3-BOB. BALONIYA JARAYONI, XORIJIY DAVLATLARDA
KREDIT-MODUL TIZIMI ASOSIDA TA’LIM JRAYONINI
TASHKIL ETISH
3.1. Baloniya kelishuvi va Evropa oliy ta’lim tizimi (Germaniya,
Fransiya, Shvetsariya...)
Boloniya jarayoni — yevropa mamlakatlari orasida oliy ta'limni
uyg‘unlashtirish jarayonidir. Bu tushunish oson bo‘lgan va o‘xshash
darajalar (malakalar)
tizimini yaratishini, ta'limning kredit tizimiga
o‘tishini, ta'limning sifatini ta'minlashda erkin akademik harakatlanishni
va yevropadagi ta'lim hamkorligini o‘z ichiga oladi. Qisqa qilib
aytganda, bu yevropa mamlakatlarining oliy ta'lim tizimlarini
uyg‘unlashtirish, har bir kishi uchun teng ravishda ta'limni ta'minlash,
intellektual, madaniy,
ijtimoiy, ilmiy va texnologik salohiyatni
shakllantirish va mustahkamlash, ta'lim sifatini takomillashtirish
jarayonidir.
Boloniya jarayoniga qo‘shilish shartlari
Yevropa Madaniyat Konvensiyasini ratifikatsiya qilish va oliy ta'lim
tizimida Boloniya jarayonining maqsadlarini
amalga oshirishga
tayyorgarlik;
– Boloniya jarayonida e'tirof etilgan ilmiy darajalar, shu bilan birga
YUNESKO tomonidan ishlab chiqilgan diplomga ilova sistemasini
qabul qilish. Diplomlarni tasdiqlash va boshqa
mamlakatlarda ularning
tengligini e'tirof etish tartibini soddalashtirish uchun Boloniya
Deklaratsiyasi “ECTS” kredit birligida ifodalangan o‘quv fanlari, amaliy
mashg‘ulotlar va boshqa turdagi ta'lim to‘g‘risida asosiy ma'lumotni
o‘zida aks etuvchi maxsus ingliz tilidagi diplom ilovasini taqdim etilishi;
– Oliy ta'lim sohasida yuqori sifatni ta'minlash, oliy ta'lim sohasidagi
malaka va tegishli hujjatlarni o‘zaro
tan olish, universitetlarning
avtonomligini ta'minlash.
– Qiyosiy darajadagi tizim, ya'ni uch bosqichli oliy ta'lim tizimini
quyidagi ikki model asosida joriy etish:
Bakalavr + magistr + aspirantura: 3 yil + 2 yil + 3 yil;
Bakalavr + magistr + doktorantura: 4 yil + 1 yil + 3 yil;
– ECTS sistemasi asosida kredit tizimiga o‘tish.
Kreditlar, shuningdek
(agar ular oliy o‘quv yurtlari tomonidan e'tirof etilsa), oliy ta'limdan
tashqari, jumladan, hayot davomida bilim olish (lifelong learning –
LLL) jarayonida ham qo‘llanilishi mumkinligi;
– Butun hayot davomida bilim olish (lifelong learning – LLL) uchun
shart-sharoitlar yaratilishi;
– Qiyosiy mezon va uslublarni ishlab chiqish maqsadida ta'lim
sifatini
ta'minlashda yevropa bilan hamkorlikni rivojlantirish;
– Oliy ta'limda, ayniqsa, o‘quv dasturlarini ishlab chiqishda,
institutlararo hamkorlik,
mobillik sxemalari, birgalikdagi o‘quv
dasturlari, amaliy mashg‘ulotlar va tadqiqotlar bilan bog‘liq muhim
masalalarda yevropa an'analariga va tizimlariga asoslanish;
– Talabalar, o‘qituvchilar va tadqiqotchilarning
erkin harakatini
(mobilligini) samarali amalga oshirishga shart-sharoitlar yaratish:
talabalarni ta'lim olish imkoniyatlarini yaxshilash va amaliy
mashg‘ulotlar bilan ta'minlash; o‘qituvchilar, tadqiqotchilar va ma'muriy
xodimlar uchun esa natijalarni tan olish va boshqa universitetlarda
tadqiqot, o‘qitish va amaliyotga sarflangan vaqtni hisobga olinish
imkoniyatini yaratish;
Dostları ilə paylaş: