Moliya bozori

145

• 
  savdoni tashkil etish;
  
• 
  bitimlami ro'yxatga olish va rasmiytashtirish tartibi;
  
• 
  bitimlami tuzishda foydalaniladigan shartnomalar, arizalar, hisobotlar, xabarnoma shakllari va boshqa biija hujjatlarining namunalari.
  

Biija savdosining ichki qoidalari, biijaning ustavi majburiy tartibda O'zbekiston qimmatli qog'ozlar bozorini tartibga soluvchi organ bilan kelishilishi zarur.
O‘z vazifalarmi bajarish uchun fond biijalari:

• 
  biija a’zoligiga kirish uchun zarur bo‘lgan investitsiya muas- sasalariga nisbatan qo'yiladigan majburiy talablami belgilashi; savdolarda biija a’zolarining vakillariga qo'yiladigan malaka talablarini belgilashi;
  
• 
  ekspert, malaka, kotirovka, bahslami hal etish uchun nizolar bo'yicha komissiya, maslahat va ma’lumotnomalar byurosini taslikil etishi;
  
• 
  kirish va joriy a’zolik badallari, bitimlami ro'yxatga olish, texnik xizmatlar, birjaga doimiy va bir martalik kelib ketuvchilaming tashrifi uchun to'lovlarni belgilashi va undirib olishi;
  
• 
  ustavni, savdo qoidalarini buzganlik uchun, ro'yxatga olish yig'imlarini o'z yilida to'lamaganlik uchun jarimalami undirib olishi;
  
• 
  biija qo'llanmalari, ma’lumotnomalari, to'plamlarini nashr qilishi mumkin.
  

Qimmatli qog'ozlar bozorida biija faoliyati fond biijasining maxsus faoliyat turi bo'lganligi bois, qonunchilik bilan uning daromad manbalari qat’iy reglamentlangan. Chunonchi, biija faoliyatini moliyalash o'z aksiyalarini, paylarini, brokerlik joylarini sotish, muntazam a’zolik badallari, birja bitimlarini ro'yxatga olishdan tushgan yig'imlar, qimmatli qog'ozlar bilan opera- tsiyalarda vositachilik qilganlik uchun vositachilik haqlari, shu- ningdek, axborot va ayrim boshqa xizmatlardan olingan daromadlar hisobidan amalga oshirilishi mumkin.

2. 
   O'zbekistonda fond biijasining vujudga kelishi
   

1991-yilning bahorida O'zbekiston hukumatining qarori bilan respublikaning eng yangi tarixida ilk bor «Toshkent» O'zbekiston Respublikasi tovar-xomashyo biijasi tashkil etildi. O'sha yilning