Microsoft Word Норматова Шоира darslik 11. 02 2015. doc

 
N
igora
ning
kitobi. – Bu kitob 
N
igor
aniki.
Tushum kelishigi ham belgili (
-ni
qo‘shimchasi bilan) va belgisiz (
-ni
qo‘shimchasisiz ishlatilishi mumkin.
Kitob o‘qi. – Bu kitobni o‘qi. 
Tushum kelishigi quyidagi hollarda belgili qo‘llanadi: 
Aniq narsa ustida gap ketganda: kitobni bugun o‘qib tugataman. 
Ko‘rsatish olmoshidan keyin: bu binoni akam qurgan. 
Atoqli otlar: Azizani chaqiring.
Olmoshlar: sizni unutmayman. 

 
 Grammatik mavzu bo‘yicha mashqlar 
 
5-mashq. 
 
Nuqtalar o‘rniga kerakli kelishik qo‘shimchalarini qo‘ying.
1. Biz...oilamiz katta emas. 2. Dars... o‘z vaqtida bajarish kerak. 3. Biz 
yozda “Piramida”... dam oldik. 4. Aziza o‘qish uchun Samarqand... 
Toshkent... keldi. 5. Kecha do‘stim... xat oldim. 6. Bugun dars... uy... kech 
qaytaman. 6. Bu kitob... qayer... topish mimkin? 7. Uy vazifa... bajardingmi? 
8. Bu kim… kitobi? 9. Amerika elchixonasi qayerda? Menimcha, 
Yunusobod... 10. Iltimos, men... yordam bering. 
6-mashq. 
Qavslarni oching. 
Kuz (meva), yoz issiq (kun), tabiyat (manzara), odam (xarakter), sevgi 
achchiq (dard), adolat (tushuncha), maktab katta (bog‘), O‘zbekiston havo 
(yo‘l), shu bino (tom).
7-mashq.
–ning qo‘shimchasining qo‘llanishiga e’tibor bering va 
ularni izohlang. Yangi so‘zlarni daftaringizga ko‘chiring va tarjima qiling.

---

26
Mening nuqtayi nazarim, prezident asarlari, O‘zbekiston Respublikasi 
Prezidentining nutqi, davlat siyosati, davrning dolzarb masalalari, jahon ahli, 
dunyoning azaliy va abadiy muammolari, adabiy til qoidalari, xalqimizning 
ma’naviy mulki, davlat tili maqomi, davlatimizning siyosati, hayot sinovlari, 
islom madaniyatining ezgu g‘oyalari, xalqimizning kelajagi, davlatimizning 
siyosati, xalq ruhi, bozor qonuni, matbuot erkinligi, o‘zbek xalqining milliy 
an’analari, jamiyat a’zosi, davlat mustaqilligi. 
8-mashq.
Birikmalarni o‘zbek tiliga tarjima qiling.
Демократические
институты
, 
особенности
культуры
нашего
народа
, 
правовые
основы
развития
, 
фундаментальные
принципы
демократии
, 
формирование
демократического
мировоззрения
членов
общества
, 
обеспечение
приоритета
интересов
человека
, 
повышение
социальной
активности
населения
, 
законы
общественного
развития
, 
государственные
границы
, 
конституционный
статус
, 
равноправный
член
общества
, 
правовая
культура
.