Mühazirə Əməliyyat sistemi anlayışı

Vaxt 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 
p
0
İ İ İ İ H H H H H İ İ İ İ İ İ İ İ İ 
p
1
H H H H İ İ İ İ
p
2
H H H H H H H H İ
Cədvəldə “İ” hərfi icra vəziyyətində yerləşən proses üçün istifadə olunur, “H” hərfi ilə 
“hazır” vəziyyətdə olan proseslər üçün istifadə olunur, boş qalan xanalar isə bitmiş proseslərə uyğun 
gəlir. Proseslərin vəziyyətləri uyğun vaxt vahidinin müddəti üçün göstərilmişdir, yəni, 1 nömrəli 
sütun 0-dan 1-ə qədər olan vaxt müddətinə uyğun olur. 
İcra olunmaq üçün birinci olaraq p
0
prosesi seçilir. Onun CPU burst müddəti kvant vaxtından 
böyükdür, buna görə də, proses kvant vaxtının bitməsindən əvvəl, yəni, 4 vaxt vahidi müddətində 
icra olunur. Bundan sonra o, icraya “hazır” olan proseslər növbəsinin sonuna yerləşdirilir və o, 
p
1
, p
2
, p
0
şəklini alır. 
Növbəti yerinə yetirilən p
1
prosesi olacaqdır. Onun icra olunma vaxtı ayrılmış 
kvant qiyməti ilə üst-üstə düşür, buna görə də, proses bitənə qədər işləyir. İndi “hazır olma” 
vəziyyətində proseslər növbəsi p
2
və p
0
kimi iki proseslərdən ibarət olacaqdır. Prosessor p
2
prosesi 
üçün ayrılır. O, onun üçün ayrılan prosessor vaxtının bitməməsinə qədər bitir və növbəti kvantlar 
həmin vaxta qədər öz işini bitirməmiş yeganə olan p
0
-a ölçülüb ayrılır. p
0
prosesi üçün gözləmə 
vaxtı (uyğun sətirdə “H” simvollarının sayı) 5 vaxt vahidi, p
1
prosesi üçün – 4 vaxt vahidi, p
2
prosesi 
üçün isə - 8 vaxt vahidi təşkil edir.
Beləliklə, bu alqoritm üçün gözləmənin orta vaxtı belə olacaqdır 
- (5+4+8)/3=5,6 (6) vaxt vahidi. Tam yerinə yetirilmə vaxtı p
0
üçün (uyğun sətirdə boş olmayan 
sətirlərin sayı)18 vaxt vahidini, p
1
prosesi üçün - 8 vaxt vahidi, p
2
prosesi üçün 9 vaxt vahidi təşkil 
edir. Yerinə yetirilmənin orta tam vaxtı – (18+8+9)/3= 11,6 (6) vaxt vahidi təşkil edəcəkdir.
Çox yüngül bir şəkildə görmək olar ki, gözlənilmənin orta vaxtı və yerinə yetirilmənin orta tam 
vaxtı proseslərin əks qaydası üçün FCFS alqoritmi üçün uyğun vaxtlardan fərqlənmir və uyğun 
olaraq, 2 və 8 vaxt vahidlərinə bərabər olur.
RR alqoritminin məhsuldarlığına kvant vaxtının qiyməti güclü təsir göstərir. Kvant vaxtının 
qiyməti 1-ə bərabər olan və p
0
, p
1
, p
2
proseslər qaydalı həmin misalı nəzərdən keçirək (cədvəl 3.3-ə 
bax).
Cədvəl 3.3