Nufu z e d ic i rad i a si y an ?n m u h afi z? ma te ria l l ar?n d an
k e cm ? si
L
A
B
А
B
d
y
d
y
D
y
D
o y
materiallarda eyni həcmdə atomların sayı da çox olur, qamma şüaları və
neytronlar da onlarla daha çox təsirdə olur.
Aşağıda radiasiya şüasını 2 dəfə azaldan bəzi materialların qalınlığı
göstərilmişdir.
Müdafiə materialı
2 dəfə azaltma qalınlığı, sm
Sıxlıq, q/sm³
Qurğuşun
1
11.3
Beton
6.1
3.33
Polad
2.5
7.86
Torpaq
9.1
1.99
Su
18
1.00
Ağac material
29
0.56
Hava
15000
0.0012
D
y
– maneədən sonrakı doza
D
oy
– maneədən öncəki doza
L
– maneənin qalınlığı
dy
– yarım zəifləmə qatı
D
y
=D
oy
/2
L/dy
Partlayış rayonundakı radiaktiv çirklənmənin əsas mənbəyi Nüvə reaksiyası
nəticəsində yaranan və yer səthinin üzərindəki aktivləşdirilmiş elementlər olan (
Alüminium-28,
Manqan-56,
Natrium-24,
Dəmir-59)
radionuklidlərdir.
Radionuklidlər partlayış zonasından çıxan neytronların təsiri nəticəsində yaranır.
Düzən ərazidə istiqamətini və sürətini dəyişməyən külək zamanı, həmçinin
radiaktiv çirklənmə zonasını proqnozlaşdırarkən radiaktiv buludun izi ellips
formasında olur. Çirklənmə zonası 4 ərazi üzrə bölünür:
• Orta yoluxma zonası;
• Güclü yoluxma zonası;
• Təhlükəli yoluxma zonası;
• Çox təhükəli yoluxma zonası.
|
