Microsoft Word mulki huquq doc

Z. Məhkəmdə iddiaçı və ya cavabdeh olmaq imkanı 

Qurumun hüquqi şəxs kimi tanınması üçün lazım olan əlamətlərdən biri onun məhkəmədə iddiaçı və ya 

cavabdeh  olmaq  imkanından  ibarətdir.  Hüquqi  şəxs  statusu  olmayan  qurumlar  məhkəmədə  iddiaçı  və  ya 

cavabdeh qismində iştirak edə bilməzlər. Məsələn, müəssisənin filialının məhkəmədə iddiaçı və  ya cavabdeh 

rolunda çıxış etmək imkanı yoxdur. ×ünki o, hüquqi şəxs statusuna malik deyil. 

Qurum subyektiv mülki hüququn daşıyıcı ola bilər. Bəzi hallarda bu hüquq digər şəxslər tərəfindən pozulur. 

Qurum  öz  pozulmuş  mülki  hüquqlarını  müdafiə  etmək  üçün  iddia  ilə  məhkəməyə  müraciət  etmək  hüququna 

malikdir. Bu halda qurum iddiaçı qismində çıxış edir. Bu isə onu ifadə edir ki, hüquqi şəxs kimi tanınan quru-

mun məhkəmədə iddiaçı olmaq qabiliyyəti vardır. 

Qurum  subyektiv  mülki  hüquqlara  malik  olmaqla  bərabər,  həm  də  hüquqi  vəzifələr  daşıyır.  Onun  özərinə 

mülki vəzifələr qoyula bilər. Bəzən qurum bu vəzifələri lazımınca icra edə bilmir, mülki hüquq pozuntusuna 

yol verir. Məsələn, podrat hüquq münasibətində podratçı rolunda çıxış edən tikinti təşkilatı ona tapşırılmış bağ 

evini tikmir. Başqa bir misalda daşıyıcı (nəqliyyat təşkilatı) yük göndərənin yükünü təyinat yerinə çatdırmır. Bu 

cür təqsirli hərəkətləri ilə həm nəqliyyat təşkilatı, həm də tikinti təşkilatı öhdəliyi icra etmirlər. Buna görə də 

həmin qurumlar müstəqil surətdə mülki-hüquqi (əmlak) məsuliyyət daşıyırlar. Belə ki, onlar hüququ pozulmuş 

müqavilə iştirakçılarına vurduqları zərərin əvəzini ödəməlidirlər. Əgər onlar bunu könüllü surətdə ödəməzlərsə, 

onda hüququ pozulmuş şəxslər iddia ilə məhkəməyə müraciət edirlər. Belə halda həmin qurumlar cavabdeh qis-

mində  məhkəməyə  cəlb  edilirlər.  Bu  isə  onu  ifadə  edir  ki,  hüquqi  şəxs  kimi  tanınan  qurumun  məhkəmədə