II.BOB.-Kompyuter-jinoyatlarini-oldini-olish-va-tezkor-qidiruv-------tadbirlari.
2.1-.-Kompyuter-jinoyatlarinining-oldini-olish.
Jinoyatchilikka-qarshi-kurashning-xalqaro-tajribasi-shuni-kо’rsatadiki,-zamonaviy-jinoyatchilikka-qarshi-samarali-kurashish-muammosini-hal-qilishning-ustuvor-yо’nalishlaridan-biri-huquqni-muhofaza-qilish-idoralari-tomonidan-turli-xil-profilaktika-choralarini-qо’llashdan-iborat.-Kо’plab-xorij-mutaxassislarining-fikricha,-jinoyatni-oldini-olish,-uni-tavtish-qilish-va-ochishdan-osonroq.-Odatda-kompyuter-jinoyatlarining-oldini-olish-bо’yicha-uchta-asosiy-guruh-mavjud-bо’lib,-ular-butunlay-ushbu-ijtimoiy-xavfli-hodisa-bilan-kurashish-uchun-ajralmas-tizim-bо’lib-xizmat-qiladi:-huquqiy,-tashkiliy-texnik-va-sud.
2.1.1-.-IP-manzilining-tegishliligini-va-joylashuvini-aniqlash.
Internet-bilan-bog’liq-deyarli-har-bir-jinoyat-ishi-bunday-muammoni-о’z-ichiga-oladi:-ma‘lum-IP--manzil-bо’yicha-foydalanuvchi-kompyuterni-va-uning-joylashuvini-aniqlash.
-Odatda,-bunday-dalillar-quyidagilarga-о’xshaydi:
-(jinoyat)-—-(IP-manzil)-—-(kompyuter)-—-(inson)-
Turli-texnik-vositalar-yordamida-jinoyat-sodir-etilgan-IP-manzil-qayd-etiladi.-S3.4.о’ng,-kompyuter-qо’llagan-IP-manzil-aniqlanadi-va-bu-fakt-ekspertiza-yordamida-isbotlanadi.-Shundan-sо’ng,-gumonlanuvchi-ushbu-kompyuterni-tegishli-vaqtda-nazorat-qilganini-isbotlashi-kerak.-
IP-manzil-Internetdagi-kompyuter-yoki-boshqa-qurilma-uchun-noyob-identifikator-hisoblanadi.-Bu-shuni-anglatadiki,-bir-vaqtning-о’zida-butun-global-kompyuter-tarmog’ida-faqat-bitta-kompyuter-ma‘lum-bir-IP-manzilni-ishlatishi-mumkin.-Ushbu-qoidaga-bir-qator-istisnolar-mavjud:
--maxfiy-yoki-"kulrang"-deb-ataluvchi-IP-manzillar;-
-ommaviy-yoki-kо’p-kastli-(multicast)-IP-manzillar;
--tarmoq-va-keng-eshittirish-(broadcast)-IP-manzillari;-
-alohida-belgilanmagan-yoki-registratdan-berilmagan-IP-manzili;-
-kompyuterlarning-geografik-taqsimlangan-klasterlari-bilan-bog’liq-IP-manzillar.
IP-manzil-umumiy-manzili-toifasiga-tegishli-bо’lsa-("oq"-deb-ataluchi),-u-registratdan-berilmagan-bо’lsa,-bu-manzil-marshrutlashadi.-Buning-mazmuni-shuki,-ushbu-manzilga-Internetning-istalgan-nuqtasidan-yuborilgan-IP-paket-о’z-manzilini-topadi.-Boshqacha-qilib-aytganda,-IP-manzil-noyobdir-va-bu-IP-manziliga-ega-bо’lgan-kompyuterni-sozlash-mumkin.
-IP-manzili-noyobligi-yoki-noyob-emasligi,-yuqorida-aytilgan-istisnolarga-kirish-yoki-kirmasligi---bu-mutaxassis-tomonidan-belgilanadi.-
Internetda-IP-manzillarni-taqsimlash-va-IP-manzillari-rо’yxatdan-о’tkazish-bilan-shug’ullanuvchi-tashkilotlar-IP-registratorlar-(IP-Registry)-deb-ataladi.-Bu-tashkilotlar-Internetning-о’z-о’zini-boshqarish-organlari-hisoblanadi.-Registratorlar-uch-darajali-iyerarxiyani-hosil-qiladi:-IANA-—-RIR-—-LIR.-
IANA-ni-tashkillashtirish-asosiy-registrator-hisoblanib,-hududiy-registrator-va-katta-tashkilotlarga-IP-manzillarning-eng-ulkan-IP-manzillar-blokini-ajratadi.
Hozirda-mintaqaviy-registratorlarning-(RIP)-soni-5-ta.
-----------------------------------2.1-rasm.Mintaqaviy-registorlar.
Dostları ilə paylaş: |