Microsoft Word mulki huquq doc

prinsipi. 

Əş

ya  münasibətlərinin  mülki-hüquqi  tənzimlənməsində  Azərbaycan  Respublikasının  Konstitusiyasının 

müəyyən etdiyi müddəalar prinsipial əhəmiyyətə malikdir. Konstitusiyanın 29-cu maddəsi vətəndaşların mül-

kiyyət  hüququnu  təsbit  edir,  heç  bir  növünə  üstünlük  verilməyən  mülkiyyət  hüququnun,  o  cümlədən  xüsusi 

mülkiyyət hüququnun qanunla qorunması prinsipini müəyyənləşdirir. Konstitusiyaya görə, heç kəs məhkəmə-

nin qərarı olmadan mülkiyyətindən məhrum edilə bilməz, əmlakın tam müsadirəsinə yol verilməsi istisna edilir. 

Konstitusiya dövlət ehtiyacları və ya ictimai ehtiyaclar üçün mülkiyyətin özgəninkiləşdirilməsinə yalnız qabaq-

jadan onun dəyərini ədalətli ödəmək şərtilə yol verilə bilməsi haqqında qayda müəyyən edir.  

Əş

ya  hüququnu  tənzimləyən  əsas  normativ  akt  Azərbaycan  Respublikasının  yeni  Mülki  Məcəlləsidir. 

Mülki  Məcəllənin  üçüncü  bölməsi  (135-323-1-ci  maddələr)  əşya  hüququna  həsr  edilmişdir.  Əşya  hüququnun 

tənzimlənməsində əsas mənbə olan Azərbaycan Respublikasının yeni Mülki Məcəlləsi əşya hüququna xarakte-

ristika  verərkən  kontinental  mülki  hüquq  ailəsinin  alman  qrupuna  (yarımsisteminə)  daxil  olan  ölkələrin 

qanunvericiliyinə əsaslanır. Xüsusən də Almaniya Mülki Qanunnaməsinin «Əşya hüququ» adlı 3-cü kitabının 

(§ 854-1296) təsiri qeyd edilməlidir.  

Əş

ya münasibətlərinin tənzimlənməsində Azərbaycan Respublikasının qanunları vacib rol oynayır. Xüsu-

sən, Torpaq Məcəlləsinin,  «Aqrar islahatların əsasları haqqında»,  «Kolxoz və sovxozların islahatı haqqında», 

«Sahibkarlıq  fəaliyyəti  haqqında»  və  «Torpaq  islahatı  haqqında»  qanunların,  habelə  Su  Məcəlləsinin,  Meşə 

Məcəlləsinin bu sahədə əhəmiyyəti böyükdür. 29 sentyabr 1995-ci il tarixli qanunla təsdiqlənmiş «Azərbaycan 

Respublikasında 1995-1998-ci illərdə dövlət mülkiyyətinin özəlləşdirilməsinin Dövlət Proqramı»nın xalq təsər-

rüfatı strukturunun bazar iqtisadiyyatının tələblərinə uyğun olaraq yenidən qurulmasında, özəlləşdirmə münasi-

bətlərinin qaydaya salınmasında mühüm rolu olmuşdur.  

Əş

ya hüququnun bəzi məsələləri prezident fərman və sərənjamları ilə də tənzimlənə bilər. Məsələn, prezi-

dentin  2000-ci  il  10  avqust  tarixli  fərmanı  ilə  təsdiq  edilmiş  «Azərbaycan  Respublikasında  dövlət  əmlakının 

özəlləşdirilməsinin II Dövlət Proqramı» dövlət əmlakının özəlləşdirilməsinin həyata keçirilməsində mühüm rol 

oynayır. 

Əş

ya münasibətlərinin qaydaya salınmasına Nazirlər Kabinetinin normativ aktları ilə də toxunula bilər. 

Məsələn, Nazirlər Kabinetinin 1993-cü il 5 avqust tarixli qərarı ilə təsdiq etdiyi təlimat əlillərin mülkiyyətinə 

pulsuz olaraq, avtomobillər və motorlu arabalar verilməsini nəzərdə tutur.