Muhandis xodimlar shaxsining bilish faoliyatining psixologik tavsifi

Diqqatning aktivligiga qarab - ixtiyorsiz, ixtiyoriy va ixtiyoriydan
so’nggi diqqat.

Diqqatning ob'ektiga qarab - tashqi va ichki diqqat.

Diqqatning faoliyat turlariga qarab - individual, guruhiy va jamoaviy
diqqat
1
Michael W. Eysenck, Mark T. Keane Cognitive psychology. Psychology press USA, 2005 130 bet

---

---

Ayrim adabiyotlarda diqqatning ikkita va ayrimlarida uchta deb ko’rsatiladi.

Ular ixtiyorsiz diqqat, ixtiyoriy diqqat va ixtiyoriydan so’nggi diqqat turlaridan
iboratdir.
Diqqat turlarida insonda yuzaga keladigan holatlar quyidagi jadvalda aks
ettirilgan.
2-rasm. Diqqat turlari 
3-rasm. Diqqat turlari
Ixtiyorsiz diqqat deb to’satdan ta'sir qilgan biror sabab tufayli bizning
hohishimizdan tashqari hosil bo’ladigan diqqatga aytiladi.
Odamning ko‘z o’ngida paydo bo’ladigan juda yorqin rangli narsalar,
o‘zining tashqi ko’rinishi jihatidan odatdagi narsalardan keskin farq qiluvchi
predmetlar, to’satdan paydo bo’lgan qattiq tovush, biror narsaning keskin harakati
va shu kabilar ixtiyorsiz diqqatni yuzaga keltiruvchi sabablar bo’lishi mumkin.
Masalan, hikoya o’qish mashg’uloti paytida to’satdan uchib o’tgan reaktiv
samolyotning qattiq va bahaybat tovushi hammaning diqqatini beixtiyor o‘ziga jalb
qiladi.
Ixtiy
o
rsiz
Ixtiy
o
riy
Ixt
iyor
iyd
an s
o
'ngg
i
Tash
q
i
Ich
ki
Ин
д
иви
д
уа
л
Гу
р
уҳ
ли
Жам
о
а
Diqqat turlari
Aktivligiga
qarab
Ob'ektiga
qarab
Faoliyat
formasiga qarab
DIQQAT TURLARI