Microsoft Word tarixi muhammadiy ziyouz com doc
Yüklə 1,39 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
www.ziyouz.com kutubxonasi
245 Bu yerda yengilgan dushman askarlari ersa uch yoqqa bo‘linib qochdilar. Bulardan bir bo‘lagi Toyif shahrining qal’asiga kirib qamaldilar. Ikkinchisi ersa Nahla degan joyga yetib shunda to‘xtadilar. Uchinchi eng ko‘p bo‘limlari Avtos degan yerda to‘planishib, qaytadan urushmoqchi bo‘ldilar. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bu xabarni angladilar ersa, tezdan borib ularni bosish uchun Abu Omir Ash’ariy qo‘mondasida bir firqa askar yubordilar. Bular dushman ustiga borishib, birinchi to‘qnashdayoq ular yengilib, birmuncha o‘lik qoldirib qochisha boshladilar. Lekin askar boshlig‘i Abu Omir bu urushda shahid bo‘ldi. Abu Muso Ash’ariy buning inisi edi. Og‘asi Abu Omir shahid bo‘lgandan so‘ngra uning o‘rniga o‘ltirib, o‘lja olingan mollarini olib, Rasululloh qoshiga qaytdi. So‘ngra Rasululloh u yerdin qo‘zg‘alib Toyif shahri ustiga keldilar. Kelayotgan yo‘llari ustida dushman askarining boshlig‘i Avf ibn Molikning qo‘rg‘oni bor edi, uni. Rasululloh buzmakka buyurdilar. Toyifga kelib qarasalar, dushmanlar qachonlardur kelishib qal’aga qamalishgan ekan. Bir yilga yetarlik oziq-ovqatlarini ham g‘amlab olishibdur. Shundoq bo‘lsa ham musulmonlar qal’ani qurshab olib, qamal qilishga kirishdilar. Dushmanlar ersa qal’a ustidan turib bularni o‘qqa tutdilar. Sahobalardan bir nechalariga o‘q tegib yaralandilar. Bular ichida Hazrati Abu Bakr Siddiq o‘g‘li Abdulloh qattiqroq yaralangan edi. Shu yaradan sog‘aya olmay yurganicha bir necha yillar o‘tib, otasi Abu Bakr Siddiq xalifalik zamonlarida vafot topdi, raziyallohu anhu. Shunday qilib, Toyif shahrini o‘n sakkiz kun qamal qildilar. Har kuni Xolid ibn Volid maydon ichida qani chiqsun deb, dushmandan o‘ziga bahodir chaqirib turgan bo‘lsa ham, uning qarshisiga hech kim chiqa olmadi. Bir kuni Saqif qabilasining raisi Abdu YOlayl qal’a ustidan turib qichqirib: — Ey Muhammad, bu qal’ani olishga ovora bo‘lib ko‘p urinmanglar, bizlar esa hech vaqt qal’adan chiqib urush qilmaymiz. Boshimizga shunday kunlar kelishini kutib turganlikdan g‘amlagan ovqatimiz o‘zimizga yetarlidur. Agar yillar o‘tguncha ustimizdan ketmay qamal qilib tursangiz, ovqatimiz kamayib qolsa, u chog‘da barchamiz yalang qilich bo‘lib seldek qoplab ustingizga quyulurmiz. Nima ish bo‘lur ekan, uni baxtimizdan ko‘ramiz, — dedi. Bunga ham qaramay, o‘shal zamonning urush asbobi manjaniq, dabboba degan qal’abuzar qurollar keltirib ishlatdilar. Shahar atrofidagi uzumzor, xurmozor bog‘larni kesib vayron qilishga Rasulullohdan ruxsat olishib, birmunchasi kesilganida, Xudo haqqi bu ishni qo‘yinglar, deb qal’adan qichqirishdi. Buni anglab: «Xudo uchun buni qo‘ydim», dedilar. Yana Rasululloh qal’a ichidagi qullardan kim qochib chiqar ekan, uni qullikdan ozod qilgaymiz, deb jar chaqirdilar. Buni anglashib qullaridan yigirma uch kishi qochishib chiqdi. Bu ish ularga qattiq zarba berib, o‘z ichlaridagi borliq qullar buzilishga boshladi. Shu orada G‘atafon qabilasining raisi Uyayna ibn Hisn xalqqa jon kuydirgan bo‘lib, Rasululloh qoshiga keldi. Payg‘ambarimiz buni obro‘ylik ahmoq der edilar. Tilida musulmon bo‘lmish ersa ham iymon ko‘ngliga aniq kirmagan edi. — Yo Rasulalloh, agar ruxsat qilsangiz qamalda yotgan dushman qal’asiga kirib, ularni Islom diniga da’vat qilgay edim. O‘zlari ham bizdan shunday bir bahona kutib turgan bo‘lsalar kerak, — dedi. Anda Rasululloh: — Bu yaxshi ishdur, — deb ruxsat berdilar. So‘ngra bu kishi dinga da’vat qilish o‘rniga, ularga: — Ey Saqif xalqi bu ish ustida zinhor bo‘shashmanglar, har qanday og‘irchilik bo‘lsa ham |