Microsoft Word Yaxin ve orta serq olkeleri doc

Sənayenin aparıcı sahələri. Yarım əsr əvvəl Ürdünün sənaye-

---

 
257 
si rüşeyim halında idi. İndi isə ölkədə iri sənaye müəssisələri 
fəaliyyət göstərir. Əvvəllər yalnız kənd təsərrüfatı ölkəsi kimi tanınan 
Ürdündə hazırda sənaye sahələri kənd təsərrüfatını 13 dəfə üstələyir. 
Ölkə sənayesinin sürətli inkişafını ləngidən səbəblər çoxdur: 
•
 
Ölkədə qiymətli faydalı qazıntıların, xüsusilə yanacaq sərvətlərinin 
olmaması; 
•
 
Sənayenin inkişafına təkan verə biləcək daxili bazarın məhdud 
olması; 
•
 
Kapitalın çatışmazlığı və ixtisaslı mütəxəssislərin az olması; 
•
 
Energetika və nəqliyyat şəbəkəsinin zəif inkişafı; 
•
 
Ölkənin xarici sərmayələrdən və dünya bazarından asılılığı və s. 
Sənaye sahələri içərisində fosfor kübrələr istehsalı  və onunla 
əlaqəli olan sahələr nisbətən yaxşı inkişaf etmişdir. Mədən sənayesi 
öz növbəsində kimya sənayesinin inkişafına təkan vermişdir. 1982-ci 
ildə  Əqəbə  şəhərində fosfat əsasında mineral gübrələr istehsal edən 
zavod işə salınmışdır. Sonradan yenidən qurulmuş və müasir texniki 
avadanlıqla təmin olunmuş bu müəssisə 1 ildə orta hesabla təqribən 
1,8–2,0 mln. ton fosfat, 600 min ton kükürd, 150 min fosfat turşusu 
istehsal etmək qüvvəsinə malikdir. Kimya sənayesi müəssisələrində 
yuyucu tozlar, müxtəlif növ sabunlar, şampun və s. istehsal olunur. 
Ölkənin özündə neft çıxarılmasa da, Əz-Zərqa  şəhərində iri 
neft emalı müəssisəsi fəaliyyət göstərir. BMT Təhlükəsizlik 
Şurasının qərarına  əsasən Ürdün yeganə dövlət idi ki, ona daxili 
tələbatını ödəmək üçün İraqdan neft idxal etmək icazəsi verilmişdir. 
İraq nefti kəmər vasitəsilə  Əz-Zərqa  şəhərindəki müəssisəyə 
göndərilir. Bu müəssisənin istehsal etdiyi neft ölkənin neft 
məhsullarına olan tələbatını ödəmək qüdrətinə malikdir.  
Ölkədə metal emalı  sənayesi hələlik rüşeym halındadır. Bu 
sənayenin müəssisələri ildə 150 min ton dəmir çərçivələr, metal 
hissələr istehsal edən bir neçə kiçik müəssisə  fəaliyyət göstərir. Bu 
müəssisələrdə az miqdarda çuqun, boru və alüminium istehsal olunur. 
Xidmət sahələri sənaye, tikinti və  kənd təsərrüfatının bəzi 
sahələrinin inkişafı ölkənin elektrik enerjisinə olan tələbatını 
artırmışdı.  İqlimin quraqlığı  və çaylarda suyun azlığı hidrostansiya 
vasitəsilə ucuz elektrik enerjisi əldə etməyə imkan vermir. Ona görə 
də elektrik enerjisi xaricdən baha qiymətə gətirilən yanacaqla işləyən 
istilik elektrik stansiyalarında  əldə olunur. Təbii ki, Ürdün elektrik 
 
258
enerjisinə olan tələbatını tam ödəyə bilmir. 
Son illərdə ölkədə idxal olunmuş hissələrdən avtomobil və 
məişət texnikası (soyuducular, radio-televiziya cihazları) yığan 
müəssisələr tikilib istifadəyə verilmişdir. Ürdündə yeyinti sənaye 
müəssisələri çoxdur. Bunların içərisində nisbətən böyükləri Nab-
lusdakı zeytun yağı istehsal edən zavod, Əmmanda meyvə 
konservləri və şirələr istehsal edən müəssisə, Əqəbədə şəkər istehsal 
edən zavoddur.