Microsoft Word qurani-kerim-de-qida-kinci-n-r-2015. doc
Which We have revealed as a blessing: so follow it
Yüklə 16,12 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
Which We have revealed as a blessing: so follow it and be righteous , that ye may receive mercy” ( Livestock, al- An´am 6/155). That is still all I wanted to convey to readers based on valuable and important information that I obtained from versicles of the Koran, statements of our prophet and imams, as well as a number of books and articles published in mass media dealing with foodstuffs and nutrition. The very truth is only known to the God. If I made any mistake involuntarily, I beg pardon from the merciful God. It’s goes without saying that the God listens, knows and pardons everything, he is the merciful and gracious. In the name of Allah, Most Gracious Most Merciful. 396
STIFADƏ OLUNMUŞ MƏNBƏƏLƏR 1. “Qurani-Kərim”. Ərəbcədən tərcümə edənlər akad. Ziya Bünyadov, akad. Vasim Məmmədəliyev. 4- cü nəşr, Bakı, 1420/2000. 2. Qurana dair 101 sual. Tərcüməçilər və tərtib edənlər: Arif Əli-Əşrəf oğlu Mədətov, srafil Sayad oğlu Nəsibov. Bakı, 1992. 3. Əbdüləzim ibn Bədəvi əl- Xələfi. Quran və səhih hədislərlə əsaslandırılmış slam Fiqhi. kinci nəşr. Bakı, “Şərq-Qərb”, 2010. 4. Harun Yəhya - Adnan Oktar. “Quran
5. Prof.Dr. Alparslan Özyazıcı. Alkoqollu içkilə r, siqaret və digərləri. Türk dilindən çevirəni Mehman Musaoğlu. Ankara,1997. 6. Ayətullah Məhəmməd Məhəmmədi Reyşəhri.
Nəşriyyat-poliqrafiya mərkəzi, 2008. 7. Əliheydər Mahmudov. Quran və şəriətdə
8. Qəhrəmanov M. Orucluq. Hökm və qaydalar. Bakı, “Araz” 2000 9.
Mehmet Soymen. Müsəlmanın cib kitabı ( slam dininin qayda-qanunları). Türk dilindən çevirəni Mehman Musaoğlu. Ankara,1997. 10. “Qisar” mam Əlinin (ə) qısa kəlamları. Bakı, Azərnəşr 1991. 11. Lütfi Şentürk. slam dinində haramlar və
Musaoğlu. Ankara,1999. 12. Hacı Fərhad Mirzə. «Kəlamlar», «Vektor»
397
Nəşrlər evi, Bakı, 2009. 13. 1001 Hə dis. Buxarı səhihindən. Seçib türk dilinə çevirən. N.Ərdoğan. Azərbaycan dilinə tərcümə Fərahim Sələbinindir. Bakı,2008. 14. Müsə lman bayramları. Tərcüməçi Akif Qəhrəmanov. Bakı, “Azərbaycan” nəşriyyatı, 1993. 15. Osman Nuri Topbaş. Varlıq Nuru (Bədii publisistika). Bakı, «Gənclik». 1998. 16. Şərab haqqında qırx hədis. Toplayan Mahmud Şərifi. “Əlhuda” nəşriyyatı, 1417/1996. 17. Yusif Əl-Kərdavi. Halal və haramın islami ə
18. Əhmədov Ə. . “Qida məhsulları və qidalan-
aspirant və tələbə heyətinin 1998-cı ilin elmi-tədqiqat işlərinin yekununa həsr edilmiş IV elmi-nəzəri kon- fransının materialları. Bakı, «Çaşıoğlu» 1999. səh. 3-11. 19. Əhmədov Ə. . Ərzaq malları əmtəəşünas-
20. Əhmədov Ə. . “Azərbaycan Mətbəx Ensiklopediyası”, Bakı, Azərnəşr, 2012. 21. Библейские сказания
Сказания
Евангелистов . Москва, 1991. 22. Ислам. Энциклопедический словарь. Москва , «Наука» 1991. 23. Кизеветтер И .В. Биохимия сырья
водного
происхождения. Москва 1973. 24. 24. Криес А .Е.
Микроорганизмы и
биологическая
продуктивность водоемов
. Москва
1954. 398
M Ü N D Ə R C A T Söz önü . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 Müsəlmanın inanc təməlləri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Qida məhsulları və əsas qida maddələri . . . . . . . . . . . . . 13 Maddi və mənəvi qida haqqında kəlamlar. . . . . . . . . . . . 21 ISLAMDA HALAL VƏ HARAMLAR . .. . . . . . . .. . . 23 Haramın növləri. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Haram olan məhsullar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Əti yeyilən və yeyilməyən heyvanlar. . . . . . . . . . . . . . . Içkilərdən haram olanlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Donuz ətini yemək niyə haramdır? . . . . . . . . . . . . . . . . . Haram və halallıq haqqında kəlamlar . . . . . . . . . . . . . . 28 28
30 31
34 44
SUSUZ HƏYAT YOXDUR . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. 47 Təmiz içməli suyun üstün cəhətləri . . . . . . . . . . . . . . . . . Canlı su . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Canlı suyun istifadə olunması şərtləri . . . . . . . . . . . . . . . . Su və inanclar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Islam dinində suya dua etməyin fəziləti . . . . . . . . . . . . Su haqqında kəlamlar . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49 51
52 55
58 59 «QURANI- KƏRIM»də su haqqında . . . . . . . . . . . . . . . . 60 ZƏM-ZƏM SUYU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65 Zəm-zəm suyunun ayaq üstə içilməsi . . . . . . . . . . . . . . . Zəm-zəm içmək . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Zəm-zəm suyu ilə bağlı fərzlər . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ən sağlam su: Zəm-zəm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Zəm-zəm - Altı min illik möcüzə . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Suyun ruha təsiri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Su haqqında hədislər . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Firudin Batmanqılıncın su ilə bağlı düşüncələri . . . . . . . . . 66 67
67 68
69 70
71 72 SÜD HAQQINDA ISLAMI DƏYƏRLƏR . . . . . . . . . . . 77 Qan dövranı və südün təşəkkülü. . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ana südü . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ana südü möcüzəli qidadır. . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . “Ən təzə qida” ilə bağlı həqiqətlər . . . . . . . . . . . . . . . . . Ana südü və zəka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ana südü xərçəngin dərmanıdır . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Bu bənzərsiz nemət Uca Allahın lütfüdür. . . . . . . . . . . Südün kimyəvi tərkibi və qidalılıq dəyəri . . . . . . . . . . . . . . 79
82 85
88 89
89 91
91 399
Süd və süd məhsulları haqqında hədislər . . . . . . . . . . . . . Turşudulmuş süd məhsullarının pəhrizi əhəmiyyəti . .. . . Pendir haqqında hədislər. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96
98 101
Ə T YEYILMƏSININ ISLAMI ŞƏRTLƏRI . . . . . . . . . . 104 Müsəlmanın həyatında halal və haram ət məhsulları . . . . Nəcib yeməklərə izin verilir . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ölü heyvan əti nə üçün haramdır? . .. . . . . . . . . . . . . . Nəyə görə heyvanın qanını içmək olmaz? . . . . . . . . . . . Nəyə görə donuz əti yemək qadağandır? . . . . . . . . . . . Nəyə görə Allahdan başqasının adı ilə kəsilmiş heyvan ətini yemək qadağandır? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Istisna olunan hallar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Ət və piy haqqında hədislər . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109 111
112 114
114
114 114 115
Toyuq və digər quş ətləri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118
Toyuq və quş ətləri haqqında hədislər . . . . . . . . . . . . . . . . . Yumurta haqqında . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . Yumurta haqqında hədislər . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . 121
123 125 BALIQ ƏTI YEYILMƏSININ ISLAMI ŞƏRTLƏRI . . . 127 Balıq dəyərli qidadır . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . Balıq yağındakı omeqa-3 yağ turşusunun faydası . . . . . . . Balıqdakı yağ turşularının həyati əhəmiyyətli faydası . . . . Ürək-damar sisteminin sağlamlığında balığın əhəmiyyəti . Balığın yeni doğulan uşaqların inkişafında rolu . .. . . . . . . Oynaqların sağlamlığına faydası . . . . .. . . . . . . . . . . . . . . . . Beyinin və sinir sisteminin sağlam fəaliyyəti üçün faydası . nfeksiya narahatçılığına faydası, immunitet sistemini gücləndirməsi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Balıq – şəriətdə . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Pulcuqsuz balığı yemək haramdır? . . . . . . . . . . . . . . . . . . Balıq suda ölsə, onu yemək haramdır . . . . . . . . . . . . . . .. Balıq əti haqqında hədislər. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 130
132 133
133 135
135 135
136
137 145
146 153
155 Şə
Ürək və qan-damar sağlamlığına faydası . . . . . . . . . . . . . . . Xərçəng xəstəliyinin qarşısının alınması . . . . . . . . . . . . . . . Artritin (oynaq iltihabı) qarşısının alınması . . . . . . . . . . . . . Sümüyün inkişafına kömək etməsi . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. Qocalmağın qarşısını alır. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
158
160 161
161 161
400
Uşaqların inkişafına müsbət təsiri .. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Təzyiqin aşağı salınması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Daxili orqanlara faydası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 162
163 163 Zeytun yağı haqqında . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . Zeytun yağı haqqında hədislər . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 166 169
Bitkiçilik haqqında. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 172 TAXIL BITKiLƏRI VƏ ÇÖRƏK HAQQINDA . . . . . . . 174 Çörək haqqında qısa oçerk . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Çörək haqqında hədislər . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 179
185 QURAN MEYVƏLƏRI . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 187 Cənnət meyvəsi – xurma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Xurmanın yetişmə mərhələləri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Xurmanın kimyəvi tərkibi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Xurma ağacından çoxməqsədli istifadə . . . . . . .. . . . . . . . . Məryəmin (ə) xurması . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . Peyğəmbərin (s.ə.v.) xurma möcüzəsi . . . . . . . . . . . . .. . . . Məzəli əhvalat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . . . … . . . Xurmanın faydaları. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . … . . . … . . Təmr (quru xurma) haqqında hədislər . . . . . . . . . . . . . . .. Mükəmməl meyvə – əncir. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. Əncir haqqında hədislər . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . …. . . Meyvə-tərəvəzlər haqqında hədislər . . . . . . . . . . . . . . . … . 193
194 194
195 196
197 197
198 203
204 209
211 ARI BALI HAQQINDA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 222 Dişi bal arısı. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. . Baldakı şəfa. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Balın kimyəvi tərkibi və müalicəvi əhəmiyyəti .. . . . . . . . . Bal haqqında hədislər. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Bal təfsiri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 225 226
230 237
239 Şə kər haqqında . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Şəkər haqqında hədislər . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 243
245 Xörək duzu haqqında . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Xörək duzu haqqında hədislər . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 246
248 Sirkə haqqında . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Sirkə haqqında hədislər . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 249
250 Yemək və içmək qaydaları . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Yemək yeməyin ədəbləri haqqında hədislər . . . . . . . . .. 251
260
Qəsavət və daşürəklilik . . .. . . . . . . . . . . . . . .. . . . . . . . . 263 401
Xilal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .263 ORUC HAQQINDA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 265 Ramazanın mənası . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .265 Allahın mömin bəndələri ilə fəxr etdiyi ay . . . . . . . . . . 266 Orucun müalicəvi xüsusiyyətləri . . . . . . . . . . . . . . . . . .268 Orucun tarixi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 270 Ramazan ayında baş verən mühüm hadisələr . . . . . . . . 272 Oruc tutmağın vacibliyi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .273 Orucu pozan şeylər . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 276 Orucu pozmayan şeylər . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .277 Imsak və iftar yeməyi haqqında . . . . . . . . . . . . . . . . . . .278 Qədr gecəsi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 281 Qədr gecəsi və orucluq haqqında hədislər . .. . . . . . . . . 282 Orucluq haqqında kəlamlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 293
ŞƏRABIN HARAM OLMASI HAQQINDA . . . . . . 295 Şərab içməyin günahları haqqında . . . . . . . . . . . . . . . . .300 Şərab haqqında hədislər . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ...306
Siqaretin həzm sistemi ilə əlaqədar zərərləri . . . . . . . . .314 Siqaretin tənəffüs sistemi ilə əlaqədar zərərləri . . . . . . .314 Siqaretin qan dövranı sistemi ilə əlaqədar zərərləri . . . .314 Siqaretin digər zərərləri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 315 Siqaret çəkənin gücü, qüvvəti azalır . . . . . . . . . . . . . . . 316 Siqaret əleyhinə kompaniya . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .316 Siqaret və qadın . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 317 Siqaret haqqında dini hökm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .319
«Qurani Kərim» ticarət haqqında . . . . . . . . . . . . . . . . . . 321 Ticarət və alver haqqında kəlamlar. . . . . . . . . . . . . .. . . .326
Ə rzaq məhsullarının qidalılıq dəyəri və balanslaşdırılmış qida normaları. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 328
Qida qəbulu mədəniyyəti . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..337 Səmərəli qidalanmanın islami prinsipləri . . . . . . . . . . . .350
Səmərəli qidalanmanın müasir prinsipləri . . . . . . . . . . . 352 Söz sonu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 370 ÖZET РЕЗЮМЕ
373
SUMMARY 377
Istifadə olunmuş mənbələr . . . . . . . . . . . . . . . . . 381
402
Texnika üzrə fəlsəfə doktoru, professor Ə
(Əməkdar müəllim) “Qurani-Kərim”də qida məhsullari və islamda qidalanma (Türk, rus və ingilis dillərində xülasə ilə yenidən işlənmiş ikinci nəşr)
Проф
. Ахмедов Ахмед-Джабир Исмаил
оглы Пищевые
продукты в Коране и
Ваку
403
Xülasənin redaktorları: Türk dilində - Prof., Dr. Bahaddin Rzaoğlu, AD U-nin “Türk Dünyası şlətmə Fakültəsi”nin dekanı ngilis dilində - B/m. Ağayev Əlifağa, AD U-nin “Xarici dillər-1” kafedrasının baş müəllimi Rus dilində - dos. Rzayeva Gülnarə, AD U-nin “Rus dili” kafedrasının müdiri
Çapa imzalanıb 05.10.15 Formatı 60 x 84 1 / 16 . Ç.v. 25,0 ç.v. Ofset kağızı №1. Sifariş № Sayı 300 nüsxə.
«Çaşıoğlu» mətbəəsi Bakı, M.Müşfiq küç.,2E
Yüklə 16,12 Mb. Dostları ilə paylaş:
|