Rəhbər kadrların hazırlanması adətən iki yolla həyata keçirilir:
Tədris yolu ilə - onların kurslarda, məktəblərdə, institutlarda və s. səviyyəli tədris ocaqlarında təhsil almaqları təmin edilir.
Rotasiya yolu ilə – bu isə o deməkdir ki, rəhbər işçi işdən ayrılmadan yeni-yeni vəzifələrə təyin edilir, yaxud da ona, hər dəfə, tədricən nisbətən çətin olan yeni vəzifə tapşırılır.
Rotasiya üsulunun üstünlüyü ondadır ki, rəhbər işçinin təhsilinin artırılması üçün əlavə vəsait tələb edilmir. Digər üstün cəhət isə budur ki, həmin rəhbər işçi müxtəlif müddətlərdə, müxtəlif bölmələrdə işləməklə həm texnologiyanı, həm də işçiləri-kollektivi tanıyır. Kadrların seçilməsində və hazırlanmasında, eləcə də vəzifə pillələrində inkişafında ən obyektiv cəhət onların qabiliyyətlərinə görə və firmanın məqsədlərinə xidmətə görə münasibətlərini aşkar etmək və qiymətləndirməkdir. Kadrların fəaliyyətlərinin qiymətləndirilməsində əsas 3 məqsəd güdülür:
İnzibati tədbir görülməsi üçün imkan əldə etmək.
İnformasiya toplamaq və qərar qəbul edilməsi üçün imkan yaratmaq.
Motivləşdirmə üçün şərait yaratmaq.
Kadrlarla iş apararkən hər bir rəhbər işçi danışıqlıqların, münasibətlərin qarşılıqlı qurulmasına imkan yaratmalıdır. Birbaşa tənqid etmək, xəbərdarlıq etmədən cəzalandırmaq, kobud rəftar etmək səmərəli hesab edilə bilməz və yaxşı nəticə verməz.
Rəhbər – işçi münasibətlərinin qurulmasında aşağıdakı xüsusiyyətlərə diqqət yetirilməlidir:
- Hər bir işçinin əməyi obyektiv qiymətləndirilməlidir.
- İşin nəticəsinin qərəzli qiymətləndirilməsi və əmək haqqının bu nəticə ilə əlaqələndirilməsi yolverilməzdir.
-Münasibətlərin qarşılıqlı dialoq şəklində qurulması vacibdir.
- Tənqid etmək və ya hədələmək birtərəfli münasibətin ifadəsi olduğu ücün yolverilməzdir.
- Qiymətləndirmə müntəzəm və daimi olmalıdır.
İdarəetmə kadrlarının hazırlanmasında aşağıdakı metodlardan istifadə etmək olar:
- Kurslar və seminarlar təşkil etmək.
- Müsahibələr, diskussiyalar keçirmək.
- İşgüzar oyun təşkil etmək.
- Rotasiya üsulu tətb
Ədəbiyyat
"Müəssisələr haqqında " Azərbaycan Respublikasının Qanunu. "Biznesmen bülleteni", Bakı, 1994.
Əliyev T.Q.,Əliyeva Ş.T., Əliyev R.T. İnsan resurslarının idarə edilməsi. Bakı, ADNA,
2012.
Əliyev T.Q. İstehsal sahibkarlığının inkişafının sosial-iqtisadi problemləri. Bakı, «Elm», 2007.
Əliyev T.Q. Azərbaycan iqtisadiyyatının mövcud vəziyyəti və inkişaf yolları. «Keçid dövründə müəssisələrin iqtisadi potensialından istifadə problemləri (elmi məqalələr toplusu)». Bakı, ADNA, 2003
Əliyev T.N., Əhmədov B.Ə. Neft emalı və neft-kmiya müəssisələrinin iqtisadi potensialından istifadənin yaxşılaşdırılması yolları. Bakı, "Elm" 2003
Əliyeva Ş.T. Azərbaycanda bazar iqtisadiyyatı strukturlarının inkişafının müasir vəziyyəti və perspektivləri. «Keçid dövrü iqtisadiyyatının aktual problemləri (elmi məqalələr toplusu)». Bakı, ADNA, 2002
Əhmədov B.Ə. Azərbaycanda neft emalı sənayesinin inkişaf problemləri. Bakı, "ELM", 2003.
Əhmədov B.Ə. Neft xammalından kompleks istifadənin iqtisadi səmərəliliyi.«Keçid dövrü iqtisadiyyatının aktual problemləri (elmi məqalələr toplusu)». Bakı, ADNA, 2002.
Ялякбяров Я., Ибращимов Ф. Менеъмент. Бакы, 2005.
Quliyev T.Ə. Menecmentin (idarəetmənin) əsasları. Bakı, 2001.
«Kimya sənayesi müəssisələrinin özəlləşdirilməsi haqqında» Azərbaycan Respublikası Prezidentinin sərəncamı. Bakı, «Xalq qəzeti», 23 mart, 2001-ci il.
Hüseynov T. Müəssisənin iqtisadiyyatı. Bakı, 2005
Hüseynov T. Sənayenin iqtisadiyyatı. Bakı, 2000
İmranov A.M. Menecment. Bakı, 2007.
Yahudov X.M. Müəssisənin iqtisadiyyatı. 2-ci nəşri, Bakı, Çıraq, 2005