Moliya bozori

220

obligatsiyalar bo'yicha esa faqat ssuda foizi (nominal vi kupon ma’lurn) miqdorigina noaniq bo'lishi mumkin. Bu holat (noaniqlik) ishonchsizlikni keltirib chiqarmaydi.

Faraz qilaylik, investor qimmatli qog'ozni so'ndirilishiga t_t kun qolguncha sotib olgan va so'ndirilishiga t₂ kun qolganda esa sotib yuborgan (/_; > r_?). Bundagi daromadni topamiz. So'ndirilishiga mos ravishda r_; va t₂ kunlar qolgungacha mavjud bo'lgan depozit foiz stavkalarini r, va t₂ orqali belgilab olamiz. Unda sotib olish S₂ va sotish S₂ narxlari quyidagicha hisoblab topiladi:





Obligatsiyalarning bahosi va daromadliligini (daromad olish usuliga bog'liq holda) aniqlashda obligatsiyalarning quyidagi har xil turlarini ко'rib chiqamiz:

• 
  nominal narxida so'ndiriluvchi oldindan belgilangan kupon (foiz) stavkali obligatsiyalar;
  
• 
  nominal bo'yicha so'ndiriluvchi diskont bilan sotiladigan (joylashtiriladigan) nol kuponli obligatsiyalar;
  
• 
  nominal bo'yicha so'ndiriluvchi bir maromda ortib boruvchi kupon stavkali obligatsiyalar;
  
• 
  «fransuz turidagi» obligatsiyalar (ular bo'yicha daromad ulami egalari qo'lida bo'lgan davridagina to'lab boriladi).
  

Obligatsiyalarning daromadlari uch ko'rsatgich asosida belgilanadi:

1. 
   daromadlilikning kupon normasi (me’yori) bilan (kuponda ko'rsatilgan foiz stavkasida);
   
2. 
   daromadlilikning joriy normasi bilan (kupon daromadini sotib olish narxiga nisbati bilan);
   
3. 
   daromadlilikning to'liq normasi bilan (obligatsiyadan to'liq foydalanganligidan: foiz daromad olish, ulami kapitalizatsiyasi va nominal bahosini olish).
   

Moliyaviy investitsiyalar samaradorligini
aniqlashga doir misollar
1-Misol. Investorga obligatsiyaning bozor bahosini (narxini) aniqlash lozim. Obligatsiya bo'yicha vaqtning boshlang'ich