Microsoft Word mulki huquq doc

Səhmdarların  ümumi  yıüıncaüı  onun  müstəsna  səlahiyyətinə  aid  edilmiş  məsələlərin  həlli  ilə  məşüul 

olur. Bu səlahiyyətlərə aiddir (MM-in 107-ci maddəsinin 1-ci bəndi):  

●

 cəmiyyətin nizamnaməsini və nizamnamə kapitalının miqdarını dəyişdirmək; 

●

 cəmiyyətin direktorlar şurasının (müşahidə şurasının) və təftiş komissiyasının özvlərini (müfəttişi) seçmək 

və onların səlahiyyətlərinə vaxtından əvvəl xitam vermək;  

●

 cəmiyyətin icra orqanlarını yaratmaq və onların səlahiyyətlərinə vaxtından əvvəl xitam vermək, bir şərtlə ki, 

cəmiyyətin nizamnaməsində bu məsələlərin həlli direktorlar şurasının (müşahidə şurasının) səlahiyyətinə aid edil-

---

 

215

məsin;  

●

 cəmiyyətin illik hesabatlarını, mühasibat balanslarını, mənfəət və zərər hesablarını təsdiq etmək, mənfəəti-

ni və zərərini bölüşdürmək;  

●

 cəmiyyətin yenidən təşkili və ləğvi haqqında qərar qəbul etmək.  

MM-in  nəzərdə  tutduüu bu  siyahıda  səhmdar  cəmiyyətinin  fəaliyyəti  üçün  əsas  və  mühüm  olan məsələlər 

göstərilmişdir. Bu, həmin məsələlərin qəti və dəqiq siyahısıdır. 

Səhmdar  cəmiyyətinin  müstəsna  səlahiyyətinə  aid  edilən  məsələlərin  həlli  barədə  qərarlar,  ümumiyyətlə, 

səhmdarların ümumi yığınjağının qərarları ümumi yıüıncaqda iştirak edən səhmdarların sadə səs çoxluüu ilə 

qəbul edilir. Nizamnamədə qərarın yekdilliklə qəbul edilməsi qaydası da nəzərdə tutula bilər. Elə məsələlər 

vardır  ki,  bu  məsələlər  barəsində  qərarlar  yalnız  yıüıncaqda  iştirak  edən  və  səsvermə  hüququna  malik  olan 

səhmdarların əksəriyyət səs çoxluüu (66%, yəni 2/3 səs çoxluüu) ilə qəbul edilə bilər. Belə ki, cəmiyyətin ni-

zamnaməsinin  dəyişdirilməsi  və  ona  əlavələr  edilməsi,  cəmiyyətin  fəaliyyətinə  xitam  verilməsi,  habelə 

cəmiyyətin yenidən təşkili kimi məsələlər barəsində qərarlar məhz bu qaydada çıxarılır. Qalan məsələlərin həlli 

barədə qərar yıüıncaqda iştirak edənlərin adi (sadə) səs çoxluüu qəbul edilir. 

Ümumi yıüıncaqda qəbul edilən qərarların hüquqi qüvvəyə malik olması üçün vacibdir ki, ümumi yıüıncaq 

səlahiyyətli hesab edilsin, yəni qanunla nəzərdə tutulan kvoruma (yetərsaya) malik olsun. Əgər ümumi yıüın-

caqda səsvermə hüququna malik olan səhmdarların, yəni səsli səhmdarların beşdə öz (3/5), yəni 60%-i iştirak 

edərsə, onda bu yıüıncaq səlahiyyətli hesab edilir. Ümumi yıüıncaqda səsvermə belə bir qayda əsasında həyata 

keçirilir: bir səsli səhm — bir səs.  

Səhmdar cəmiyyətinin hər hansı idarə orqanı səhmdarların ümumi yıüıncaüının müstəsna səlahiyyətinə aid 

edilmiş məsələlər barədə qərarlar qəbul edə bilməz. Bu məsələlər həll edilmək üçün ümumi yıüıncaüın özü tərə-

findən, öz iradəsi əsasında cəmiyyətin icra orqanlarına verilə bilməz. Əgər bunu ümumi yıüıncaüın özü istəsə 

belə, o, yenə də mümkün olan iş deyil. 

Bu, onunla izah olunur ki, Mülki Məjəllə ilə səhmdarların ümumi  yığınjağının müstəsna səlahiyyətinə aid 

edilmiş məsələləri həll etmək özün onun tərəfindən cəmiyyətin icra orqanlarına verilə bilməz (MM-in 107-ci 

maddəsinin  2-ci  bəndi).  Burada  müstəsna  səlahiyyətin  verilməməsi  prinsipi  ifadə  edilmişdir.  Bu  prinsipin 

ə

sas məqsədi səhmdarların mənafeyini icra orqanları tərəfindən yol verilə bilən mümkün sui-istifadə halların-

dan  qorumaqdan  ibarətdir.  Məsələ  burasındadır  ki,  səhmdarların  zoxu  sahibkarlıq-kommersiya  dövriyyəsinin 

professional iştirakzısı deyildir. Digər tərəfdən ümumi yığınjaq yeganə elə bir orqandır ki, bu orqanın vasitəsilə 

(adi) sıravi səhmdarlar səhmdar cəmiyyətinin fəaliyyətinə təsir göstərə bilərlər. 

Səhmdarların ümumi yığınjağının zıxardığı qərarlar protokolla rəsmiləşdirilir. Belə ki, ümumi yığınjağın qə-

bul  etdiyi  qərarları  özündə  əks

 

etdirən  protokol  tərtib  olunur.  Protokolda  qərardan  başqa,  ümumi  yığınjağın 

keçirilmə  vaxtı  və  yeri,  ümumi  yığınjağın  gündəliyi,  səsvermə  hüququna  malik  olan  səhmdarların  və  səsli 

səhmlərinin sayı, zıxarışların xülasəsi və səsvermənin nəticələri barədə məlumat göstərilir.