Yuvenil suvlar nazariyasi. Yuvenil so‘zi – yosh degan ma’noni anglatadi.
Yuvenil suvlar nazariyasi. Yuvenil so‘zi – yosh degan ma’noni anglatadi.
Bu yer ostidan magmadan ajralib chiqayotgan suv bo‘lib, yerning ustida paydo bo‘lmaguncha, tabiatdagi suv aylanish jarayonida qatnashmaydi.
Yer osti gidrosferasining xosil bo‘lish bosqichlarida suv mantiyada bo‘ladigan “degazatsiya”- gazlar ajralib chiqish jarayonida xosil bo‘ladi.
1902 yilda Avstriyalik geolog E.Zyuss Venada o‘tkazilgan geologlar xalqaro kongressida yer osti suvlarini xosil bo‘lishni yuvenil nazariyasi bilan chiqdi.
XVIII-asrgacha suv kimyoviy element – sodda modda hisoblanar edi. 1782 yil Kavendish va Lavuazye vodorodning kislorod bilan birikishi natijasida suv xosil bo‘lishini, qizdirilgan temir bilan suv parchalanganda kislorod ajralishini aniqlagan. Bu bilan suv ikki element, ya’ni vodorod va kisloroddan iborat ekanligi tasdiqlangan. O‘n yil o‘tgandan so‘ng Uatt tamonidan bu elementlarni suvdagi tarkibini nisbati 2 ga 1 ligi aniqlagan.
Suv molekulasining tuzilishi va suvning xususiyatlari
Suvning molekula tuzilishi tetraedr shaklida bo‘lib uning markazida kislorod atomi va massa markazining bitta qirrasi chetida ikki vodorod atomlari joylashgan.
Bunday o‘zaro nisbat keyinchalik suvni elektrokimyoviy parchalash amaliyoti bilan tasdiqlangan. Xozirgi vaqtda suvning tarkibi 11.11% vodorodva 88.89% kisloroddaniborat deb topilgan.
Ikki juft elektronlar zaryadining markazi tetraedrning boshka ikki burchaklarida joylashgan (1-rasm).
Ikki juft elektronlar zaryadining markazi tetraedrning boshka ikki burchaklarida joylashgan (1-rasm).
Vodorodning ikki va kislorodning bitta o‘zaklari unta elektronlar bilan o‘ralgan. Kislorodning o‘zagi atrofida ikkita elektron joylashgan, sakkizta elektron esa - 4 elliptik orbitada bo‘lib, ularning o‘ki (2 orbita) О-Н bog‘lanishning yo‘nalishi bo‘yicha va Н-О-Н tekisligiga tik tekislikda bo‘lib, kislorod o‘zagi orqali o‘tadi.
