Microsoft Word texnik tizimlarni boshqarish fanidan
Korxona jamoasining ijara munosabatiga o’tkazish
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
7. Korxona jamoasining ijara munosabatiga o’tkazish.
У 1 ёнилги сарфи У 2 сурков материалл ари сарфи У 3 ТХК ва ЖТ сарфи У 4 автошина сарфи У 5 амортизац ия М 1 хайдовчил ар маоши У 21 -мой сарфи У 22 -материал сарфи У 23 -трансмиссион мой сарфи У 24 -консистент мой сарфи У 31 -эхтиёт кисм сарфи У 32 -материаллар сарфи У 33 -таъмирловчилар маоши У 51 -тула тиклаш У 52 -урта таъмирлаш У 53 -тула таъмирлаш 90 Korxona jamoasini ijara munosabatiga o’tkazishning taxminiy tarkibi quyidagicha: -korxonaning asosiy texnik-iqtisodiy ko’rsatkichlari tahil etiladi; -ijaraga o’tkazish imkoniyatlari baholanadi; -mulklarni ijaraga berish xaqida shartnoma tuzish; -ijara jamoasining daromadini bunyod etish va taksimlash andozasini bunyod etish va taksimlash andozasini tanlash; -korxonadagi avtomobilda tashishning rejali harajatini hisoblash; -ijara jamoasining nizomini tasdiqlash; -korxonaning ishlab chiqarish-xo’jalik faoliyati, ilmiy-texnik va ijtimoiy faoliyati va uning boshqa korxonalar bilan o’zaro munosabati xaqidagi nizomni tasdiqlash; -ijara jamoasi tomonidan kimmatbaho kogozlarni chiqarish tartibi xaqidagi nizomni tasdiqlash; -davlat mulkini sotib olish tartibini tasdiqlash; -ijara jamoasining Mehnatga xaq tulashni yagona jamgarmasini bunyod etilishi va foydalanishi xaqidagi nizomni tasdiqlash; -ijara sharoitida Mehnatga xissa kushish boshqaruv ma’muryati va bo’limlarini baholaydigan ko’rsatkichlarini hisoblash; Ijara munosabatiga o’tgan korxonaning moliyaviy vositalari tashish va boshqa xizmat, ishlardan, karzdan, kimmatbaho kogozni sotishdan va boshqa sarflangan moliyaviy vositalardan tushgan pul hisobiga vujudga keladi. Ijaradagi korxonaning tula ixtiyorida kolgan foydaning vujudga kelishi quyidagi formulada keltirilgan: P=V-O-M3-N-An-Cn-Of-z, sum V-tashish va boshqa xizmat, ishlardan tushgan pul, sum O-avtomobilь yo’l kurilishi va kayta tuzilishiga 2% chegirish M3-moddiy harajatlar (yonilgi, material, amartizatsion chegirma va boshqalar); N-soliklar (ulpon) An-ijara xaqi; 91 Cn-sugo’rta tulovlari; Of-z-ish bilan ta’minlash jamgarmasiga ajratma Kolgan foyda «P» ijaradagi korxonaning tula ixtiyoriga o’tadi va shunga karab foydadan foydalanishning asosiy yo’nalishlari mustakil aniqlanadi. Ijara munosabatidagi avtokorxonada Mehnatga xaq tulashning yagona jamgarmasini taksimlash tula huquqli o’z ixtiyorida koldiriladi. Bunda butun korxona faoliyatining pirovard natijasida bajarilgan ishlarning murakkabligi va har bir tuzilish bo’linmalarining katnashish darajasiga karab Mehnatga xaq tulash tizimi va shakillarini, ish kunining tartibi va o’zunligini, ishning smenaligini, dam olish kunlari va ta’tillar berish tartibini korxona jamoasi mustakil hal qiladi. Barcha ijarachi korxonalarga bitta jiddiy xo’jalik yuritish sharti quyiladi. Maxsulot, shu jumladan transport maxsuloti, ijarachilar tashkil etgan bo’lishiga karamasdan, vaxolanki u xususiy bo’lishiga karamasdan shu maxsulotni ijarachilar davlat korxonalari uchun mo’ljallangan ulgurji yoki shartlashgan baho (tarif) tartibda harid etadilar. SHu tartibda ijarachilar tashkiloti barcha moddiy texnik mablaglarni sotib olishlari mumkin. Ijaradagi korxona o’z faoliyatining natijalarini hisobga oladi, hisobchilik va statistik hisobotlarni davlat shirkatlari uchun belgilangan tartibda olib boradi. Ijarachi ijara mulkini tula yoki kisman sotib olishi mumkin. Sotib olish sharoiti, tartibi va muddati ijara shartnomasida aniqlangan bo’ladi. Sotib olish ijarachi tomonidan ijaraga beruvchiga ijara xaqini tulash yo’li bilan amalga oshiriladi. Sotib olish uchun ijara korxonasida bo’lgan har qanday vosita jamgarma bo’lishi mumkin. Ijara mulkini ijarachi korxona sotib olgandan keyin Mehnat jamoasining yechimiga binoan u jamoa korxonasiga, shirkat aktsionerlik jamiyatiga yoki boshqa ko’rinishdagi jamoa mulkchiligiga asoslangan korxonaga o’tishi mumkin. Ichki xo’jalikda ijara munosabati. Ichki xo’jalikda ijara munosabati davlat korxonasi va uning bo’linmalari Mehnatkash guruhlar yoki alohida Mehnatkashlar orasida bo’lishi mumkin. Tula xo’jalik hisobidagi korxonadan ichki xo’jalik hisobining tafovo’ti ichki bo’linmalar faoliyatini samarali tashkil etishda xo’jalik hisobining ba’zi bir talablari va unsurlarining foydalanilishi bilan farq qiladi. Korxonaning bo’linmalari yuridik shaxs 92 huquqiga ega bo’lmaydi, ya’ni mustakil hisobchilik muvozanatiga ega emas, ularga kamrok ko’rsatkichlar beriladi. Ichki xo’jalik hisobida faoliyat ko’rsatayotgan bo’linmalar jamoa kudratiga asoslanib xo’jalik yuritadilar, mulklarni karzga olish elementlaridan foydalanadilar. Ijara pudratidagi bo’linmalar korxonaning buyurtmasi bo’yicha tashish va boshqa ishlar bajarishlari shart. Korxonaning xususiyatlariga karab avtokolonnalar, brigadalar, ta’mirlash ustaxonalari, alohida xaydovchilar ishchilar va boshqalar ijara munosabatlariga o’tishlari mumkin. Ijara munosabatiga o’tuvchi bo’linmalar uchun ijara bo’linmalar jamoasi bilan korxona ma’muriyati o’rtasida yozma ravishda tuzilgan shartnoma asosiy xujjat bo’lib xizmat qiladi. Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|