Fənn: Tibb bacısının iĢi ġöbə: “Mamalıq iĢi” 2 nömrəli Bakı Baza Tibb Kolleci 28 MÖVZU 13 MÜAYĠNƏ ÜÇÜN BĠOLOJĠ MATERĠALIN GÖTÜRÜLMƏSĠ Xəstəliyə diaqnoz qoymaq üçün xəstə hərtərəfli qaydada müayinə olunmalıdır. Müayinə bir neçə
istiqamətdə aparıla bilər:obyektiv, subyektiv, laborator, instrumental müayinələr vardır. Diaqnozun
qoyulmasında xəstədən alınan bioloji materialların müayinəsi xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Lakin unutmaq
olmaz ki, müayinənin nəticəsi bioloji materialın düzgün qaydada götürülməsindən, saxlanmasından və
laboratoriyaya vaxtında çatdırılmasından asılıdır. Xəstədən müayinə məqsədilə qan, sidik, nəcis, mədə və
12 barmaq bağırsaq şirəsi, selikli qişalardan yaxmalar və s götürülə bilər.
Qanın müayinəsi son dərəcə böyük diaqnostik əhəmiyətə malikdir. Qan morfoloji, biokimyəvi,
hormonal, bakterioloji və s müayinə oluna bilər. Xəstə müayinədən əvvəl 4-6 saat ac qalmalı, siqaret və
spirtli içki qəbul etməməli, fiziki və emosional gərginlik keçirməməlidir. Dərman və müalicəvi
proseduralar qəbul etməməlidir. Standart müayinə üçün qan dirsək venasından 5-10 ml həcmdə götürülür.
Sidiyin müayinəsi təkcə sidik-ifrazat sisteminin deyil, bir çox digər xəstəliklərdə də böyük
diaqnostik əhəmiyyətə malikdir (mübadilə pozğunluqları, endokrin, qaraciyər xəstəlikləri və s. ) . Sidiyin
fiziki xassələri (rəng, şəffaflıq, xüsusi çəki), kimyəvi xüsusiyyətləri (Ph, zülal, qlükoza, keton cismləri,
bilirubin və s), formalı elementləri (eritrosit, leykosit, epitel və silindrlər) yoxlanılır, həmçinin,
mikrobioloji, hormonal və s məqsədlə də müayinə oluna bilər. Adətən səhər sidiyi müayinə olunur.
Müayinədən əvvəl xarici cinsiyyət üzvləri yuyulmalıdır. Sidiyi ağzı kip bağlanan qaba yığır, 1,5-2 saat
ərzində laboratoriyaya çatdırırlar. Mikrobioloji müayinə üçün səhər sidiyinin orta porsiyası steril qaba
yığılmalıdır.