ModelləŞMƏNİn qisa tariXİ

MODELLƏŞDİRMƏNİN TƏTBİQ SAHƏLƏRİ



TƏTBİQ SAHƏLƏRİ
Bir zamanlar ordu üçün əsas təlim vasitəsi olaraq xidmət edən modelləşdirmə indi tibb, fövqəladə halların idarə edilməsi, izdihamın modelləşdirilməsi, nəqliyyat, oyunla öyrənmə və mühəndislik dizaynı da daxil olmaqla müxtəlif sahələrdə istifadə olunur. Müxtəlif media vasitəsi ilə M&S artıq bir çox humanitar fənlərə nüfuz etmişdir. Simulyasiya edilmiş və modelləşdirilmiş tarixi hadisələrin ortaya çıxması ilə televiziya Qədim Dünyanın tarixçilər tərəfindən öyrənildiyi və qəbul edildiyi kimi təsvir edilməsində əhəmiyyətli addımlar atdı. Qabaqcıl simsiz telefon sistemlərinin reklamı, geniş kütləni axtaran və sonra ən çox istifadə olunan simsiz telefon xidməti adı altında fərdi bir istifadəçiyə diqqəti yönəldən, vizual coğrafi məlumatlardan istifadə edirdi. Avatarlar insanları mürəkkəb ünsiyyət sistemlərində qarşılıqlı əlaqə qurmaq üçün əvəz etdi. Bütün bu M&S tətbiqləri bəzi dolayı yollarla həyata keçirilir və bu, biz M&S-nı görməsək və hətta haqqında bilməsək də həyatımızın bir hissəsidir. Ancaq başa düşməyə çalışdığımız bir akademik vasitə olaraq M&S daha formal bir rol oynayır. M&S tətbiqləri əsasən təhlil, sınaq və öyrənmə üçün istifadə olunur. Analiz modelin davranışının öyrənilməsinə aiddir. Modelin dizayn sərhədlərindən kənara çıxan şərtlərdə modelin davranışı dəyişdikdə eksperinmentin aparılması baş verir. Öyrənmə, modelin təmsil etdiyi sistemlə işləyərkən əldə edilən bilik, bacarıq və bacarıqların inkişaf etdirilməsidir.
Gördüyümüz kimi, M&S çoxşaxəlidir və texnologiyanı idarə etmək üçün bir vasitə kimi istifadə edilə bilər. Məhz bu xüsusiyyət bir çox fənlərdə M&S -dən istifadə etməyimizə imkan verir. Ənənəvi M&S istehsalçıları və istifadəçiləri üçün getdikcə daha aydın görünən şey əlaqəli fənlərlə zəngin bir imkan və sinerji nin olmasıdır . M&S dinamik modelllərin istifadəsi ilə eksperiment aparıldığı istənilən sahəyə tətbiq edilə bilər. Bura bütün növ mühəndislik və təbiət elmləri, eləcə də sosial elmlər, biznes, tibb və təhsil daxildir. Qeyd etdiyimiz kimi, ordu M&S -in ilk istifadəçiləri idi və tətbiqləri ənənəvi döyüş oyunlarının erkən modellərindən səhnə yaradıcılığına (döyüş sahəsinin simulyasiyası) və raketdən müdafiə sisteminə qədər dəyişdi. Ordu modelləşdirmə və simulyasiyanın ən böyük istehlakçısı olmağa davam edir; lakin hərbi müdaxilənin qeyri-maddi aspektlərinin modelləşdirilməsini özündə ehtiva edən modelləşdirmə və simulyasiya yolu ilə hərbi qərar qəbul etmənin əlavə bir komponenti var idi. Buraya bölgənin siyasəti, savaşın bölgə iqtisadiyyatına təsiri və diplomatik mübadilənin nəticələri kimi şeylər aiddir. M&S, çox vaxt kompleks problemləri həll edə biləcək yeganə vasitədir, çünki bir sistemin dinamikasını anlamağa imkan verir və hər ikisi də etibarlı həllər tapmağa imkan verən texnologiyaları əhatə edir.

9.