Kredit tizimi asosida ta’lim jarayonlarini rejalashtirish, tashkil etish
va uning sifatini ta’minlashning innovatsion metodlari
Oliy maktabdagi o‘quv jarayoni oliy malakali mutaxassisni
tayyorlashdagi tashkiliy, boshqaruv, bilish faoliyatini rivojlantirish kabi
ko‘p qirralarni o‘z ichiga oluvchi murakkab jarayondir.
O‘quv jarayoni asosan o‘quv mashg‘ulotlari va nazorat
jarayonlaridan tashkil topgan. O‘quv mashg‘ulotlari barcha turdagi
akademik mashg‘ulotlarni, talabalarning mustaqil ta'limi va malakaviy
amaliyotlarni o‘z ichiga oladi. Nazorat jarayonlari talabalarning ta'lim
dasturini qay darajada o‘zlashtirganligini ko‘rsatadi.
O‘quv jarayonini rejalashtirish oliy o‘quv yurtining o‘quv
faoliyatini boshqarishda muhim elementlaridan biri hisoblanadi. U
quyidagi bosqichlarda amalga oshiriladi:
• dastlab o‘quv yili davomidagi asosiy o‘quv jarayonlari va ularni
amalga oshirish muddatlari aks ettirilgan akademik taqvim tuziladi;
• namunaviy o‘quv rejaga qo‘shimcha ravishda tanlov fanlarining
ro‘yxati shakllantiriladi;
• namunaviy o‘quv reja va tanlov fanlari ro‘yxatiga mos ravishda
edvayzerlar yordami bilan, Registrator Ofisi va dekan nazorati ostida har
bir talabaning shaxsiy o‘quv rejasi shakllantiriladi;
• ishchi o‘quv rejalari tuziladi;
• fanlarning ishchi o‘quv dasturlari (syllabus) ishlab chiqiladi;
• yo‘nalish va mutaxassisliklarning ishchi o‘quv rejalariga mos ravishda
kafedralarning o‘quv yuklamalari rejalashtiriladi va professor-
o‘qituvchilarning shtat jadvali hamda ularga taqsimlangan kreditlar
tasdiqlanadi;
• akademik potoklar va guruhlar kesimida dars jadvallari tuziladi.
Bakalavriat namunaviy o‘quv rejalari 4 ta blokdan iborat bo‘ladi:
1) tabiiy-ilmiy va gumanitar fanlar bloki;
2) umumkasbiy fanlar bloki;
3) ixtisoslik fanlari bloki;
4) qo‘shimcha fanlar bloki.
Magistratura namunaviy o‘quv rejalari 2 ta asosiy blokdan iborat
bo‘ladi:
1) umummetodologik fanlar bloki;
2) mutaxassislik fanlari bloki.
Fan bloklaridagi fanlar majburiy va tanlov fanlari bo‘lishi mumkin.
Majburiy fanlarga malaka talablarida keltirilgan, o‘zlashtirilishi shart
bo‘lgan fanlar kiradi. Tanlov fanlariga kadrlar buyurtmachilari talabi
bilan oliy o‘quv yurti tomonidan taklif etiladigan fanlar kiradi.
Namunaviy o‘quv rejalarda majburiy o‘zlashtiriladigan fanlar
ularga ajratilgan kreditlar bilan birga keltiriladi. Tanlov fanlari bo‘yicha
kreditlar oliy o‘quv yurtlari tomonidan mustaqil ravishda belgilanadi.
Yo‘nalish va mutaxassislikning ishchi o‘quv rejalari xarajatlarni
optimallashtirish maqsadida eng ko‘p talabalar kontingentining shaxsiy
o‘quv rejalaridan kelib chiqqan holda ishlab chiqiladi. Ishchi o‘quv
rejalarining talabalarning kelgusidagi kasbiy faoliyatini to‘laroq qamrab
olgan holda katta kontingentga moslashtirilishi, o‘quv jarayonining
samarasini oshiradi.
Kredit ta'lim tizimida o‘quv ishlari hajmi o‘qitiladigan material
hajmi bo‘yicha aniqlanadi va kreditlarda o‘lchanadi.
Kredit – o‘quv ishlari hajminining o‘lchov birligi bo‘lib, 30 akademik
soatga teng bo‘lishi mumkin (15 haftalik semestrda). Bunda auditoriya
va mustaqil ta'lim soatlari bakalavriat va magistraturada – 1:1 nisbatda
bo‘lishi mumkin.
Har bir fanning hajmi butun sonli kreditlar bilan ifodalanadi. O‘rta
hisobda fanlar soni 40 tadan oshmasligi sharti bilan bitta fanga o‘rtacha
240/40=6 kredit ajratilishi mumkin, fanlar uchun kreditlar undan kam
yoki ko‘p ham bo‘lishi mumkin.
Ishchi o‘quv rejalarida auditoriya mashg‘ulotlarining nisbatlari
(ma'ruza, amaliy, laboratoriya mashg‘ulotlari va h.k.) fanning o‘qitilish
usullaridan kelib chiqqan holda oliy o‘quv yurtining ilmiy-uslubiy
kengashi tomonidan komissiyalar xulosasiga ko‘ra belgilanadi.
O‘quv rejasining har bir fani o‘ziga xos betakror nomga ega
bo‘lishi lozim. O‘quv rejasida har bir fanga harfli va raqamli yagona
kodlash tizimini qo‘llash lozim. Bunda fanning kodi uning nomiga mos
bir nechta lotin harfi va tartibini ifodalovchi raqamlaridan iborat bo‘lishi
va harfli kodini belgilashda xalqaro nomlanishdan kelib chiqish
maqsadga muvofiq. Masalan, MATS203 kodi 2-kursda o‘qitiladigan
matematikaning uchinchi murakkab bo‘limini (“Ehtimollar nazariyasi va
matematik statistika”) anglatadi. Magistraturada o‘qitiladigan “Ilmiy-
tadqiqot metodologiyasi” fani RESM101 kodi bilan belgilanishi
mumkin.
Bakalavriatda fanlar soni kamroq va yirik hajmli bo‘lishi
maqsadga muvofiq. O‘quv rejadagi majburiy va tanlov fanlari ulushini
belgilashda mutaxassisning tayyorgarlik darajasiga bo‘lgan talablar,
fanlar mazmuni va ta'lim natijalari, fanlar tuzilmasi va ularning o‘zaro
aloqadorligi va unifikatsiyalanish darajasi hamda xalqaro tajribalardan
kelib chiqish maqsadga muvofiq.
Barcha turdagi amaliyotlar va diplom ishlari, qo‘shimcha fanlar
ta'lim dasturi doirasida amalga oshiriladi va umumiy kreditlar hisobiga
kiritiladi. Bunda bitiruv semestrida amaliyotlar uchun 15 kredit va
bitiruv ishini bajarish uchun 15 kredit ajratilishi maqsadga muvofiq.
Jismoniy tarbiya fani qo‘shimcha fanlar hisobidan, sport seksiyalarida
o‘qitilishi maqsadga muvofiq.
Umumiy haftalik yuklama bakalavriatda 60 soatni tashkil etadi,
undan 30 soati auditoriyada va 30 soati talabaning mustaqil ta'limiga
ajratiladi, shu jumladan 8-14 soati o‘qituvchi rahbarligidagi mustaqil
ishiga ajratilishi maqsadga muvofiq.
Talabaning vaqt byudjeti quyidagicha bo‘ladi: nazariy ta'lim –
240x30=7200 soat, shu jumladan auditoriyada – 15x240=3600 soat va
mustaqil ta'lim shaklida shug‘ullanish uchun – 15x240=3600 soat
ko‘zda tutiladi.
Bundan ko‘rish mumkinki, talabaning semestrdagi o‘quv yuklamasi
auditoriya va mustaqil ta'lim yuklamalarining 1:1 nisbatdagi yig‘indisi
sifatida 30 kreditni tashkil qiladi (240 kredit : 8 semestr = 30 kredit).
Kredit ta'lim tizimi joriy o‘quv yili uchun professor-
o‘qituvchilarning hamda talabalarning shaxsiy ta'lim traektoriyasidagi
o‘quv faoliyatlarini rejalashtirishni nazarda tutadi.
Har qanday o‘quv jarayoni asosida talabaning shaxsiy o‘quv rejasi
yotadi, u o‘quv jarayonlari boshlanishidan oldin talaba tomonidan
edvayzerning maslahati bilan tuziladi. Uni tuzish uchun namunaviy
o‘quv rejasi asos bo‘ladi, uning tarkibiga malaka talablarida ko‘rsatilgan
majburiy fanlar va tanlov fanlari kiradi.
Shaxsiy o‘quv rejalarida mehnat bozorining ehtiyojlari, ish
beruvchilarning talablari va talabalarning qiziqishlari aks ettirilishi
lozim. Shu bilan birga ular bakalavrlarning mehnat bozorida erkin
mo‘ljal olishlari va kelgusida ta'limni davom ettirishlari uchun umumiy
savodxonlikning, ijtimoiy-iqtisodiy, tashkiliy-boshqaruv, umumilmiy,
kasbiy va ixtisoslik malakalarining shakllanishiga yordam beradi.
Shunga ko‘ra, oliy o‘quv yurtlarining aniq yo‘nalishlari va
mutaxassisliklari bo‘yicha shaxsiy o‘quv rejalarini tuzishda talabalarga
davlat ta'lim standartlari va malaka talablarida belgilangan kasbiy
malakalarni to‘liq egallashga imkon beradigan fanlar ro‘yxati tavsiya
qilinadi.
Masalan,
texnik
yo‘nalishdagi
bakalavrlarni
kasbga
tayyorlashda ularning tabiiy-ilmiy fanlar, axborot texnologiyalari,
muhandislik grafikasi fanlarida o‘qitiladigan umumtexnik bilimlarini
olishi nazarda tutiladi. Shunga ko‘ra, umumta'lim fanlari blokining
tanlov qismiga kasbiy faoliyat uchun asos bo‘ladigan fanlarni kiritish
maqsadga muvofiq.
Ishchi o‘quv rejalar barcha talabalarning tasdiqlangan shaxsiy
o‘quv rejalari asosida tuziladi. Bunda talabalarning ongli ravishda
yondashishi uchun sharoitlar yaratish juda muhim. Bo‘lg‘usi
mutaxassisning kasbiy tayyorgarlik darajasi talabalarning ta'lim
traektoriyasi qanchalik puxta o‘ylanganligi va mukammalligiga bog‘liq.
Shu sababli, oliy o‘quv yurtlari o‘z tashkiliy tuzilmasida edvayzerlar
xizmatini yo‘lga qo‘yishlari zarur bo‘ladi. Edvayzerlar sifatida
talabalarning shaxsiy o‘quv rejalarini shakllantirish layoqatiga ega
bo‘lgan, mutaxassislik kafedralarining tajribali o‘qituvchilari hamda
o‘rindosh sifatida faoliyat ko‘rsatayotgan korxona mutaxassislari
faoliyat yuritishlari mumkin.
Talaba o‘zining shaxsiy o‘quv rejasini shakllantirishda har bir
semestr uchun 30 kredit hajmdagi fanlarni o‘zlashtirishni ko‘zda tutishi
lozim, ular tarkibida namunaviy o‘quv rejasidagi majburiy fanlar
bo‘lishi shart.
Bulardan tashqari, talaba fan o‘qituvchilarini tanlash huquqiga ham
ega. Talabalarga o‘qituvchilarning ilmiy darajasi, lavozimi haqida
ma'lumotlar hamda ular tomonidan ishlab chiqilgan o‘quv-me'yoriy
hujjatlar taqdim etilishi zarur bo‘ladi. Talabalarning o‘qituvchini
tanlashiga sharoit yaratish maqsadida o‘quv semestrining dastlabki
haftasida fanni o‘qitishga talabgor o‘qituvchilarning ochiq darslari
o‘tkaziladi, bu o‘qituvchilarning darslari turli vaqtlarga rejalashtirilishi
maqsadga muvofiq.
Oliy o‘quv yurtining va kafedralarning o‘quv yuklamalarini
rejalashtirish o‘quv faoliyatining muhim masalalaridan biri hisoblanadi.
O‘quv ishlarini rejalashtirishdan oldin pedagogik yuklama me'yorlari
tasdiqlangan bo‘lishi zarur. Hozirgi kunda pedagogik yuklama
me'yorlari oliy va o‘rta maxsus ta'lim vazirligi tomonidan tavsiya
qilinmoqda. Hozirgi globallashuv va oliy ta'limdagi islohotlar muhitida
oliy o‘quv yurtlarining reytingini belgilovchi qator omillar kun tartibiga
qo‘yilmoqda. Shunday ekan, har bir oliy o‘quv yurti ularni inobatga
olgan holda o‘z reytingini oshirish hamda o‘quv jarayonini zamonaviy
shaklda tashkil etish nuqtai-nazaridan pedagogik yuklama me'yorlariga
tuzatishlar kiritishi maqsadga muvofiqdir. Oliy va o‘rta maxsus ta'lim
vazirligi tomonidan oliy o‘quv yurtlariga bunday imkoniyatlarning
berilishi pedagoglar faoliyatining samarali bo‘lishini hamda oliy ta'lim
muassasalari reytingining oshishiga mustahkam zamin yaratadi.
Oliy o‘quv yurti kesimida kafedra o‘quv yuklamalari va shtatlar
jadvalini rejalashtirishni bakalavriat yo‘nalishlari va magistratura
mutaxassisliklarining ishchi o‘quv rejalari asosida amalga oshirish
lozim. Bunda o‘quv yuklamalari hisobi kreditlar bo‘yicha amalga
oshiriladi.
Kredit ta'lim tizimi sharoitida o‘quv yuklamalarini rejalashtirish
akademik potoklar soni va ularning sig‘imiga ham bog‘liq. Kredit ta'lim
tizimida akademik potoklar va guruhlar fanlarga yozilgan talabalar
kontingentidan kelib chiqib shakllantiriladi. Bunda o‘quv semestrining
dastlabki haftasida fanni o‘qishga tavsiya etilgan barcha nomzodlar
tomonidan talabalarning ixtiyoriy qatnashishi asosida mashg‘ulotlar olib
boriladi va bu jarayon talabalarning o‘zi tanlagan o‘qituvchining faniga
yozilishi bilan yakunlanadi. Keyingi haftadan boshlab akademik
potoklar va guruhlar talaba tanlovi asosida shakllantiriladi.
Akademik potoklar va guruhlar sonini aniqlash uchun oliy o‘quv
yurti fanlarning ma'ruza, amaliy va laboratoriya mashg‘ulotlari bo‘yicha
talabalar sonining ruxsat etilgan chegaralarini oldindan belgilab olishi
lozim.
Lavozimlar bo‘yicha professor-o‘qituvchilar shtati o‘quv yuklama
turlariga bog‘liq bo‘ladi. Barcha o‘qituvchilik lavozimlari kredit ta'lim
tizimiga o‘tilishi munosabati bilan professor-dotsent-assistent ierarxiyasi
qayta ko‘rib chiqilishi lozim. Qoidaga ko‘ra professor yoki dotsent –
lektorlik, assistentlar – tyutorlik qilishlari mumkin. Bunda lektorlik va
tyutorlik shtatlari ma'ruza va boshqa turdagi mashg‘ulotlarning
nisbatidan kelib chiqib aniqlanadi.
Oliy o‘quv yurti bo‘yicha jami o‘quv yuklamalari hajmining
professor-o‘qituvchilar soniga nisbati bitta professor-o‘qituvchi uchun
to‘g‘ri keladigan o‘rtacha yuklamani belgilaydi. Oliy o‘quv yurti
kafedralarining professor-o‘qituvchilari shtatlari soni, an'anaga ko‘ra,
o‘quv yuklamasini bitta professor-o‘qituvchi uchun to‘g‘ri keladigan
o‘rtacha yuklamaga bo‘lish va natijani 0,25 ga yaxlitlash orqali
aniqlanadi.
Kafedra professor-o‘qituvchisining o‘rtacha yuklamasi professor,
dotsent, katta o‘qituvchi va assistent lavozimlari bo‘yicha differensial
tarzda taqsimlanishi maqsadga muvofiq. Shundan so‘ng kafedralar
berilgan yuklamalardan kelib chiqqan holda professor-o‘qituvchilar
tarkibi rejalashtirishni va pedagoglarga taqsimlashni boshlashadi. Bunda
bir semestrda to‘liq shtatdagi bitta o‘qituvchiga to‘g‘ri keladigan fanlar
soni mutaxassislik kafedralarida 3-6 bo‘lishi tavsiya etiladi.
O‘qituvchilarning umumiy pedagogik yuklamasiga barcha turdagi
auditoriya yuklamalari (ma'ruza, amaliy, laboratoriya va h.k.), o‘qituvchi
rahbarligidagi talabalarning mustaqil ish turlari (hisob ishlari, kurs
ishlari, bitiruv ishlari, magistrlarning ilmiy-pedagogik faoliyatiga va
magistrlik dissertatsiyalariga rahbarlik va sh.k.), malakaviy amaliyotlar
va boshqalar kiradi.
Akademik yilni rejalashtirish jarayoni dars jadvallarini tuzish bilan
yakunlanadi, ularning nusxalari o‘qituvchi va talabalarga tarqatiladi.
Dars jadvallarini tuzishda o‘qituvchi va talabalarning yuklamalari hafta
davomida bir tekisda taqsimlanishi tavsiya etiladi.
O‘quv jarayonini tashkil etish. O‘quv jarayoni tasdiqlangan o‘quv
rejalari, akademik taqvim, professor-o‘qituvchilar shtatlari jadvali,
akademik potok va guruhlar, darslar jadvali va talabalarning o‘qituvchi
rahbarligidagi mustaqil ishlari asosida tashkil qilinadi. O‘quv jarayonini
tashkil qilish bo‘yicha barcha ma'lumotlar fakultet va kafedralarning
oynalariga, hamda oliy o‘quv yurtining saytiga joylanadi.
Kredit ta'lim tizimida faoliyat yuritayotgan oliy o‘quv yurti o‘z
talabalariga Davlat ta'lim standartlari va malaka talablari doirasida
mutaxassislik fanlarini o‘zlashtirishlari hamda o‘qishni muvaffaqiyatli
yakunlab akademik daraja olishlari uchun maksimal darajada qulay
sharoitlar yaratishi lozim. Bunda oliy o‘quv yurti o‘quv jarayonining
uslubiy ta'minoti uchun javobgar hisoblanadi.
Shu maqsadda quyidagilar ishlab chiqiladi:
1) har bir talaba uchun ma'lumotnoma-yo‘riqnoma;
2) har bir fan bo‘yicha sillabuslar (ishchi o‘quv dasturlari);
3) fanlar bo‘yicha auditoriya mashg‘ulotlari uchun o‘quv materiallari
(ma'ruza matnlari, amaliy va laboratoriya mashg‘ulotlari bayoni,
interfaol tarqatma materiallar, multimedia ilovalari va h.k.);
4) talabalarning o‘qituvchi rahbarligidagi mustaqil ta'limi uchun
materiallar (uy vazifalari va topshiriqlari, o‘z-o‘zini baholash uchun
nazorat materiallari, referat va kurs ishlari (loyihalari) mavzulari va
ularni bajarish bo‘yicha uslubiy materiallar, elektron o‘quv materiallari);
5) bilimlarni tekshirish uchun materiallar (yozma nazorat topshiriqlari,
yozma va elektron testlar, imtihon biletlari);
6) malakaviy amaliyotlarda qo‘llaniladigan materiallar (amaliyot
o‘tkazish rejalari va dasturlari, kundaliklar, hisobot hujjatlari shakllari);
7) talabalarning mustaqil ishi uchun materiallar (dayjestlar, ko‘p
so‘raladigan savol-javoblar banki (FAQ), o‘rgatuvchi dasturlar,
masofaviy ta'lim platformasi va forumlar).
Talabalarning fanlarga yozilishini (o‘qituvchilarni tanlashini)
tashkil qilish o‘quv jarayonining muhim jihati hisoblanadi. Buning
uchun talabalar dekan nazoratida va edvayzer maslahatchiligida fanlarni
tanlashadi. O‘quv semestrining birinchi haftasida esa o‘qituvchilarning
darslariga tashrif buyurish, tahlil qilish orqali ularni tanlashadi.
Registrator ofisi (RO) tomonidan talabalarni fanlarga yozish
quyidagi tartibda amalga oshiriladi:
1. O‘qishga yangi kirgan talaba o‘quv mashg‘ulotlari boshlanishidan
oldin avgust oyida dekanatdan 1-kurs uchun ishchi o‘quv rejasini oladi.
Edvayzer bilan maslahatlashib fanlarni tanlab olgach u o‘qishning
birinchi haftasi davomida o‘zi tanlagan fanlarga yoziladi, o‘zining
akademik yil uchun shaxsiy o‘quv rejasini shakllantiradi va fan
o‘qituvchilarining darslariga tashrif buyurish orqali ular bilan tanishadi,
o‘zini qiziqtirgan savollarga javob oladi va o‘ziga ma'qul bo‘lgan fan
o‘qituvchilarini tanlaydi. Shundan so‘ng shaxsiy o‘quv rejasini joriy
o‘quv yili uchun o‘zgartirishga ruxsat etilmaydi.
2. Kuzgi semestrning noyabr va bahorgi semestrning aprel oyining
birinchi haftasida talabalar keyingi semestr uchun fanlarni tanlashadi va
shaxsiy ish rejalariga tuzatish kiritishadi. Tuzatish kiritilgan shaxsiy
o‘quv reja talaba tomonidan imzolanadi va RO ga topshiriladi.
3. RO dekanatlar bilan kelishgan holda fanlar bo‘yicha o‘qiydigan
talabalarning eng kam sonini, har bir o‘qituvchi uchun esa – akademik
potokda (guruhda) o‘qiydigan talabalarning maksimal sonini belgilaydi.
4. Agar biror tanlov faniga belgilanganidan kam miqdordagi talabalar
yozilgan bo‘lsa, bu fan ochilmaydi va u ishchi o‘quv rejasiga
kiritilmaydi. RO bu haqda bir hafta muddatda axborot oynasiga va oliy
o‘quv yurtining saytidagi fakultet sahifasiga e'lon chiqaradi. Bekor
qilingan tanlov faniga yozilgan talaba e'lon chiqqanidan so‘ng bir hafta
muddatda fanlarni qayta tanlashi va RO ga shaxsiy o‘quv rejasiga
o‘zgartirishlar kiritish haqida ariza berishi kerak.
6. Agar fanga yozilgan talabalar soni belgilangan chegaradan oshib
ketadigan bo‘lsa, dekanat ikkinchi akademik potokni shakllantiradi va
o‘z xohishi bo‘yicha tegishli malakaga ega bo‘lgan o‘qituvchilarni
tayinlaydi. Talabalar akademik potoklarga (guruhlarga) yozilish navbati
bo‘yicha qayd qilinadilar. Bundan ko‘rinadiki, talaba butun o‘qish davri
davomida bitta akademik potokda yoki guruhda emas, o‘z tanlovi
bo‘yicha turli akademik potok va guruhlarda ta'lim olishi mumkin.
7. O‘quv yilini yoki o‘quv semestrini muvaffaqiyatli yakunlagan talaba
belgilangan vaqtda RO ga o‘zining shaxsiy ish rejasini topshirmagan
bo‘lsa, unga kurs bo‘yicha tasdiqlangan ishchi o‘quv rejasi asos qilib
olinadi.
Fanlarga yozilish tugaganidan so‘ng fakultet dekani tomonidan
talabalarning shaxsiy ish rejalari tasdiqlanadi va ishchi o‘quv rejalarini
ishlab chiqish hamda joriy o‘quv yili yoki o‘quv semestri bo‘yicha
o‘quv yuklamalari va ta'lim xarajatlarini hisoblash uchun asos qilib
olinadi.
Birinchi kurs talabalarining yangi ta'lim tizimiga tezroq
moslashishlari uchun 15-25 avgust kunlari RO, edvayzerlar va ARM
xodimlari tomonidan tegishli tashkiliy-uslubiy va maslahat ishlarini
tashkil qilinishi tavsiya etiladi.
Talaba shaxsiy ta'lim traektoriyasini shakllantirishida va tanlov
fanlariga yozilishida, ushbu fanga asos bo‘ladigan fanlarni o‘qiganligi
(prerekvizitlar) hisobga olinadi, aks holda talaba bu fanni tanlash
huquqiga ega bo‘lmaydi. Talaba o‘zi tanlayotgan fan kelgusida qaysi
fanlar (postrekvizitlar) uchun asos bo‘lishini bilishi ham juda muhim.
Yozgi semestr kredit ta'lim tizimi sharoitida o‘quv rejasining
muhim tarkibiy qismlaridan biri hisoblanadi. U talabaning tashabbusi
bilan qo‘shimcha bilim olish, akademik qarzlarni topshirish, ta'lim
dasturidagi farqlarni yo‘qotish maqsadida pullik asosda tashkil qilinadi.
Yozgi semestrning davomiyligi akademik taqvim asosida yo‘nalishlar,
mutaxassisliklar va kurslar kesimida belgilanadi.
Yozgi semestrda o‘qishga quyidagi holatlarda ruxsat etiladi:
• “yaxshi” va “a'lo” baholarga o‘qiyotgan talabalar (qo‘shimcha bilim
olish maqsadida);
• reyting-nazorat natijalari bo‘yicha imtixonga qo‘yilmagan talabalar
(fanni to‘liq o‘zlashtirishi uchun);
• oldingi akademik davrlar bo‘yicha akademik qarzi mavjud talabalar
(akademik qarzini topshirishlari uchun);
• o‘qishga tiklanayotgan, o‘qishini ko‘chirayotgan va akademik ta'tildan
qaytgan talabalar (fanlar bo‘yicha farqlarni yo‘qotishlari uchun).
Yozgi semestrda o‘qishga ruxsat berishda RO talabalarning GPA
darajasini inobatga olishi shart. Masalan, 3 va undan yuqori GPA (B) – 4
tagacha fanni, 2,0-3 GPA darajasi – 3 tagacha fanni o‘qishga ruxsat
beradi.
Yozgi semestr quyidagi reglament asosida tashkil qilinadi:
• talaba yozgi semestr boshlanishigacha RO ga o‘zining yozgi semestrda
o‘qishi sabablarini va qiziqishlarini ko‘rsatib ariza bilan murojaat qiladi;
• RO talabalarning arizalarini ko‘rib chiqadi;
• RO bahorgi sessiya yakunida talabalarni yozgi semestrga qabul qilish
haqida qaror chiqaradi;
• RO yozgi semestr uchun dars jadvalini tuzadi va talaba to‘lov pulini
to‘laganidan so‘ng uni o‘quv ishlari prorektoriga tasdiqlatish uchun
taqdim etadi. Dars jadvali yozgi semestrga jalb qilingan lektor va
tyutorlarning bo‘sh vaqtiga qarab tuziladi;
• yozgi semestr amaldagi baholash tizimi va talabalarning mustaqil
baholanishi tamoyiliga ko‘ra tashkil qilinadi; o‘quv rejasidan tashqari,
talabalarning qiziqishlari asosida tashkil qilingan fanlar bo‘yicha
yakuniy baholashlarni yozgi semestrda dars olib borgan lektor va
tyutorlar amalga oshirishlari mumkin;
• RO yozgi semestr uchun to‘lovlarning o‘z vaqtida amalga oshirilishi
uchun mas'ul hisoblanadi.
Yo‘nalish va mutaxassisliklar o‘quv rejalari fanlari bo‘yicha yozgi
semestrda o‘zlashtirilgan imtihon natijalari keyingi o‘quv yili uchun
GPA darajasini belgilaydi.
Dostları ilə paylaş: |