Demoqrafiya əhalini müxtəlif statistik göstəricilər əsasında öyrənən elmdir. Bu göstəricilərə aşağıdakılar aid edilir: əhalinin sayı və sıxlığı; əhalinin coğrafi baxımdan təmərküzləşməsi; əhalinin məşğuliyyəti, cins və irq baxımdan tərkibi və s. Bu mühit öyrənilən zaman aşağıdakılar təhlil olunur:
Əhali artımında baş verən dəyişikliklər;
Əhalinin yaş tərkibində baş verən dəyişikliklər;
Ailələrin strukturunda baş verən dəyişikliklər;
Miqrasiyanın təsiri;
Təhsil səviyyəsinin artımı və s.
İqtisadi mühit
İqtisadi mühit əhalinin alıcılıq qabiliyyətinə və istehlakçıların xərclərinin strukturuna təsir göstərən amillərin məcmusu kimi xarakterizə olunur. Bu mühit aşağıdakı amillər üzrə öyrənilir:
Gəlirlərin bölüşdürülməsi və əhalinin alıcılıq qabiliyyətinin dəyişməsi;
İstehlakçı xərclərinin strukturunda baş verən dəyişikliklər.
2005
2008
2009
2010
20011
2012
Cəmi gəlirlər
64.4
108.9
125.0
144.2
166.0
190.9
o cümlədən:
əmək gəlirləri
34.5
61.9
72.5
86.3
96.6
110.7
sosial transfertlər
7.5
17.0
19.6
21.8
27.5
32.2
bütün növ satışdan gəlirlər
12.0
17.2
19.2
20.1
23.3
26.3
digər pul gəlirləri
10.4
12.8
13.7
16.0
18.6
21.7
Ev təsərrüfatlarının hər bir üzvünə düşən aylıq gəlirin dəyişmə meyli, manatla Mənbə: DSK, Azərbaycanın Statistik Göstəriciləri, 2013, səh 160
2005
2008
2009
2010
20011
2012
Cəmi xərclər
100
100
100
100
100
100
o cümlədən:
ərzağa
53.7
56.9
52.9
48.2
47.6
43.2
qeyri-ərzaq məhsullarının alınmasına
15.6
12.6
13.5
15.2
14.4
16.2
alkoqollu içkilərə
0.6
0.6
0.6
0.5
0.5
0.5
xidmətlərə
30.1
29.9
33.0
36.1
37.5
40.1
Əhalinin istehlak xərcləri, faizlə Mənbə: DSK, Azərbaycanın Statistik Göstəriciləri, 2013, səh 160
Gəlir kvintilləri
1
2
3
4
5
Gəlirlər
133.7
155.4
176.0
203.1
286.2
Məşğulluqdan gəlirlər
33.5
43.8
55.0
70.3
107.8
Özüməşğulluqdan gəlrlər
35.6
39.4
46.4
50.4
71.4
Kənd təsərrüfatından gəlirlər
24.8
25.1
24.1
27.5
30.2
İcarədən gəlirlər
0.2
0.3
0.8
2.2
4.0
Əmlakdan gəlirlər
0.1
0.2
0.2
0.4
1.2
Alınməş cari transfertlər
24.7
28.1
31.2
34.1
43.0
təqaüdlər
20.1
22.9
25.8
29.8
38.3
müavinət və sosial yardımlar
3.1
3.4
3.5
2.8
2.8
naturada sosial transfertlər
1.5
1.8
1.9
1.5
1.8
Digər gəlirlər
14.8
18.6
18.3
18.1
28.6
digər ailələrdən alınmış gəlirlər
12.3
14.7
14.0
13.3
17.5
ölkə xaricindən alınmış pul
2.5
3.9
4.3
4.9
11.1
2012-ci ildə gəlir kvintilləri üzrə gəlirlər, ayda adambaşına manatla
Ölkə üzrə
Şəhər yerləri
Kənd yerləri
Gəlirlər
190.9
198.9
181.8
Məşğulluqdan gəlirlər
62.1
83.7
37.7
Özüməşğulluqdan gəlrlər
48.6
55.8
40.5
Kənd təsərrüfatından gəlirlər
26.3
6.0
49.2
İcarədən gəlirlər
1.5
1.9
1.0
Əmlakdan gəlirlər
0.4
0.6
0.3
Alınməş cari transfertlər
32.2
31.5
33.1
təqaüdlər
27.4
27.6
27.2
müavinət və sosial yardımlar
3.1
2.7
3.6
naturada sosial transfertlər
1.7
1.2
2.2
Digər gəlirlər
19.7
19.4
20.0
digər ailələrdən alınmış gəlirlər
14.4
14.2
14.5
ölkə xaricindən alınmış pul
5.3
5.2
5.5
2012-ci ildə şəhər və kənd yerləri üzrə gəlirlər, ayda adambaşına manatla
Ölkə üzrə cəmi
Şəhər yerləri
Kənd yerləri
Gəlirlər
100
100
100
Məşğulluqdan gəlirlər
32.5
42.1
20.7
Özüməşğulluqdan gəlrlər
25.5
28.1
22.3
Kənd təsərrüfatından gəlirlər
13.8
3.0
27.1
İcarədən gəlirlər
0.8
1.0
0.6
Əmlakdan gəlirlər
0.2
0.3
0.1
Alınməş cari transfertlər
16.9
15.8
18.2
təqaüdlər
14.3
13.9
15.0
müavinət və sosial yardımlar
1.6
1.4
2.0
naturada sosial transfertlər
0.9
0.6
1.2
Digər gəlirlər
10.3
9.7
11.0
digər ailələrdən alınmış
gəlirlər
7.5
7.1
8.0
ölkə xaricindən alınmış pul
2.8
2.6
3.0
2012 –ci il üzrə şəhər və kənd yerləri üzrə gəlirlərin quruluşu, faizlə
Ölkə üzrə cəmi
Şəhər yerləri
Kənd yerləri
İstehlak xərcləri, cəmi
202.0
210.4
192.5
Ərzaq məhsullarına
87.3
88.7
85.8
Alkoqola
1.0
1.1
1.0
Tütün məmulatına
2.1
2.2
2.0
Paltar və ayaqqabıya
13.8
14.1
13.4
Su, işıq, qaz və digər yanacaq
növlərinə
14.9
15.6
14.2
Ev əşyaları, məişət texnikası və
evə gündəlik qulluğa
17.0
17.3
16.7
Səhiyyə xidmətlərinə
9.2
9.5
8.8
Nəqliyyat xərcləri
12.4
13.7
11.0
Rabitə xərcləri
6.1
7.0
5.1
Istirahət və mədəniyyət xərcləri
8.3
9.6
6.8
Təhsil xərcləri
3.9
4.4
3.3
Mehmanxana, kafe, restoran və
yeməkxanaya
17.2
18.1
16.2
Digər mal və xidmətlərə
8.7
9.2
8.1
2012-ci ildə şəhər və kənd yerləri üzrə istehlak xərcləri, ayda adambaşına manatla