Mövzu 12. Bank sferasinda marketinq bank marketinqinin məzmunu və xüsusiyyətləri Bank xidmətləri (məhsulu)

Bankda marketinqin təşkili

Marketinq

Məhsullar (xidmətlər)

Satış

Bazar

Yeridilmə

Qiymətlər


Şəkil 11.2.Marketinqin əsas elementlər

Son vaxtlar, xüsusən də, xidmət marketinqinin sürətli inkişafı ilə əlaqədar olaraq marketinqin daha bir neçə vacib təşkiledicisi göstərilir. Bunlar aşağıdakılar hesab edilir:

• 
  xidmət personalı, onların peşəkarlığı və təlimi;
  
• 
  xidmətin istehlakı prosesi (xidmət necə həyata keçirilir və istehlakçı xidməti əldə etməyə nə qədər vaxt sərf edir);
  
• 
  mühit (xidmət standartı).
  

Ardıcıllıqla marketinq sisteminin əsas elementlərinin hər birinə nəzər salaq.

Satış. Qeyd etməliyik ki, bank xidmətlərinin satış problemləri çox spesifikdir, onlar bank marketinqində sənayedə olduğu qədər böyük yer tutumurlar, buna görə də, biz onları xüsusi bölmə kimi ayırmırıq.

Kommersiya bankları üçün satış kanallarının əlçatmazlığı problemi mövcud deyildir, çünki bank xidmətlərinin istehsal və satışı zaman etibarilə üst-üstə düşür və bankın özündə və ya onun müvafiq şöbələrində həyata keçirilə bilir. Buna görə də, bank xidmətlərinin satış siayasətində iki aspekti ayırd edirlər: məkan (satış yerinin və kanallarının seçilməsi) və zaman (bankın iş saatı və xidmətin təcililiyi).

Ümumi halda bank xidmətlərinin satışı üçün mümkün olan satış kanalları aşağıdakılardır:

1. Məxsusi satış kanalları – satışın əsas formasıdır və aşağıdakılardan ibarət olur:

• 
  şəhərin işgüzar guşəsində bankın baş idarəsi;
  
• 
  bankın stasionar və səyyar şöbələri, filiallar;
  
• 
  avtomatlar (bankomatlar) və avtomatlaşdırılmış sistemlər vasitəsilə həyata keçirilən satışlar.
  

Bank xidmətlərinin özünəməxsusluğuna görə, banklar, əsasən, birbaşa satışdan istifadə edirlər: bu halda satıcı-bank və bank xidmətlərinin alıcısı bir-birilə bilavasitə kontaktda olurlar.

2. Satışın qeyri-məxsusi kannalları (dolayı satış):

• 
  kiçik firmalar yaratmağa əsaslanan satış, digər bankların, sığorta kompaniyalarının, mənzil-inşaat müəssisələrinin kapitalında iştirak etməklə satışlar.
  

Beləliklə, bank xidmətləri bazarında rəqabət formaları müxtəlifliyi və inkişafının yüksək intensivliyilə seçilir və bunlar bazarın spesifikliyi ilə müəyən edilir.

Bankların rəqabət mübarizəsinin mühüm vasitəsi marketinqdir və ondan ölkəmizin bankları lazımi metodik baza, təcrübə və ənənə olmadan sənaye müəssisələri ilə demək olar ki, eyni vaxtda istifadə etməyə başlamışlar.