Mövzu № Mülki müdafiənin yaranma tarixi, rolu və vəzifələri Plan

2. Əhalinin mühafizəsinin əsas prinsipləri 
2.1.  Mühafizə  tədbirlərində  məqsəd  —  fövqəladə  halların  qarşısının 
alınması  məqsədilə  profilaktik  tədbirlərin  həyata  keçirilməsi,  fövqəladə 
hallar  zamanı  adamların  zədələnməsinin  qarşısının  alınması,  yaxud 
zədələnmənin  maksimum  azaldılması,  fövqəladə  halların  və  onların 
nəticələrinin  aradan qaldırılmasıdır. 
2.2. Əhali yerləşən rayonların hərbi-siyasi və təbii xarakterindən, burada 
ehtimal  edilən  fövqəladə  halların  növündən,  təhlükənin  dərəcəsindən  asılı 
olaraq mühafizə tədbirləri fərqli surətdə planlaşdırılır və həyata keçirilir. 
Bu məqsədlə, sülh dövründə baş verə biləcək fövqəladə halların xarakteri 
və  miqyası  barədə  proqnozlar  əsasında,  habelə  müasir  müharibələrin 
xüsusiyyətləri,  başlanması  variantları,  müxtəlif  növlü  qırğın  vasitələrinin 
işlədilməsi  imkanları  nəzərə  alınmaqla  Azərbaycan  Respublikasının 
ərazisi  zonalara,  şəhərləri  qruplara,  təsərrüfat  obyektləri  isə  dərəcələrə 
bölünür. Mülki müdafiə tədbirləri hərbi komandanlıq orqanları ilə sıx əlaqədə 
yerinə yetirilir.
 
 
2.3.  Əhalinin  mühafizəsinə  müxtəlif  mühafizə  üsullarından  kompleks 
halında istifadə edilməklə nail olunsun ki, bu üsullardan ən əsasları - əhalinin 
müxtəlif  mühafizə  qurğularında  daldalandırılması,  təhlükəli  rayonlardan 
köçürülməsi  və  eyni  zamanda  fərdi  mühafizə  vasitələrindən  istifadə 
olunmasıdır. 
2.4.  Əhalinin  mühafizəsi  üzrə  tədbirlər  sülh  dövründə  əvvəlcədən 
hazırlanır,  iqtisadi  və  sosial  inkişaf  planlarında  nəzərdə  tutulur  və 
Azərbaycan  Respublikasının  qanunvericiliyi  ilə  müəyyən  olunmuş  qaydada 
yerinə yetirilir. 
2.5.  Əhalinin  mühafizəsi  üzrə  planlaşdırılan  tədbirlərin  həcmi 
«məqsədyönlü və kifayətdir» prinsipi ilə müəyyən edilir. 
Bu prinsipdə aşağıdakılar nəzərdə tutulur: 
fövqəladə  hallarda  gözlənilən  nəticələrin  elmi  proqnozu  əsasında 
mühafizənin optimal variantlarının seçilməsi; 

---

mülki 
müdafiə 
vəzifələrinin 
xalq 
təsərrüfatı 
mənafeləri 
ilə 
əlaqələndirilməsi; 
təhlükə  yaranan  dövrdə  qabaqcadan  təşkilati  və  mühəndis-texniki 
tədbirlərin yerinə yetirilməsi; 
mülki 
müdafiə 
obyektlərinin 
tikintisində 
yüksək 
keyfiyyətli 
parametrlərin tətbiq edilməsi; 
mühafizə  vasitələrinin  həm  sülh,  həm  də  müharibə  şəraiti  üçün 
yararlığının təmin olunması; 
iqtisadi  və  sosial  inkişaf  planlarının  tərtibində  və  yerinə  yetirilməsində 
mühafizə məsələlərinə üstünlük verilməsi. 
2.6. Əhalinin mühafizəsi üzrə mülki müdafiə tədbirlərində respublikanın 
bütün  vətəndaşlarının  iştirakı  prinsipial  şərtdir.  Bu,  hər  bir  adamdan  öz 
təhlükəsizliyi  üçün  şəxsi  məsuliyyət  daşımağı,  mülki  müdafiə  siqnallarını 
bilməyi  və  bu  siqnallar  üzrə  düzgün  fəaliyyət  göstərməyi,  kollektiv  və  fərdi 
mühafizə  vasitələrindən  istifadəni  bacarmağı,  habelə  fövqəladə  hallarda 
davranış və fəaliyyət qaydalarına riayət olunmasını tələb edir. 
Buna  mülki  müdafiə  biliklərini  əhaliyə  müntəzəm  və  fasiləsiz  surətdə 
öyrətməklə nail olmaq mümkündür.