Microsoft Word mulki huquq doc

masına  aid  edilə  bilməz.  Çünki  məjburi  formanı  pozmaqla  bağlanmış  əqd  bütövlükdə  etibarsızdır  (MM-in 

329-cu maddəsinin 1-ci bəndi). 

Dördüncüsü,  əqdin  etibarlı  hissəsinin  etibarsız  hesab  edilən  hissədən  ayrılmaq  və  müstəqil  surətdə 

mövcud olmaq imkanı olmalıdır. 

Beşincisi, etibarsız hesab olunan hissə əqddən çıxarıldıqdan sonra əqdin qalan hissəsi tərəflərin mənafeyini 

təmin etmək qabiliyyətini itirməməlidir, əqd bağlanan zaman qarşıya qoyulan məqsədə çatmağa imkan ver-

məlidir. 

MM-ə dəyişikliklər və əlavələr edilənə kimi məlum məsələdir ki, mübahisə edilən əqdlərin etibarsız hesab 

edilməsi barədə iddia yalnız qanunda nəzərdə tutulan iddia müddəti ərzində verilə bilərdi. Bunun üçün qanun 

bir il iddia müddəti müəyyənləşdirirdi (MM-in 354-cü maddəsinin 2-ci bəndi). Bu müddətin axımı əqd hədə 

və ya zorakılıq təsiri altında bağlandığı hallarda, həmin əqdin bağlanmasına təsir etmiş zorakılığa və ya hədəyə 

son qoyulduğu gündən başlayır və hesablanırdı. Digər növ mübahisəli əqdlər bağlandığı hallarda isə bir illik id-

dia müddətinin axımı iddiaçının əqdin etibarsız sayılmasına əsas verən halları bildiyi və bilməli olduğu gündən 

başlayırdı. 

Bir illik iddia müddəti onu ifadə edir ki, maraqlı şəxs yalnız həmin müddət ərzində məhkəməyə iddia ərizəsi 

verə  bilərdi.  Həmin  şəxsin  bu  müddəti  üzrlü  səbəb  olmadan  ötürməsi  və  buraxması  onun  üçün  arzuolunmaz 

nəticəyə səbəb olurdu. Belə ki, o, məhkəməyə iddia vermək hüququnu itirirdi. Məhkəməyə isə iddia verilməzdi-

sə, əqd etibarlı hesab edilirdi. 

MM-ə dəyişikliklər və əlavələr edilməsindən sonra isə vəziyyət dəyişmişdir. Belə ki, indi əqdlər məhkəmə 

tərəfindən etibarsız sayılmasına görə yox, mübahisə edilməsinə görə etibarsız sayıldığına görə Mülki Məcəllə 

iddia müddəti əvəzinə, mübahisə müddəti haqqında göstəriş ifadə edir. Mübahisə müddəti odur ki, bu müddət 

ə

rzində maraqlı şəxs əqd barəsində mübahisə edə bilər; əgər həmin müddət ötərsə, o, mübahisə etmək hüququ-

nu itirir və əqd etibarlı sayılır. 

Mülki qanunvericilik iki növ mübahisə müddəti nəzərdə tutur (MM-in 354-cü maddəsinin 2-ci bəndi): 

●

 bir aylıq müddət; 

●

 bir illik müddət. 

---

 

352

Vacib əhəmiyyətli yanılmanın təsiri altında bağlanmış əqdin mübahisə edilməsi üçün bir aylıq müddət tətbiq 

olunur. Mübahisəli əqdin yerdə qalan növlərinin mübahisəsi üçün isə bir illik müddət nəzərdə tutulmuşdur. 

Puç əqdlərə gəldikdə isə onu deyə bilərik ki, qanun bu cür əqdlərin etibarsız sayılması haqqında iddia veril-

məsi müddətini (iddia müddətini), habelə mübahisə müddəti nəzərdə tutmur. Bu, onunla bağlıdır ki, bir qayda 

olaraq, puç əqdlər məhkəmə tərəfindən etibarsız sayılmır. Yalnız nadir hallarda puç əqdlərin etibarsız sayılması 

barədə məsələ məhkəmə araşdırmasının predmetinə çevrilir. Digər tərəfdən puç əqdlər mübahisə edilmir. Ona 

görə də onların mübahisəsi üçün müddət müəyyənləşdirilə bilməz. 

Qanun puç əqdin etibarsızlığı nəticələrinin tətbiqi haqqında iddia verilməsi üçün bir illik müddət mü-

ə

yyənləşdirir (MM-in 354-cü maddəsinin 1-ci bəndi). Bu müddət əqdin icrasına başlanıldığı gündən hesablanır. 

Müvafiq iddia yalnız bir il müddəti ərzində verilə bilər. 

Qanun mübahisə edilən əqdin etibarsızlığı nəticələrinin tətbiqi haqqında iddia üçün bir illik müddət 

müəyyən edirdi. Bu müddət mübahisə edilən əqdin etibarsız sayılması haqqında iddia üçün müəyyənləşdirilən 

müddətlə anoloci qaydada hesablanırdı.  ndi bu qayda qüvvədən düşmüşdür.