Muhofaza qilish
Yüklə 40 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Ozon qatlamining yemirilishi.
|
Global isish.
1895 -yildan 1995-yilgachaYerdagi o‘rtacha kunlik harorat 100 yillik davr mobaynida 1° С ga ko‘tarilgani aniqlandi. Hech kim buning sababi insonlar faoliyati natijasi yoki Yeming tabiiy ob-havosi natijasi ekanligini aniq aytolmaydi. Global isish qanday o‘zgarishlarga sabab bo‘lishi mumkin? Dovullar sonining oshishi mumkin. Muz qutblarining erishi boshlandi, bular dengiz suv sathini ko‘taradi va qirg‘oqboyi hududlarini suvga g‘arq qiladi. Ob-havoning isishi tropik kasalliklarni keltirib chiqarmoqda, misol uchun bezgak kasalligi ko‘p tarqalishi kuzatilmoqda. Ozon qatlamining yemirilishi. Ozon ( 0 3) - gaz, atmosferaning yuqori qatlamida tashkil topib, 70 kilometr balandlikkacha kuzatiladi, ammo uning asosiy massasi 20-55 kilometr balandlikdagi masofada joylashgan. Ozonning atmosferadagi umumiy massasi 3,2xl09 tonna atrofida (1-rasm). Ozon Quyosh radiatsiyasining. tahminan 3% ini, ya’ni ultrabinafsha nurlaming 0,22-0,29 mkm uzunlikdagi to‘lqinlarini yutadi. Ultrabinafsha nurlar bakteriyalami o‘ldiradi, organizmda D vita’minining shakllanishidayordam beradi. Ammo ortiqcha ultrabinafsha nurlar kuyish, teri kasalliklariga olib keladi. Agar ozon bo‘lmaganda, ultrabinafsha nurlar organik olamni o‘zgartirib yuborgan bo‘lar edi. Ozon kunduzi maksimum, kechasi minumum uchraydi va fasllar bo‘yicha bahorda maksimum, kuz va qishda minimumni tashkil etadi.29 Наг yili bahor faslida ozon qatlamining vaqti-vaqti bilan yupqalashib borishi kuzatilmoqda. Ozon qatlamining yupqalashib borishi ozon qatlamining yemirilishi deyiladi. ffloslangan gazlar bu muammoning asosiy sababi bo‘lib, ozon qoplami uchun eng havfli gaz CFC (xlor-ftor-uglerod)dir, u sovitish tizimida ishlatiladi. CFC havoga chiqarilgandan so‘ng, toki u ozon qatlamiga yetmaguncha atmosferada ko‘tarilib boraveradi. CFC ozon qatlamiga kimyoviy ta’sir etadi va ozon molekulalarini parchalaydi. Ozon qatlami hayotni ta’minlash uchun juda muhim sanaladi, shu sabab butun dunyo davlatlari sanoatida CFC ni ishlatishni to‘xtatishi lozim. Yüklə 40 Kb. Dostları ilə paylaş:
|