Mövzu 1: “Azərbaycan dilində işgüzar və akademik kommunikasiya” fənninin predmeti, məqsədi və vəzifələri

Təqdimatın forması təxminən ərizə kimidir.
Təqdimat nümunəsi: 

---

23.
Əmr
24.
«Əmr» ərəb sözü olub, bir işin görülməsi üçün verilən hökm və göstərişi 
özündə ehtiva edən sənəddir. Aşağıdakı mənalarda işlədilir: Əmr etmək – bir işin 
görülməsini hökmlə tapşırmaq, buyurmaq. Əmr vermək – sərəncam yazmaq, nəşr 
etmək, elan etmək. Yazılı sənəd kimi, əsasən, hökumət orqanlarının, idarə, 
müəssisə, təşkilat və s. rəhbərlərinin rəsmi sərəncamı hesab edilir. Hərbi 
Komissarlığın əmri, universitet rektorunun əmri, işə qəbuletmə, işdən azadetmə, 
müəyyən işi tapşırma, komissiya yaratma, tədbir keçirmə, kitabça nəşrini 
təsdiqetmə və s.
29 A. Əmrin mahiyyəti – Nazirliklərin, baş idarələrin, yerli idarəetmə orqanlarının, 
onların şöbə və idarə rəhbərlərinin, habelə birliklərin, müəssisə, təşkilatların 
rəhbərlərinin idarəetmə aktı. Hüquqi təbiətinə görə əmr müəyyən ictimai 
münasibətləri nizama salan hüquq normaları aktıdır. Bəzi hallarda müəssisə rəhbəri 
əmr verərkən həmkarlar təşkilatının razılığını almalı, əmri hüquqşünasla 
razılaşdırmalıdır. Əmr imzalandığı andan qüvvəyə minir. 

---

B.
Əmrin məzmunu – Hüquqi akt olaraq əmrlər çoxməzmunlu olur. İşə qəbul 
etmək, işdən azad etmək, töhmət vermək, təşəkkür etmək, iş rejimində dəyişiklik 
etmək, idarə və müəssisənin daxilində struktur dəyişiklikləri etmək və s. bu kimi 
məsələlər müəssisə rəhbərinin əmri ilə hüquqi qüvvəyə minir. Əmrlər xüsusi 
formada verilir. Vərəqin birinci sətrində əmr verilən müəssisənin adı qeyd edilir. 
İkinci sətirdə “əmr” sözü yazılır. Üçüncü sətirdə sol tərəfdən əmrin verildiyi tarix, 
sağ tərəfdə isə əmrin verildiyi şəhərin adı yazılır. Aşağıda əmrin verilmə səbəbi və 
məqsədi göstərilir. Ondan aşağıdakı sətirdə vərəqin ortasında «ƏMR EDİRƏM» 
sözləri yazılır. Sonra isə əmrin məzmunu verilir. Əgər əmr müəyyən şəxsə və ya 
şəxslərə aiddirsə, onda şəxsin (şəxslərin) adı, atasının adı və soyadı əvvəlcə qeyd 
edilir. Onun qаrsışında isə əmrin ona aid hissəsi verilir. Əmrin aşağı hissəsində 
əmrin əsası verilir. Sonra əmri verən məsul şəxsin vəzifəsi, titulu, adı və soyadı 
göstərilir. Rəhbər imzasından sonra əmri hazırlayan və əmri verməyə razılıq 
vermiş şəxsin imzası verilir. Əmrin icrası ilə bağlı olan, yəni əmrlə əlaqəsi olan 
qurumlara göndərilməsi haqqında qeydlə tamamlanır. C. Əmrin dil xüsusiyyəti – 
Əmrlər ədəbi dildə verilir. Onların dili rəsmi olur. Orada heç bir subyektiv 
münasibət bildirən söz və ifadəyə yol verilmir.
25.
Əmrlərin hazırlanması və tətbiq edilməsi: 
Əmr, bir qayda olaraq, şərh və sərəncam hissələrindən ibarət olur. Şərh hissəsində 
əmr verilməsi üçün əsas götürülən faktlar ifadə edilir, sərəncam hissəsində isə 
görülməli tədbirlər sadalanır. Əmrin sərəncam hissəsi mətn qaydalarından «əmr 
edirəm» sözləri ilə başlanır. Nəzərdə tutulan fikirlər ərəb rəqəmləri ilə nömrələnən 
bəndlər üzrə yerləşdirilir. Hər bənd struktur bölməsinin konkret icrasının və ya 
vəzifəli şəxsin adının və soyadının göstərilməsi ilə başlanır. Əmrin mətni əlaqədar 
struktur bölmələri lazımi hallarda isə tabelikdə olan əlaqədar təşkilatlarla 
razılaşdırılır. Əmrin layihəsinin son variantına ancaq əmri imzalayan və tarix 
qoyan təşkilat rəhbəri düzəlişlər edə bilər. Əmri hazırlayarkən icraçı onun struktur 
bölmələrə və tabelikdə olan təşkilatlara göndərilmək zərurətini və əmrin tirajını 
müəyyən edir. Ünvan sahiblərinin siyahısı həmin əmrin son vərəqinin əks tərəfində 
çap olunur və ya müstəqil sənəd kimi əlavə edilir ( tiraj böyük olduqda). Əmrlər 
təqvim ili boyunca nömrələnir və müvafiq kitabda qeydə alınır

---