Mühazirə MÖvzu 1 Fəlakət təbabəti və Mülki Müdafiə tibb xidmətinin tə şkili, quruluşu, fə nni, vəzifələri MÖvzu 2

Kürə formalı döyüş sursatı - Kassetli döyüş sursatlarının içərisində kürə formalı bombalar 
yerləşdirilir. Kürə formalı bomba uzunluğu 35 sm, diametri 7,5 sm olan silindrik gövdədən ibarətdir. 
Onun içərisi partlayıcı maddə ilə doldurulub, divarlarına isə 250 ədəd, kütləsi 0,7-1,0 q olan metal 
kürəciklər, kubiklər doldurulub. Partlayış zamanı kürəciklər 100 m
2
ətrafa yayılır və mühafizə 
olunmamış adamları zədələyirlər. 
Həcmli partlayış döyüş sursatlarında 200 kq-lıq kassetin içərisində 3 ədəd 40 kq çəkili konteyner 
var. Hər konteynerdə 33 kq-a yaxın maye etilen- oksidi yerləşdirilib. 
Konteynerlər bomba atıldıqdan sonra paraşüt vasitəsilə yerə enir, sonra yanacaq qarışığı havaya 
çilənir və aerozol buludu əmələ gəlir, onun diametri 15m, hündürlüyü isə 2-5 m olur. Bu bulud bir 
neçə saniyədən sonra partladılır və 20-30 kqQ/m
2
izafi təzyiq yaradır. 
Bu izafi təzyiq insanları məhv edir, binaları və çox möhkəm mühafizə qurğularını dağıdır. Rus 
ordusu 1999-cu ilin sentyabrında Dağıstanda gedən döyüşlərdə bu silahdan geniş istifadə etmişdir. 
Kumulyativ döyüş sursatı - Kumulyativ döyüş sursatının ön hissəsində konus şəkilli boşluq 
var. Partlayış zamanı əmələ gələn sıxılmış hava enerjisi 10-15 km/san. sürətilə bir nöqtəyə yığışır və 
zirehli səthləri dağıdır. 
İndiki kumulyativ döyüş sursatları, tank əleyhinə raket və qumbaralar qalınlığı 400-600 mm 
zirehli səthləri dağıdır. Onun qəlpələri həmin səthin arxasında yerləşən adamları (tankın şəxsi heyətini) 
məhv edir. 
Beton (zireh) dağıdan döyüş sursatları  - Beton (zireh) dağıdan bombalar, onların zədələyici 
elementləri möhkəm və ağır qatışıqdan hazırlanmış özəkdən ibarətdir. Beton (zireh) səthə dəydikdə 

---

Fənn: Hərbi tibbi hazırlıq və fəlakətlər təbabəti 
 
35
bombanın gövdəsi xaricdə qalır, özək isə betona (zirehə) keçərək onu dağıdır. İnsanları zədələyir, 
texniki vasitələri sıradan çıxarır. 
Bu döyüş sursatları aerodromun uçuş zolaqlarını və təyyarə anqarlarını dağıtmaq üçündür.