Microsoft Word Özlem Demirtaş Uzmanlık Tezi doc

2.5.1. Kardiyovasküler etkiler 

Epidural anestezinin yüksekliğine bağlı olarak bloke edilen sempatik liflerin sayısı 

ile orantılı olarak hipotansiyon gelişebilir. L

2 

'nin altında oluşan blok ile etkilenmezken,  

T

1-3

 arasında tam sempatik denervasyon oluşur. Sempatik denervasyon bölgesinde arter ve 

arterioller dilate olmakta, total periferik direnç ve kan basıncı düşmektedir (16). 

Venöz dilatasyon ve kanın periferde göllenmesi ise venöz dönüşü azaltır böylece, 

kardiyak debi ve kan basıncı belirgin olarak düşer. Eğer olaya hipovolemi de eşlik ederse 

bu düşme artar. İşlemden önce volümün normal veya biraz fazla olması güvenliği 

arttıracaktır. Pulmoner arter basıncı da düşer. Arteryal basıncın düşmesi ve kanın 

operasyon sahasından diğer dokulara geri dağılımı sonucunda, intraoperatif kan kaybı ve 

postoperatif tromboembolik komplikasyonlar azalır (21). 

Kalbin sempatik innervasyonu T

1

-T

5

 düzeyinden, orta servikal, stellar ve ilk dört 

torasik gangliondan sağlanmaktadır. Bundan dolayı  T

5

 düzeyinin üzerindeki bloklar 

yüksek, altındaki bloklar ise alçak epidural blok olarak adlandırılmaktadır. Bromage’nin 

yaptığı sınıflamaya göre çeşitli kardiyovasküler etkileri sıralayabiliriz: 

 

•  Rezistans ve kapasitans damarlar üzerine vazomotor blok etkiler. 

•  T

5

 üzeri segmentlere yayılan sinir bloğu ile kardiyoakselatör liflerin 

etkilenmesi. 

•  Vazokonstrüktörlerin sistemik etkileri. 

•  Epidural bloğun visseral etkileri. 

•  Lokal anesteziklerin emilimi ve kardiyovasküler etkileri. 

•  Hastanın kendi hemostatik mekanizmaları (10). 

Epidural bloğun 4. torasik dermatomdan daha yukarı çıkması ile kardiyak efferent 

sempatik liflerin (kardio-akseleratör) bloke olması sonucunda bradikardi oluşur. Venöz 

dönüşün azalması ile sağ kalp basıncı düşer. Bu da refleks bradikardiye neden olur (Bain-

bridge refleksi). Hidrostatik karotik sinüs refleksi ve diğer baroreseptör mekanizmalar 

düşük kan basıncına taşikardi ile cevap verirlerse de bradikardi daha sıklıkla görülür. Zira 

Bain-bridge refleksi baskındır (15). 

Ortalama aort basıncı düşmesine bağlı olarak koroner perfüzyon da azalır. 

“Afterload” azalması, miyokardın oksijen gereksinimini azaltacağından normal kişilerde 

perfüzyon yeterlidir ancak iskemik kalp hastalarında bu durum önemlidir (15, 21). 

---

 

12

Anestetize olmayan vücut birimlerinde, periferik rezistansın düşmesine bağlı olarak 

kompansatuar vazokontriksiyon olur. Anestezinin yüksekliği ile doğru orantılı olarak O

2

 

tüketimi azalır. Bu etki hipotansif durumlarda bazal metabolizma hızının azalmasına ve 

kasılmayan adelenin O

2

 ihtiyacının azalmasına bağlanmaktadır. Anestetize bölgelerde kan 

akım hızının azalması sonucunda O

2

 ekstraksiyonu artar. Buna bağlı olarak arterio-venöz 

O

2

 farkı artar (Sa-v O

2

). Epidural blok sonrasında ekstremite deri kan akımı artarken, kas 

kan akımı azalır (20). 

Akım çalışmaları, periferik vasküler hastalığı olanlarda epidural anestezinin, alt 

ekstremitelerin vasküler rekonstrüksiyonu sırasındaki distal kan akışının daha fazla 

olmasıyla ve genel anesteziyle karşılaştırıldığında ameliyat sonrası vasküler greft 

oklüzyonunun daha az olmasıyla ilişkili olduğunu göstermektedir. Ayrıca yapılan 

çalışmalarda genel anestezi sırasında derin ven trombozu oranı %33 iken epidural blokta 

%10 olarak bulunmuştur (13).