1
GİRİŞ ve AMAÇ
Spinal ve epidural anestezi özellikle alt batın ve alt ekstremite ameliyatlarında,
yaygın olarak kullanılan bölgesel anestezi teknikleridir
(1,2).
Kombine spinal epidural anestezi (KSEA) tekniği, alt batın ameliyatı uygulanacak
hastalarda, etkili ve uzun süren analjezi avantajı sayesinde giderek artan bir popülarite ile
uygulanmaktadır. KSEA, spinal anestezinin hızlı başlangıç ve minimal toksik etki
özellikleri ile epidural anestezinin esnekliği ve uzatılabilen analjezi etkinliğini birleştirir
(3)
.
Nöroaksiyel blokajın etki yeri sinir köküdür. Spinal anestezide lokal anestezik
solüsyon subaraknoid aralığa, epidural anestezide epidural aralığa uygulanırken KSEA de
her iki aralığa birden verilir. Spinal anestezide az hacimde ve dozda lokal anestezik
solüsyonun beyin omurilik sıvısı (BOS) içine doğrudan uygulanması ile yüksek seviyede
motor ve duyusal blok sağlanırken, buna karşılık epidural anestezi ile sinir köklerinde aynı
lokal anestezik konsantrasyonuna ulaşmak için daha yüksek hacimde ve dozda lokal
anestezik solüsyon vermek gerekir
(2,3,4,5,6,7)
.
Lokal anesteziğin dozu ne kadar yüksek olursa, elde edilen anestezi düzeyi o kadar
yüksek olur, ancak bu durumda ortaya çıkan yan etkiler de artar ve hastanın yaşamını
tehdit edebilir. Duyusal anestezinin iki dermatom üzerinde oluşan pregangliyonik sempatik
blokaj, sistemik vasküler direnç azalmasına bağlı olarak kanın periferde göllenmesi sonucu
hipotansiyona neden olur
(1)
.
Fentanil, sufentanil ve morfin gibi düşük doz opiyoidlerin lokal anestezik
solüsyonlarına eklenmesinin lokal anestezik dozunu artırmadan analjezi süresinin
uzamasında etkili olduğu gösterilmiştir
(8,9,10)
.
Lokal anestezikler spinal kord ve ağrı köklerinde iletiyi bloke ederken, opiyoidler
dorsal boynuzdaki ağrı iletimini inhibe ederler. Hayvan çalışmalarında da lokal anstezikler
ile opiyoidlerin farmakolojik olarak sinerjik etkili olduğu gösterilmiştir
(11,12)
.
Opiyoidler spinal korda hızla penetre olarak analjezinin hızlı oluşmasını sağlar
(13)
.
2
İntratekal fentanil ilavesinin derlenme zamanını uzatmaksızın intraoperatif
anestezinin kalitesini arttırdığını bildiren çalışmalar mevcuttur
(14,15)
.
Bu nedenle mümkün olan en düşük dozda lokal anestezik opiyoid kombinasyonu
kullanarak yeterli süre ve düzeyde anestezi sağlamak amacıyla KSEA uygulamaları son
yıllarda yaygın kabul görmektedir.
Çalışmamızda elektif histerektomi olgularında uygulanan KSEA yönteminde,
intratekal yoldan uygulanan % 0,5 ’lik (3 ml) 15 mg izobarik levobupivakain ile kombine
edilen 0,1 mg (0,5 ml) morfin ve 20 µg (0,5 ml) fentanilin, sempatik, duyusal ve motor
blok oluşturma ve geri dönüş sürelerini, hemodinamik etkilerini ve yan etkilerini
karşılaştırmayı amaçladık.
Dostları ilə paylaş: