Microsoft Word texnik tizimlarni boshqarish fanidan


Avtomobilь transporti va texnika xizmati ko’rsatish korxonalarida



Yüklə 5,01 Kb.
Pdf görüntüsü
səhifə16/56
tarix16.12.2023
ölçüsü5,01 Kb.
#181668
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   56
O’zbekiston Respublikasi Oliy va O’rta Maxsus Ta’lim Vazirligi A

3.Avtomobilь transporti va texnika xizmati ko’rsatish korxonalarida
boshqarish jarayonlarining tizimli va majmui tavsifi. 
Korxona menejmentining asosiy belgilari boshqarish jarayonida o’ta tulik
amalga oshiriladi, yani korxona menejmenti funktsiyalarining boshqarilishidagi
muammolarini tizimli va majmui yondashish yo’li bilan yechishda tavsiflanadi.
Menejment yangi-yangi bilimlar bilan tuldirilishda davom etmokda. 
-Menejmentcha qarashlarning zamonaviy tizimlarini qo’llash: 


29
Korxonaning ichki muhitiga boshqarishning ta’sirini o’tkazish va doimiy
o’zgarib turuvchi tashki muhitga moslashuv muammosi. Tashkilotning asosiy
o’zgaruvchan ichki muhitiga tashkiliy tuzilishi, odamlar, resurslar, texnologiya,
maqsadlar, sotsiotexnik yo’llar va boshqalar kiradi. Tashkilot faoliyati bilan
bog’lik bo’lgan Mehnat resurslarining maqsadlari va masalalari tashki muhitga
bog’lik.
Masalan: materiallar, Mehnat resurslari, mablaglarni ta’minlovchilar
(etkazib beruvchilar), iste’molchilar (harid kiluvchi, sotib oluvchi, haridor),
xissadorlar, karz beruvchilar, raqobatchilar, kasaba uyushmalari, savdo
tashkilotlari, iste’molchilar jamiyati, davlat (qonun) organi mahalliy organlar va
boshqa korxonalarning ichki faoliyatiga to’g’ri ta’sir o’tkazadilar. Iqtisodiyot,
siyosat, huquq, ijtimoiy-madaniy omillar, texnologiya, fizik-geografik sharoitlar
va boshqalar korxonaning ichki muhitiga tashkaridan bilvosita ta’sir o’tkazadi 
(2-chizma). 
Ички мухит тузилиши, 
одамлар, ресурслар 
Хиссадорлар
Иктисодиёт 
Ижтимоий 
маданий 
омилар 
Физик 
географик 
шароитлар 
Институтционал ташкилий-техник 
шаролитлар 
Ракобатчи-
лар 
Истеъмол-
чилар 
Таъмин-
ловчилар 
Сиёсат
Хукук
Манфаатдорилк 
буйича 
иттифоклар ва 
жамиятлар 
Савдо кор 
хоналари 
Давлат 
органлари 
Махаллий 
органлар 
Технология


30
2-chizma Tashkilotning ichki va tashki muhitiga ta’sir ko’rsatuvchi omillar va
o’zgarishlar. 
Menejment muhitini tashkil etuvchi jamiyat munosabatining barcha
tizimidagi murakkablashuv tufayli tashki muhit omillarining ta’sir ko’rsatish
kuchi keskin oshadi. Aynan tashki kamrov tashkilotning strategiya va
taktikasiga hal kiluvchi kuchdir. 
Boshqarish jarayonida tizim nazariyasini qo’llash korxona
yoki tashkilotni o’z kisimlaridan tashkil topgan ko’rinishda (birgalikda)
o’rganish masalasini yengillashtiradi. Qaysiki u tashki muhit bilan ajralmasdir. 
Korxona yoki tashkilotning ichki muhiti ishlab chiqarish yoki xizmat
ko’rsatishga ta’sir ko’rsatuvchi o’zgarishlardan tashkil topadi. Bu korxona
tuzilishi, uning madaniyati va ne’mati, odamlari va ularning bilimlari,
kobilyatlari va o’zaro ta’sir etish san’ati. SHunga karamasdan, Bular har doim
ham menejmentning to’g’ri nazorati ostida bo’lavermaydi, chunki tashkilot o’z
faoliyatida tashkaridan keladigan energiya, axborot va boshqa resurslarga
bog’lik. 
Menejmentda holatbay yondashishni qo’llash bu korxona ishiga aynan
faoliyat ko’rsatib turgan vaqtida hal kiluvchi muayyan holatlarni tanlashdir.
SHundan kelib chiqib, usullarning o’ziga xos muhimligi kelib chiqadi, ular
yordamida maqsadga samarali erishishi mumkinligi tanlab olinadi. 
Menejment ijtimoiy mas’uliyatining tan olinishi korxonada ishlayotgan
har bir hodim oldiga, butun bir jamiyat oldiga muhim vazifa kuydi. SHu bois
mamlakatimizda milliy madaniyat va iqtisodiyotga, tarixiy kadriyatlarga yetarli
e’tibor berilmokda, milliy davlatchilik asoslari rivojlanmokda. Jaxondagi
rivojlangan mamlakatlar tajribasiga e’tibor berilsa (Buyuk Britaniyada monarxiya
boshqaruv tizimi saklanib kolinganini eslash kifoya), milliy davlatchilik
an’analaridan meros tarzida saklanib kolinganligi misol bo’lishi mumkin. Biz
ham milliy davlatchilik an’analarini xayotga (boshqarishga) joriy etish bilan
ijtimoiy mas’uliyatni oshirishimiz mumkin. 


31
Bizda kadimdan jamiyatning turli bosqichlarida o’z-o’zini boshqarish
instito’tlari (an’analari) davom etib kelgan, jamoa rahbarlari, xokimlar, amirlar
va oksakollarni, keyinchalik kozilarni saylash tartibi joriy qilingan. SHark
mo’tafakkirlari davlat va jamiyat, podsho va raiyat xaqida yozganlarida
insonning ma’naviy yetukligi, pokligiga asosiy e’tiborni qaratib, adolat, rostlik,
mexr-shafkat, saxovat va kanoat kabi sifatlarni ximoya qilganlar. Soxibkiron
Amir Temur o’z-o’ziga «rostlik-saodatdir», deb bejiz yozib kuymagan edi.
Ayniksa Amir Temur davrida va undan keyingi yillarda SHarkda demokratik
boshqarish xususiyatlarimavjud bo’lib kelgani, o’z-o’zini boshqarishning
shakllari amal qilgani tarixiy manbalardan ma’lum. 
Gap korxonani boshqarish jarayonlarining tizimi xaqida borar ekan,
ishlab chiqarish (xizmat ko’rsatish)ning umumtexnologik va iqtisodiy asoslarida
turli ijtimoiy – iqtisodiy tizimlar paydo bo’ladi, ular o’rin almashib turadi.
Har bir tizim ma’lum davrda amal qilib, o’z imkoniyatlarini tugallagach, uning
o’rniga yangi tizim paydo bo’ladi, u ham eskirib o’z o’rnini boshqasiga
bushatib beradi. Tizim-bu jamiyatning sotsial iqtisodiy tuzilishi, uni tashkil
etuvchi, bir-birini takazo etuvchi, o’zaro ta’sir o’tkazuvchi unsurlarning
(elementlarning) majmui bo’lib, bunda unsurlar birgalikda amal qiladi, natijada
ayrim unsurlarga xos bo’lmagan umumiy xususiyatlar paydo bo’ladi. Tizim - bu
har xil unsurlar ta’sirida paydo bo’ladigan umumiylikdir. Ukuv jarayonida
o’rganiladigan boshqarish xaqidagi bilimlar muayyan vokea va xodisalarni
ifodalasa, shundagina menejerlar amalda qo’llashlari mumkin. Korxonalarda
ko’prok tizim iqtisodiy kategoriyaga yakin. Korxonalarda ko’prok tizim
iqtisodiy kategoriyaga yakin. Korxonalarda ishlab chiqaruvchi Mehnat resurslari
va ishlab chiqarish munosabatlari va tavsifini aks ettiruvchi ijtimoiy-iqtisodiy,
ilmiy-texnik va tabiy omillar ta’sirida tashkil topadigan, serunum ixtisos
bo’yicha texnika va texnolgiyani ishlab chiqarish kabilar tizim deb anglanadi. 
Korxona menejmenti, uning hamma unsur (element) lari optimal nisbatda
bo’lsagina, majmui ravishda o’rganilsa va boshqarilsa samarali bo’ladi. 

Yüklə 5,01 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   56




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin