Toxunan və normalın tənlikləri
nöqtəsində çevrəyə çəkilmiş toxunanın tənliyi:
Həmin nöqtədə normalın tənliyi belədir:
Konsentrik və ortoqonal çevrələr
Eyni mərkəzli iki müxtəlif çevrəyə konsentrik çevrələr deyilir. Düz bucaq altında kəsişən iki çevrəyə ortoqonal çevrə deyilir.
və olduqda çevrələr konsentrik;
olduqda cevrələr ortoqonal adlanır.
B və C ortoqonal çevrələri. Ortoqonal sözü yunan “ orthoqonal” sözündən götürülüb iki sözün “ortho” və “qonal”sözlərinin birləşməsindən ibarətdir. Ortho-düz, qonal-bucaq deməkdir.
B çevrəsinin mərkəzindən iki radius çəkilmişdir və onların son nöqtələrindən iki toxunan çəkilmişdir; toxunanlar bu radiuslara perpendikulyardır. Toxunanların kəsişmə nöqtəsində B çevrəsinə ortoqonal olan C çevrəsinin mərkəzi yerləşir.
Ellips
Tərif. Müstəvi üzərində fokus adlanan verilmiş iki və nöqtələrindən məsafələrinin cəmi sabit ədəd olan nöqtələrin həndəsi yerinə ellips deyilir.
Ellipsin tənliyini çıxarmaq üçün müstəvi üzərində düzbucaqlı koordinat sistemi götürək və ellipsin fokuslarının absis oxu üzərində koordinat başlanğıcına nəzərən simmetrik yerləşdiyini fərz edək.
Onda ellips üzərində yerləşən nöqtəsi üçün
Burada ilə tərifdə göstərilən sabit ədəd işarə olunmuşdur. qəbul etsək, onda , və olar. İki nöqtə arasındakı məsafə düsturuna görə alırıq:
və .
bərabərliyinə əsasən:
tənliyi ellipsin axtarılan tənliyidir.
tənliyini sadə şəklə gətirək. Bu məqsədlə radikallardan birini sağa köçürərək alınan
bərabərliyinin hər iki tərəfini kvadrata yüksəldərək alırıq:
Axırıncı bərabərliyi yenidən kvadrata yüksəltsək:
və ya
Buradan
olduğundan
şəklində yazılar. (4) tənliyinə ellipsin kanonik tənliyi deyilir.
Ucları ellipsin üzərində yerləşən və ellipsin fokuslarından keçən parçaya verilmiş ellipsin
Dostları ilə paylaş: |