MÖVcud cəMİYYƏTLƏRDƏ NƏ baş veriR?

Partiyalar.  
Partiyalar,  hansı  ki  ilk  dəfə  Ingiltərədə  yaranmışdır  (torilər  və  viqlər) 
bu    gün  demokratiyanın  əksinə  işləyərək  gerçəklikdə  orta  əsrlər 
absolyut  monarxiyasının  yenidən bərqərar olmasına səbəb olurlar.  Bu 

 
94 
belə  olur  ki,  partiya  həm  prezident  və  ya  baş  nazir  vəzifəsini  həm  də 
parlamentdə, konstitusiya və digər məhkəmələrdə absolyut çoxluğu ələ 
keçirərək prezident adlandırılan monarxın tiraniyasını yaradırlar, özləri 
isə dövlət və yerli idarə vəzifələrini tuturlar. Fransız mütəfəkkiri  E. La 
Boesinin  16-cı  əsrdə  yazdığı  kimi  “bütün  bu  kasta    öz  vəziyyətindən 
şəxsi fayda güdərək varlanır və monarxa xalqı istismar etməyə və xalq 
üzərində ağalıq etməkdə kömək edir”(2, s 155 ). Bu fikirlər bu gün də 
həqiqətdir və əksər ölkələrdə bu belədir. Belə vəziyyətin nəticəsidir ki, 
ABŞ  İraq  və  Əfqanıstanı  işğal  etmiş,  Yaxın  şərqdə  İsrailə  xeyli 
yardımlar  edərək  sülhü  pozur,  Kürd  separatçılığıını  müdafiə  edir, 
yüzlərlə ölkədə siyasi  çevrilişlər, diversiyalar etmişdir, səhv uydurma 
məsləhətləri  və  digər  vasitələrlə  digər  ölkələrin  (  keçmiş  sovet 
respublikaları)  istehsalını  məhv  etmiş,  ölkələri  xammal  və  öz 
məhsullarının satış bazasına çevirmişdir  və s. Eynilə Rusiya da oxşar 
hərəkətlər  etmişdir  və  edir.  Qafqazda,  Orta  Asiyada    konfliktə  səbəb 
olmuş  və  onu  aktiv  saxlayır.  Istənilən  konfliktin,  müharibənin 
səbəbkarlığı  hegemon  dövlətlərin  adı  ilə  bağlıdır.  Digər  sənaye 
dövlətləri  də başqalarına, habelə öz vətəndaşlarına qarşı analoji və ya 
üstü örtülü digər zərərli hərəkətlər edirlər. Bunlar hamısı monarxiyanın 
bu gün də qüvvədə qalmasını, lakin üzərinin demokratiya, respublika, 
insan  hüquqları  və  digər  “sülhqoruma,  antiterror”pərdəsi  ilə 
örtüldüyünü  göstərir.  Bəşəriyyət  bunu  anlamalıdır  və  partiyalara 
üzvlükdən  tam  imtina  etməlidir.  Onları  baykot  etməlidir.  Bu  günün 
əsas məsələsi kimin hakimiyətə gəlməsi deyil, hansı üsulla kollektiv 
ağılın toplanması və idarənin təşkil edilməsidir. Belə olduqda icraçı 
məmurun  şəxiyyətinin  rolu  itir  (o  daha  qərar  qəbul  etmir),  onun 
istənilən savadlı və  komputerlə işləyə  bilən adam  ola bilməsi    kifayət 
edir.  
       Bu  gün  işləyən  konstitusiyalar  ona  gətirir  ki,  dünyanın  əksər 
hissəsində və ya bəzən hamısında ölkəni idarə etmək istəyənlər heç bir 
məsuliyyət, öhdəçilik hesaba almayaraq ancaq həmin vəzifələri tutmaq 
üçün  çalışırlar,  bunun  üçün  onlar  partiya  yaradır  və  ya  hazır 
partiyalardan istifadə edirlər. Bunu da edərkən cəmiyyəti aldadır, yalan 
vədlər  verir,  hansı  ki  nəzarət  etmək  və  icrasını  tələb  etmək  qeyri  - 
mümkündür. Nəinki verilən vədləri, heç konstitusiyada yazılan hüquq 
və  məqsədlərin  icrasını  tələb  etmək  mümkün  deyildir.  Məsələn, 
Azərbaycanda bu belədir. Belə bir idarə sistemi bəşəriyyətə və heç bir 
ölkəyə  yaramır.  Bu  sistemin  qalmasında  siyasi  partiyalar  böyük  rol 
oynayır  və  onun  dəyişməsinə    cəmiyyəti  istismar  və  şəxsi  xeyirləri 
qarşısında  heç  vaxt  razı  olmayacaqlar,  ən  azı  Azərbaycanda  və  digər 
eks sovet respublikalarında.  Çünki məhz siyasi hakimiyyəti ələ almaq 

 
95 
istəyənlər heç vəchlə rasionallıq, ictimai mənafenin birinciliyi, bərabər 
hüquqlar,  qeyri  -  diskriminasiya,  gələcək  nəsil,  neft  gəlirlərindən  hər 
vətəndaşın  həyatının  bilavasitə  yaxşılaşdırlması,  gələcəyin  nəzərə 
alınması  kimi  tələblərlə  -  məhdudiyyətlərlə  razılaşmayacaqlar,  ona 
görə  ki,  onların  şəxsi  varlanmaq  məqsədləri  ilə  bu  tələblər 
ziddiyətdədir. 
Bəşəriyyət  doğrudan  da  bu  məsələdə  qapalı  dairənin  içərisinə 
düşmüşdür  ki,  onun  sərhəddini  keçmək  çox  çətindir.  Partiyalar 
vəzifəpərəstləri hakimiyyətə gətirir, onlar da öz qrup mənafeyi və şəxsi 
xarakterlərinə  uyğun  istədikləri  kimi  cəmiyyətləri  sürürlər.    Bunun 
nəticələri  müəyyən  qədər  sivil  ölkələrdə  Avropa  və  ABŞ,  Yaponiya 
Avstraliyada  -  harda    ki  cəmiyyət  öz  hökumətlərinə,  parlamentə 
qismən  (heç  vaxt  tam  nəzarət  olmur)  nəzarət  edə  bilir-  dözülə 
biləndirsə,  digər  ölkələrdə  acınacaqlıdır.    Bu  böyük  məsələni  həll 
etmək  üçün  ölkələrin  bütün  intelektualları  düşünməli  və  məsələnin 
həlli  tapılmalıdır.  Burada  a)  kapital,  hərbi  və  dini  partiyaların  baykot 
edilməsi,    b)  yeni  siyasətsiz  idarə  sisteminə  keçid  dövrü  üçün  
intellektualların  -  mühəndis  və  texniklərin,  alimlərin,  tələbələrin, 
müəllimlərin    partiyasının  yaradılması  və  parlamentlərdə  hökumətdə 
üstünlüyə  malik  olması,  c)  ümumi  maarifçiliyin  artırılması  və  d) 
mövcud  idarə  sisteminin  tənqid  və  ifşa  edilməsi    üsulları  tətbiq  edilə 
bilər. 
 
Parlamentlər.  
Parlamentlər  hələ  13  –cü  əsrdə  İngiltərədə  yaradılmağa  başlamışdır. 
Parlament nəzəri olaraq  əhali tərəfindən seçilən bir qanun verici idarə 
hesab  edilsə  də,  bir  çox  dövlətlərdə  o  diktatorlar  əlində    oyuncaq 
rolunu  oynayır,  ya  seçilənləri  dövlət  özü  saxtakarlıq  edərək  seçki 
oyunu  ilə  deputat  edir,  məsələn,  Azərbaycandakı  kimi,  yaxud  sərbəst 
seçilən parlamenti saymır, məsələn, İrandakı kimi və yaxud parlament 
ancaq  kapitalist  monopoliyalarının  nümayəndələri  və  yaxud  ən  varlı 
insanlar  olur,  ABŞ-dakı  kimi.  Nəticədə  belə  parlament  yalnız 
monopoliyaları və varlıları müdafiə edir, digər əhalini isə aşağı dözüm 
hədlərində saxlayır. Bu institut demək olar ki, öz imkanları sərhəddinə 
çatmışdır.  Parlamentlər  pulunun  çoxluğuna  görə  adamlara  oraya 
seçilmək  imkanı  verərək  böyük  ayrıseçkilik  orqanına  çevrilmişdir. 
Orada ancaq böyük miqdarda pulu olanlar, yəni pullular, istismarçılar 
ola  bilər;  çıxardığı  qanunlar  isə  yenə  də  pulluları,  istismarçıları  daha 
çox  müdafiə  edir.  Mövcud  parlamentlər  insanların  ağlının  və  ictimai 
mənafeni  üstün  müdafiə  etməsi  kiteriyalarına  görə  deputatların 
seçilməsinə  imkan  vermir.  Şübhəsiz,  belə  formanı  elə  həmin 

 
96 
parlamentlər  yaratmışlar.  Belə  parlament  isə  şübhəsiz,  cəmiyyətin 
mənafesi  və  ehtiyacları  mövqesindən  məqsədə  uyğun  deyildir.  Lakin 
bu 
vəziyyəti 
dəyişməyə 
də 
qabil 
deyildir. 
Belə 
dövlət 
administrasiyasının saxtakarlığı ilə “seçilmiş” parlament Azərbaycanda 
xalqa  çox  zərər  verir,  dövlətə  nəzarət  edə  və  vəzifəli  şəxsləri 
kənarlaşdırmağa  imkan  vermir,  hansı  ki  dövlət  başçısı  deputatları  öz 
şəxsi  xidmətinə  və  onun  səhv  ideyalarını  icra  etməsinə  və  rəhbəri 
tərifləməsinə görə deputat postlarına təyin edir. 
 
Qloballaşma.  
 Qloballaşmaya    doğru  trend  daim  tarix  ərzində  olmuşdur  və  təbii 
ehtiyaclardan  doğmuşdur.  Lakin  hazırda  qloballaşma  bəzi  hegemon 
dövlətlər  və  varlılar  tərəfindən  müəyyən  korporativ  məqsədlərə  
istiqamətlənmiş  formada  həyata  keçirilir.    Monopolist  kapitalistlər  və 
dövlətlər  indi    dünyanın  jandarmı  və  ağası  kimi  qloballaşma 
maskasından  istifadə  edirlər,  çünki  bu  eqoist  məqsədləri  gizlətmək 
üçün  çox  yaxşı  maskadır.  Onlar  azad  ticarət  -  liberal  bazar 
adlandırdıqları siyasətlə  qalan dünyanı asılı, xahiş edən , zəif gücsüz 
vəziyyətə    salmaq  istəyirlər.  Və  yaratdığı  lokal  əmici  tellər  - 
transnasional  kompanyalar    vasitəsilə  dünyanı  istismar  etmək  
istəyirlər. Belə qlobalizasiya adi insanlar üçün heç yaxşı dəyişilik vəd 
etmir.    Nəticədə  bəşər  sistemi  yenə  də  iki  qrupa  varlı  və  kasıba 
bölünmüş,  ədalətsiz    olacaq,  müharibə  və  konflktlər  kəsilməyəcək  - 
çünki  konfliktlərrin  əsasında  ədalətsizlik  durmuşdur.  İnsanlar 
düşünürlərsə  ki,  qloballaşma  nəticəsində  onlar  ədalətsiz  qanunlardan 
və  dövlətdən,  sahibkardan  kiməsə  şikayət  edə  biləcək  və  ədalət  bərpa 
olunacaq - onlar yanılırlar. 
Dünyada  hər  bir  zəhmətkeş  insanın    həyatının  yaxşılaşması 
qarşısında    varlılar  sinfi  durmuşdur.  Onlar  daim  ölkə  hakimiyyət  və 
idarə  vəzifələrini,  parlamentləri    pullarına  görə  ələ  keçirirlər.  Əsas 
diqqəti  yenə  də  varlı  sinfinin  üstün    mənafeyinə  verirlər.  Böyük  
miqdarda 70-60% əhalinin həyatı varlıların idarə vəzifələrində insafına 
qalıb. 
      Hələki,  ölkələrdə  bütün  parlament  və  dövlət  vəzifələrini  tutmaq 
mexanizmi  varlıların  tutmasına  hesablanıb,  bəşəriyyətə  xilas  yoxdur. 
Hətta  bu  vəzifələri  kasıblar-  ortabablar    tutsa  yenə  də  xilas  yoxdur. 
Xilas vəzifəni kimin, hansı sinfin tutmasından ümumiyyətlə asılı deyil. 
Xilas  yalnız  elmin,  lakin  azad  elmin,  gələcək  üçün  strategiyaların  və 
yeni  kollektiv  –  kütləvi  (bütün  arzu  edənlərin)  qərar  qəbulu  üsulunun 
birlikdə tətbiqindən asılıdır.  Ehtiyacda yaşayanlar qarşısında da lazımı 
təhsil  almağa  böyük  maneələr  qoyulub  ki,  onlara  idarə  vəzifəsi 

 
97 
tutmağa yol bağlıdır. İndiyədək bəzi inkişaf etmiş ölkələrdə, məsələn, 
ABŞ-da    istifadə  edilən  mənafe  qrupları  -lobbilər      zəhmətkeşlərin 
mənafeyinə  yönəlmiş    siyasətlər  qurulmasına  az    kömək    edir,  hətta 
mənfi  təsir  edirlər.  Digər  böyük  miqdarda  150-  yə  qədər  dövlətdə 
ümumiyyətlə  mənafe  qrupları    tətbiq  edilmir,  zəhmətkeşlərin 
mənafeyini güdən təşkilatlar da formal xarakter daşıyır.    
  
Dünya dövləti . 
 Dünya  dövləti  və  ya  dünya  idarəsi  siyasi  qloballaşmanın    nəticəsi 
olaraq yaranacağı zərurətdir.  İndiyədək mövcud fikirlərə görə bu idarə 
bütün  dövlətlərin  razılığı  ilə  müxtəlif  sahələrdə:  əmək,  cinayətkarlıq, 
sülhün  təminatı,  gömrük,  iqtisadi  məhkəmə  və  s  .  ayrıca    dünya 
idarələrinin  yaranması  yolu  ilə  formalaşa  bilər.  Dünya  dövlətinin  elə 
indiki BMT-nin transformasiyası əsasında yarana bilməsi mümkündür. 
Lakin  müşahidələr  və  analiz  göstərir  ki,  elə  indiki  BMT  də  və  ya 
beynəlxalq  idarələrdə  ABŞ  və  digər  hegemonların  istəyi  ilə  ikili 
standartlarla  qiymətləndirmələr,  xristian  dövlətlərə  üstünlüklər 
verilməsi,  qeyri  -  bərabər,  ədalətsiz  qərarların  qəbulu  baş  verir.  Bu 
amil dünya dövlətinin yaranmasına və işinə bir təhlükədir. Əgər o belə 
olacaqsa  onda  nəyə  lazımdır.  Dünya  dövləti  indiki  BMT-nin  əsas 
mahiyyətinin-  5  hegemon  dövlətin  dünyanı  idarəetməsi  və  özlərinin 
təhlükəsizliyini müzakirələr və alver üsulu ilə təmin etməsi funksiyası 
kimi  yaranması  bütün  dünya  xalqlarının  sülh  və  asayişdə  yaşaması, 
azad  inkişafı  üçün  əlverişsizdir.  Bu  baş  versə  yenə  də  konfliktlər, 
müharibələr ehtimalı qalacaqdır. 
5,  yaxud  15  hegemon  dövlətin  üstünlüyü  ilə    əmələ  gələcək,  onların 
prinsiplərilə,  fəlsəfəsi  və  baxışları  ilə    yaranacaq    dünya  idarəsinə 
etibar etmək olarmı ki, onlar pul ilə satılaraq, şəxsi mənfəətini güdərək 
bəşəriyyətin  başına  yüz  oyun  aça  bilərlər.  Bir  gün  qərar  verirlər  ki, 
İraqa,  başqa  gün  Əfqanıstana,  başqa  gün  digər  ölkəyə  hücum  etmək, 
başqa gün digər ölkəyə qarşı diversiya və terror təşkil etmək, haradasa 
dövlət  çevrilişi  etmək,  hakimiyyəti  dəyişmək  lazımdır.  Axı  2010  ildə 
baş  vermiş  Cənubi  Koreya  gəmisinin  vurulması,  Sudanın  bölünməsi, 
Ermənistan – Azərbaycan konfliktinin və digər konfliktlərin sönmədən 
saxlanması,  2011  il  ərəb  ölkələrində  qəfil  oyanış  və  dövlətə  qarşı 
üsyanlar,  baxmayaraq  ki  əsaslar  var  idi,    məhz  elə  həmin  böyük 
dövlətlərin  gizli  əməllərinin  nəticəsidir.  Kiçik  dövlətlər  böyüklərin 
qurbanı  kimi  istifadə  olunur.  Bu  şübhələr  insanlığı  məcbur  edəcəkdir 
ki, dünya dövləti başqa prinsiplərlə, başqa qərar qəbulu mexanizmləri 
və posedurları ilə yaradılsın. Məsələn:  
1. O ailə prinsipi ilə yaradılsın hər üzvə ailə üzvü kimi baxılsın. 

 
98 
2. Bu  birlikdə dövlətlərin deyil, xalqların və  avtonom etnik qrupların 
birliyi əsas həlledici qərar qəbulu palatası olsun. 
3. Burada qərar qəbulu elektron sistem vasitəsilə, hər xalqın arzu edən 
vətəndaşlarının sərbəst birbaşa iştirakı vasitəsilə olsun. 
4. Xüsusilə qərar qəbulunda istifadə ediləcək optimal etik prosedurlar 
tətbiq edilsin. 
5.  Hər  xalqdan  iştirak  etmək  istəyən  intellektualların  üst  üstə  düşən 
fikirləri  hesablanaraq  strateji  və  xalqın  ümumi  fikrinin  50%  -    kimi 
qəbul  edilsin.  Qalan  iştirak  edən  20-  30  %  əhalinin  fikri  bu  fikirlə 
uyğun olduqda qəbul edilmiş sayılsın. Belə balans ona səbəb olacaqdır 
ki, ölkələrdə ağıl və elm üstün tətbiq olunacaq və onun sözü həlledici, 
rəhbərlikedici olacaqdır. 
5.  Dünyanı  qatan,    sülhə,  xoşbəxtliyə  qarşı  duran  qlobal    şər 
qüvvələri. 
 
1.  Erməni  neofaşizmi.  Millətçiliyin  ən  qatı  növü  olan  Alman  və 
İtalyan  faşizmi  1930-45  illər  arası  mövcud  oldu  və  məhv  oldu.  Bunu 
sovet ordusu etdi.  Lakin  dünyada  yaranan hər hansı bir ideya, hadisə 
nə  vaxtsa  yenidən  təkrar  olur.  Faşizmin  yeni  daha  qəddar  növü 
neofaşizm  yenidən  Ermənistanda  və  digər  nöqtələrdə  əlverişli  mühit 
taparaq  cücərir  və  dünyanın  inkişafına,  qonşulara  böyük  bəlaya 
çevrilir,  xoşbəxtlik  ideyalarına,  gələcəyə  zərbə  vurur  və  bəşəriyyəti 
daha  ağıllı  və  kamil  gələcəyə,  əməkdaşlığa  deyil,  keçmişə  -
müharibələr,  konfliktlər  dövrünə  çəkir.  Bütün  ağıllı  xalqlar 
qloballaşmadan 
danışır, 
əmək 
ehtiyatlarını, 
texnoloyalarını, 
iqisadiyyatlarını, 
əraziləri 
birləşdirməkdən, 
sərhədlərin 
ləğv 
edilməsindən danışır, neofaşistlər isə qonşuların ərazisini tutur və daha  
yeni  ərazilər  tutmaq  üçün  planlar,  hazırlıqlar  görür.  Görün,  erməni 
neofaşist ideyaları ilə zəhələnmiş bu dövlət nə etmişdir? 1988-ci ildən 
bu  ölkədən  bütün  digər  millətləri  Azəri  və  kürdləri,  rusları  zorla 
qovaraq  etnik  təmizləmə  həyata  keçirmiş  və  monoetnik  dövlət 
qurmuşlar. Azərbaycan  ərazilərinə soxulub 20 %  ərazisini zəbt etmiş, 
bütün  əhalini qırmış ya qaçqına çevirmişdir. Belə etdikləri halda özləri 
başqa dövlətlərə yayılmış və azad yaşayırlar. Bunların mənəvi haqları 
varmı?  İndi  baxın  bunlar  1-ci  dünya  müharibəsində  türk  dğövlətinə 
xəyanət  edib  düşmən  cəbhəsinə  kömək  etdikləri  üçün  bir  hissəsi 
Türkiyədən  köçürülmüşdür.  Lakin  onların  yeni  nəsilləri  erməni 
genosidi  haqda  uydurma  uyduraraq  onu  dünya  dövlətlərinin 
parlamentlərinə qəbul etdirmək istəyirlər və Türkiyədən öz  xəyanətləri 
əvəzinə  hətta    pul  qazanmaq    istəyirlər.    Doğrudan  da  türklər  səhv 
etmişlər ki, onları genosid etməmişlər, əgər qırsaydılar indi onların səsi 

 
99 
çıxmazdı.  Xainlər  yalnız  ölümə  layiqdir,  bu  bəşəriyyətin  əbədi 
qanunudur. Bütün xalqlar xainləri qırmışlar. Erməni faşistləri 20 - dən 
çox  ölkədə uydurma genosid qərarını parlamentlərə  deputatları pulla 
satın  alaraq  qəbul  etdirmiş  və  indi  də  ABŞ  -  a  bunu  etdirmək 
istəyirlərsə,  belə  ölkələrə  necə  demokratik  ölkə  demək  olar.    Erməni 
faşizminin  qarşısını  almaqda  bu  gün  dünya  və  Azərbaycan  acizlik 
göstərir. Bütün dünyaya dağılmış və millətçi ideologiysı ilə yoluxmuş 
ermənilər  yaşadıqları  dövlətlərin,  məsələn  ABŞ,  Avropa  dövlətlərinin 
siyasətinə  aktiv  müdaxilə  edir,  onları  ədalətli  yoldan,  şeytan  yoluna 
salırlar,  vacib  dövlət  vəzifələrini  ələ  keçirirlər,  onlara  araqarışdıran 
şeytani  məsləhətlər  verirlər.  Məsələn,  Rusiyadan  erməni  müəllifi 
Osipov  yazdığı  kitabda  Rusiya  Federasiyası    üçün  dayanıqlı  inkişaf 
planında təklif edir: İsrailin müstəqilliyi və ərazi bütövlüyü qorunmalı 
və  Türkiyəyə  guya  verilmiş  11  vılayət  Ermənistana  qaytarılmalıdır. 
Belorusiya, Yuqoslaviya Rusiya ilə birləşərək suveren dövlətlər ittifaqı 
yaratmalıdır.  CCR  sonra  bura  Kürdistanı  da  birləşdirmək  və 
Ermənistanın  ərazi  bütövlüyünü təmin etmək lazımdır  (10, 497-498). 
Bəşəriyyəin bütövlükdə mənafeyinə xain və ayrıseçkiliyi müdafiə edən 
və  elmi  həqiqətə  və  gələcəyinə  uyğun  olmayn,  uydurulmuş    bu  təklif 
bəşəriyyətə  qarşı  əsil  cinayətdir,  bu  yeni  müharibələr,  yeni 
düşmənçiliklərdir.  Bu  müəllif  özünü  rus xalqının  müdafiəçisi  rolunda  
göstərərək  eyni  zamanda  əsil  məqsədi  öz  əlini  qızdırmaqdır,  erməni 
millətçiliyinin  xəyanətini  həyata  keçirməkdir,  dənizdən  dənizə  böyük 
Ermənistan  dövləti  ideyasını  həyata  keçirməkdir.  Məgər  rus  xalqının 
ağlı  çatmır,  özü  üçün  optimal  strategiyalar    qəbul  etsin?  Yoxsa  o 
avanturistə  inanmalıdır? Rusiya  üçün  də,  Ermənistan  və  digər  Qafqaz 
respublikaları üçün də mənim irəli sürdüyüm strategiyalar daha düzgün 
və səmərəlidir (bax səh 42). 
       1828-  ci  il  İran  Rusiya  müharibəsinin  sonunda  bağlanmış 
müqaviləyə  əsasən  indiki  Azərbaycan  hansi  ki  tərkibində  indiki 
Ermənistan  olan  lakin  Ermənistan  adlanmayan  Azərbaycan  milləti 
yaşayan  və  İrəvəan  xanlıqı  adlanan  ərazilər  Rusiya  tərkibinə  keçdi. 
Rusiya  erməniləri  İrandan  və  Türkiyədən  bu  ərazilərə  köçürməyə 
başladı və onları gələcəkdə Türkiyə və İrana qarşı istifadə etmək üçün 
strategiya  qəbul  etdi.  İ  dünya  müharibəsində  rusiya  və  antanta 
ermənilərdən  vasitə  kimi  istifadə  edib  onları  Türkiyəyə  qarşı 
düşmənçilik bə qırğın törətməyə, partizan müharibəsi aparmağa vadar 
etdilər.  Türk  hökuməti  də  tam  təbii  qanunlara  uyğun  olaraq    bu 
xainlərin  bir  hissəsini  Suriyaya  və  digər  uzaq  cənuba  köçürtdü.  Buna 
baxmayaraq ermənilər 1914- 22-illər ərzində Azərbaycan və Türkiyədə 
milyonlarla yerli milləti qırmış və talan etmişdilər.   

 
100 
        1922  ildə  Lenin  Azərbaycan  ərazilərindən  yer  ayırmaqla  erməni 
dövlətini qurdu. O  eynilə Avropa kolonistlərinin Afrikada etdiyi kimi 
Azərbaycan  ərazisindən  Gürcüstana  da  bir  parça  verdi  və    onları 
konfliktlərə  cəlb  etmək  və    gələcəkdə  Türkiyəni  və  yeni 
formalaşdırılmış 3 qafqaz respublikaqsını Rusiyadan asılı etmək üçün 
bu işi gördü. 70 il ərzində erməni millətçiləri daxilində olan millətçilik 
hisslərini unutdular və həmin ərazidə azəri xalqı ilə birlikdə  çox yaxşı 
qonşuluqda və dostluqda yaşadılar. Lakin SSRİ-nin dağılması planına 
uyğun  olaraq  xarici  dövlətlər  -  ABŞ  və  Rusiya  -  erməni  lobbilərinin 
vasitəsilə Ermənistan  və Azərbaycan arasındakı müəyyən ziddiyətləri 
oyadaraq  və  xaricdə  yaşayan    ermənilərin  vasitəsilə  təbliğatla  faşizm 
toxumu  səpdilər.  Nəticədə  onlar  xarici  havadarların  köməyi  ilə 
Azərbaycanın 20 % ərazisini zəbt etdilər, həm Ermənistanda, həm işğal 
edilmiş  Azərbaycan  ərazilərində  Azəri  əhalisini  qırdılar  və  ya  qaçqın 
etdilər.  
      Bu  gün  etik  həyatla  yaşayan  əksər  erməni  milləti    millətçi  faşist 
ideologiyası ilə  zəhərlənmiş əhalinin digər hissəsinin əlində “əsirdir”. 
Demokratiya  olmadığına  görə    daim  millətçi  partiyalar  –  ya  biri,  ya 
digəri  hakimiyyəti  pul  və  saxtakarlıqla  ələ  alır,  öz  xalqına  zidd 
siyasətlərini  həyata  keçirir.  Onların  siyasəti  xalqa  bunları  vermişdir: 
mafioz  qruplar  ölkəni  idarə  edir,  varlanır,  böyük  əksəriyyət  isə 
kasıbdır,  əksər  ermənilər  dövlətin  siyasətini  qəbul  etməyərək  
mühacirətə  getmişlər,  həyat  səviyyəsi  aşağı,  zəbt  edilmiş  və  əvvəlki 
ərazilər  becərilmir,  təbiət  korlanır.  Azərbaycana  axan  çaylar  daim 
zəhərlənir,  çirkab  və  zəhərli  sənaye  tullantıları  tökülür,  işğal  əraziləri 
tez-  tez  yandırılır,    meşələr  qırılır.  Təbiəti  qəsdən  viran  qoyulur. 
Bunların hamısını faşist millətçi erməni dövləti edir. 
      Mən təccüb edirəm ki, öz absolyut monarxlarını edam etmiş və ya 
krallarının tiraniyasına son qoymuş  Fransa, Almaniya  İngilis və digər 
Avropa  xalqları  Erməni  faşizmi  qarşısında  dura  bilmir,  onlara  hətta 
kömək edir, erməni dövləti ilə faşist millətçi ideoloji  birliyi nümayiş 
etdirir.  Bəs avropa xalqlarının və dövlətlərinin irəli sürdüyü ərazilərin 
birləşdirilməsi,  sərhədlərin  ləğv  edilməsi,  vahid  Avropa  Evinin 
yaradılması, insan hüquqları, demokratiya, sülh, əməkdaşlıq  çağırışları  
nə  olsun.  Axı  onların  əməlləri  ilə  sözləri  düz  gəlmir.  Bu  xalqlar  nə 
əcəb  güman  edirlər  ki,  onların  əməllərini  başa  düşən  və  izah    edən 
olmayacaqdır. Bunun çox sadə izahı vardır:  
1.
 
Bütün  kapitalist  dünyasının  ideologiyası  və  yaşayış  prinsipi 
həqiqətin  hakimliyi  deyil,    pulun  hakimliyidir.  Buna  uyğun 
olaraq  bu  ölkələrdə  deputatların  səsi  pulla  alınır  və  onlar 
istənilən  qərarı  qəbul  edə  bilərlər.  Xüsusilə  erməni  faşizmini 

 
101 
müdafiə etmək üçün erməni faşist diaspora-lobbi qrupu hər bir 
ölkədə öz şeytan işini görür, dövlət idarəsini yönəldir. 
2.
 
Demokratiya  pəncərə  pərdəsi  (window  dressing)  rolunu 
oynayır, əslində demokratiya yoxdur. 
3.
 
Avropa  xalqları  nə  qədər  özlərini  az  ya  çox  dərəcədə  xristian 
hesab etsə də onlar xristianlığın əsas prinsiplərinə- “hamını sev 
–  düşmənləri  də”  əməl  etmirlər.Yalnız  xristian  həmrəyliyi 
prinsipini  üstün  tuturlar,  bu  əsasla  qeyri  -xristian-  müsəlman 
ölkələrinə  qarşı  diskriminativ  siyasət  aparırlar,  hansı  ki 
keşmişdə elə onları koloniyaya çevirmişdilər. Afrika, Asiya ex 
- sovet ölkələri  indi də koloniyadır- yeni formada . 
 
2.  Bəşər  sisteminin  qeyri-  kamil  strukturu,  natamamlığı.  Nəticədə 
güclülər zəifləri əzir, öz şəxsi mənafeyinə tabe edir, istismar edir, sülh 
və  təhlükəsizlik  qorunmur,  təbiət  vəhşicəsinə  istismar  edilir,  xaraba 
qoyulur, zəruru tələbatdan artıq neft, qaz və digər ehtiyatlar çıxarılır -
ehtiyatlar tükənir 
3.  Kapitalizmin  ağalıq  etməsi.  Nəticədə  hər  şey  bütün  siyasət, 
iqtisadiyyat,  idarə  gəlir  almağa  tabe  etdirilir;  istehlakçılıq  yüksək 
saxlanılır,  harın  həyat  artır,  əxlaq,  ədalət    pozulur,  son  kasıblıq  və 
varlılıq yaranır və artır. Son nəticədə böyük pul maqnatlarının  istismar 
birlikləri,  hegemon  kapitalist  mülkiyyətçiləri  və  dövlətləri  meydana 
çıxır  ki,  onlar  da  dünyanı  istismar  ərazilərinə  bölür,  kiçik  dövlətləri 
idarə edirlər, daim müharibə ehtimalı qalır.