MühaziRƏ MİkrobiologiYA, sanitariya və GİGİyenanin iNKİŞAF tariXİ VƏ VƏZİFƏLƏRİ

Xemotrof mikroorqanizmlər  fototroflara  nisbətən daha  geniş  yayılmışdır. Bu 
prosesdə  mikroorqanizmlər  CO
2
-ni  mənimsəyərkən  günəş  enerjisindən  deyil,  üzvi 
maddələrin  oksidləşmə-reduksiya  prosesində  əmələ  gələn  enerjidən  və  qeyri-üzvi 
maddələrdən  istifadə  edir.  Ona  görə  də  belə  orqanizmlərə  xemotroflar  deyilir. 
Xemotroflar 2 qrupa ayrılırlar : 

---

42 
 
1.  Xemolitotroflar - enerjini qeyri üzvi maddələrdən, məs: NH
3
, NO
2
, CO, 
Fe
+2
, H
2
, H
2
S və kükürdün digər tam oksidləşmiş birləşmələrindən alırlar. 
2.  Xemoorqanotroflar 
- 
enerjiniüzvi 
maddələrdən 
alırlar. 
Bura 
bakteriyaların əksəriyyəti daxildir. 
3.  Xemotrof  xemosintez  prosesi  rus  alimi  Vinoqradski  tərəfindən  1887-ci 
ildə  rəngsiz  kükürd  mənimsəyən  və  nitritləşdirici  bakteriyalarda 
öyrənilmişdir.  
Mühit  şəraitində  asılı  olaraq  bəzən  öz  autotrof  qidalanmasını  heterotrofla  əvəz 
edən mikroblar da vardır ki, bunlara fakultativ xemoautotroflar adı verilir. 
Həm  autotrof  qidalanmada  CO
2
-dən,    həm  də  heterotrof  qidalanmada  üzvi 
maddələrdən istifadə edən mikroorqanizmlərə miksotroflar deyilir.