərə tətbiq oluna bilər. Bu standartı həyata keçirməklə təşkilat nümayiş 

etdirir ki, o işçilər və fəaliyyətləri ilə əlaqədar olaraq peşə sağlamlığı təhlükəsinə məruz qala biləcək  tərəflər üçün risklərin 

aradan qaldırılması və ya ən azından minimuma endirilməsi məqsədilə peşə sağlamlığı və təhlükəsizliyi idarəetmə sistemini 

təşkil etmək arzusundadır.  

Standartın prioritet məqsədləri bunlardır; 

1.  İşçiləri qorumaq 

2.  İstehsal təhlükəsizliyini təmin etmək 

3.  Təşkilatın təhlükəsizliyini təmin etmək. 

Standart ümumi olaraq könüllülük əsaslı olub, risk təməllidir. Bu səbəblə risklərin idarəedilməsi strategiyasını meydana 

gətirmədə  təsirlidir. Bu istiqamətiylə bir çox ölkənin qanunvericiliyində  zərurət halını almaqda və bu meyl gedərək 

yayılmaqdadır. Işçilərin sağlamlıq və  təhlükəsizliklərinin təmin edilməsində planlı  və sistematik davranaraq bu mövzuda 

inkişaf etdirilmiş olan qanunvericiliyin tətbiqi yalnız işçilərin  motivasiyası baxımından deyil, eyni zamanda təşkilatın 

performansını inkişaf etdirmək və məhsuldarlığını artırmaq baxımından da əhəmiyyət kəsb edir. 

Təşkilatın OHSAS 18001 sertifikatına sahib olması onun  müvəffəqiyyətinə müsbət təsir göstərərək aşağıdakı faydaları 

verər: 


1.  Təşkilat daxilində məsuliyyətlərin bölüşdürülməsi yolu ilə təhlükələrə nəzarəti təmin edərək risklərin azaldılması 

2.  Əməliyyatların effektivliyinin artırılması və nəticə olaraq bədbəxt hadisələrin və istehsalatda vaxt itkisinin azaldılması 

3.  Əməyin təhlükəsizliyi sahəsində qanun tələblərinin yerinə yetirilməsi 

4.  Qanun pozuntuları ilə əlaqədar cərimələrin verilməsi ehtimalının və sonradan aradan qaldırma kimi reaktiv menecment 

strategiyası ilə əlaqədar xərclərin azalması 

5.  İş yerlərinin təhlükəsizlik keyfiyyətinin yaxşılaşdırılması, işçilərin əxlaqının və təşkilatın dəyərlərinə bağlılığının artması  

6.  Sığorta risklərinin azaldılması  

7.  Təşkilatın imicinin inkişaf etdirilməsi 

Bu  əhatədə  təşkilatların peşə  təhlükəsizliyi siyasətlərini meydana gətirmələri, təşkilat içində risk analizi etmələri, bu 

çərçivədə təşkilat quruluşunu nəzərdən keçirmələri, hər səviyyədə işçilərin ehtiyaclarını (məsuliyyət, səlahiyyət, təhsil və s.) 

müəyyənləşdirmələri, təşkilatın peşə təhlükəsizliyi planını meydana gətirmələri; bu plan daxilində hədəfləri, strategiyaları, 

performans ölçüm meyarlarını almaqları lazımdır. Proqramlar izlənilərək periodik vəziyyət qiymətləndirmələri edilməli, 

hədəflərə çatma vəziyyəti, qarşılaşılan problemlər və ehtiyaclar təyin olunmalıdır. 

 

 



 


Yüklə 10,69 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   136   137   138   139   140   141   142   143   144




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin