Monetarizm va neoliberalizm evolyutsiyasi

Hozirgi iqtisodiy ta’limotlar tarixida institutsionalizm muhim o’rinni egallaydi. Bu yo’nalish tub ma’nosi bo’yicha klassik maktabga muholif deb qaralishi mumkin, chunki bu ta’limotda iqtisodiy kategoriyalar ikkinchi darajali bo’lib, asosiy e’tibor institut (davlat, oila, monopoliya, urf-odatlar, huquq, kasaba qo’mitalari va boshqalar)larga qaratiladi, noiqtisodiy omillar yetakchidir. Tadqiqot usulida Germaniya tarixiy maktabi qoidalari keng qo’llaniladi, ammo to’la yaqdillik yo’q. Institutsionalizm uch oqimga bo’linadi, bular ijtimoiy-psixologik (texnokratik, asosiy mafkurachisi T.Veblen), ijtimoiy-huquqiy (yuridik, J.Kommons), kon’yunktur-statistik (empirik- prognoz, U.Mitchell). bu tadqiqotlarda islohotlarga, ilmiy-texnika taraqqiyotiga (1-oqim), omma fikriga quloq soluvchi hukumat, iqtisodiyotni monopoliyadan chiqarish, ma’muriy kapitalizmni yaratish, huquq sohasini takomillashtirish (2-oqim), iqtisodiyotning rivojini aniq raqamlar asosida o’rganish, uning o’zgarishi, siklik holati, matematik apparatni keng qo’llash, keyingi taraqqiyot bo’yicha prognozlash (3-oqim) xosdir. Bu yo’nalish qonun-qoidalari hayotda o’z tatbiqini topmoqda, ammo prognozlar doim ham aniq emas. Masalan, AQShda 1929 yil ravnaq yili deb bashorat qilingan edi, ammo amalda «Buyuk depressiya» boshlandi.

• Hozirgi iqtisodiy ta’limotlar tarixida institutsionalizm muhim o’rinni egallaydi. Bu yo’nalish tub ma’nosi bo’yicha klassik maktabga muholif deb qaralishi mumkin, chunki bu ta’limotda iqtisodiy kategoriyalar ikkinchi darajali bo’lib, asosiy e’tibor institut (davlat, oila, monopoliya, urf-odatlar, huquq, kasaba qo’mitalari va boshqalar)larga qaratiladi, noiqtisodiy omillar yetakchidir. Tadqiqot usulida Germaniya tarixiy maktabi qoidalari keng qo’llaniladi, ammo to’la yaqdillik yo’q. Institutsionalizm uch oqimga bo’linadi, bular ijtimoiy-psixologik (texnokratik, asosiy mafkurachisi T.Veblen), ijtimoiy-huquqiy (yuridik, J.Kommons), kon’yunktur-statistik (empirik- prognoz, U.Mitchell). bu tadqiqotlarda islohotlarga, ilmiy-texnika taraqqiyotiga (1-oqim), omma fikriga quloq soluvchi hukumat, iqtisodiyotni monopoliyadan chiqarish, ma’muriy kapitalizmni yaratish, huquq sohasini takomillashtirish (2-oqim), iqtisodiyotning rivojini aniq raqamlar asosida o’rganish, uning o’zgarishi, siklik holati, matematik apparatni keng qo’llash, keyingi taraqqiyot bo’yicha prognozlash (3-oqim) xosdir. Bu yo’nalish qonun-qoidalari hayotda o’z tatbiqini topmoqda, ammo prognozlar doim ham aniq emas. Masalan, AQShda 1929 yil ravnaq yili deb bashorat qilingan edi, ammo amalda «Buyuk depressiya» boshlandi.