Microsoft Word mulki huquq doc

və yeniləşdirilir. Belə ki, inkorporasiya nəticəsində normativ aktların xarici cəhətdən qaydaya salınmasına nail 

olunur: bu aktlar əlifba sırası, xronoloæi adrıcıllıq və ya tənzimlədiyi ictimai münasibətlər (sahə) kimi əlamətlərə 

görə birləşdirilir. Əvvəlcə normativ aktın mətnində rəsmi dəyişikliklər edilir. Sonra qanuni qaydada ləğv edilmiş 

və ya qüvvəsini itirmiş normaların ifadə olunduüu maddələr və bəndlər mətndən çıxarılır, yəni mətnə onlar daxil 

edilmir. 

Inkorporasiya məsələləri ilə həm dövlət orqanları, həm ictimai təşkilatlar, həm qeyri-dövlət təşkilatları, həm 

---

 

49 

də ayrı-ayrı vətəndaşlar məşüul ola bilərlər. Onlar yalnız hüquqyaratma orqanının normativ aktlarda etdiyi dəyi-

ş

ikliyi və əlavələri inkorporativ toplularda (məcmuələrdə, külliyyatlarda) əks etdirirlər. Buna görə də inkorpora-

siyanın iki növü fərqləndirilir: rəsmi inkorporasiya; qeyri-rəsmi inkorporasiya.  

Normativ hüquqi aktların rəsmi məcmuə, toplu və ya külliyyatlarda həmin aktları qəbul edən orqanlar, ya-

xud onların tapşırıüı ilə başqa səlahiyyətli orqanlar tərəfindən dərc edilməsinə rəsmi inkorporasiya deyilir. Bu 

yolla normativ aktlar qaydaya və sistemə salınır. Göstərilən inkorporasiya rəsmi xarakter daşıyır. O, hüquqi ni-

zamasalmanın məzmununu dəyişdirmir. Rəsmi inkorporasiyaya misal olaraq «Azərbaycan SSR Qanunlar Top-

lusu»nu, «Azərbaycan SSR Hökumətinin Qərarlar Külliyyatı»nı, «Sobranie zakonodatelüstva SSSR» və s. mi-

sal göstərmək olar. 1977-ci ildə SSRI-nin qüvvədə olan qanunvericilik külliyyatının nəşri başa çatdırılmışdır.  

Rəsmi inkorporasiyanın iki növü fərqləndirilir: xronoloæi inkorporasiya; predmet özrə inkorporasiya. Nor-

mativ hüquqi aktlar onların dərc olunduüu və qüvvəyə mindiyi vaxta görə qaydaya və sistemə salınırsa, bu cür 

sistemləşdirməyə xronoloæi inkorporasiya deyilir. Bu növ sistemləşdirmədə hər bir normativ akta sıra nömrə-

si verilir, onun adı, nəşr olunduüu il, ay, gün, həmçinin maddənin nömrəsi göstərilir. Bu, lazım olan normativ 

aktın vaxt itkisinə yol vermədən axtarılıb tapılması, həmin aktlarda ifadə olunan normaların tez müəyyənləşdiri-

lib  tətbiq  edilməsi  işini  olduqca  asanlaşdırır.  Xronoloæi  inkorporasiyaya  «Azərbaycan  Respublikasının 

qanunvericilik Toplusu»nu, «Azərbaycan Respublikası mərkəzi icra hakimiyyəti orqanlarının normativ aktları-

nın bülleteni»ni misal göstərmək olar.