Mulkchilik shakllarini o`zgartirish yo`llari va usullari

Kurs ishining maqsadi va vazifalari.
Kurs ishining maqsadi Mulkchilik 
shakllarini o`zgartirish yo`llari va usullarining nazariy va amaliy jixatlarini yoritishdan 
2
 
Каримов И.А. Мамлакатимизда демократик ислоҳотларни янада чуқурлаштириш ва фуқаролик жамиятини ривожлантириш концепцияси: 
Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси ва Сенатининг қўшма мажлисидаги маърузаси. Т.: Узбекистон, 2010. - 56 б.
 
3
“O’zbekiston Respublikasi Prezidenti SHavkat Mirziyoevning Oliy Majlisga murojatnomasi”. “Prezident matbuot 
xizmati” 26.12.2018.
 

---

5 
iborat.
Ushbu kurs ishining vazifalari - mulkiy islohotlar siyosatining mohiyati, 
mazmuni va xususiyatlarini o’rganish; islohotlar tizimini boshqarishning huquqiy-
mehyoriy asoslari bo’yicha nazariy bilimga va amaliy ko’nikmalarga ega bo’lish; 
shakllangan ijtimoiy va kasbiy tajriba asosida mulkiy islohotlar mohiyatini yoritishdan 
iboratdir. 
Maqsadga erishish uchun quyidagi vazifalar belgilandi: 

Mulkchilik munosabatlarining mohiyati va mazmunini ochib beirish 

Mulk shakllari va ularning iqtisodiy mazmuni yoritish 

O’zbekistonda mulkchilik shakllarini o’zgartirish yo’llari va usullarini yoritish va 
tavsivlash 
Kurs ishi tarkibi 
kirish, asosiy qism, xulosa, foydalanilgan adabiyotlar ro‘yxatidan 
iborat.

---

6 
1. Mulkchilik munosabatlarining mohiyati va mazmuni 
Mulk munosabatlari barcha iqtisodiy va siyosiy muammolarni hal qilishning 
ildizidir. Ularga ikki nuqtai nazardan qarash mumkin: iqtisodiy va huquqiy. 
Iqtisodiy kategoriya sifatida mulk munosabatlari tarixan rivojlanib borayotgan 
odamlar (subhektlar) o’rtasida mulkka moslashish, uni tasarruf etish, egalik qilish va 
undan foydalanish maqsadida ijtimoiy munosabatlardir. Huquqiy kategoriya sifatida bu 
obhektiv ravishda o’rnatilgan mulkiy munosabatlarning subhektiv talqinidir. 
Haqiqiy hayotda amalda yaratilgan barcha narsalar mulkchilik munosabatlari 
obhekti sifatida qonun bilan mustahkamlangan. Huquqiy nuqtai nazardan, mulk - bu 
mulk oboekti huquq subhekti ega bo’lishi mumkin bo’lgan huquqlarning to’liq 
to’plamidir. Ushbu mulkdorga (shaxsga) tegishli narsalarning yig’indisi manfaatdor 
shaxsning mulkini tashkil qiladi, shuning uchun egalik qilish munosabatlar mulkiy 
munosabatlar deb ham ataladi. Mulk - bu to’g’ridan-to’g’ri mulkning o’zi, kimgadir 
egalik huquqi bilan tegishli bo’lgan mulk. 
Mulkchilik munosabatlari har qanday jamiyat iqtisodiy tizimining asosiy 
munosabatlaridan birini tashkil qilib, insoniyat taraqqiyotining mahsuli hisoblanadi. 
Mulkchilik munosabatlari moddiy va mahnaviy nehmatlarni ishlab chiqarish hamda 
jamiyat boyliklarini o’zlashtirish jarayonlarida vujudga keladi. shunday ekan, 
mulkchilik munosabatlari – bu mulkka egalik qilish, foydalanish, tasarruf etish va 
o’zlashtirish jarayonlarida vujudga keladigan iqtisodiy munosabatlardir. 
Mulkka egalik qilish mulkning egasi qo’lida saqlanib turishini bildiradi va 
yaratilgan moddiy boyliklarni o’zlashtirishning ijtimoiy shaklini ifodalaydi. Ayrim 
hollarda mulkka egalik qilish uning egasi ixtiyorida saqlangan holda, undan amalda 
foydalanish esa boshqalar qo’lida bo’ladi. Bunga ijaraga berilgan mol-mulkni misol 
qilib keltirish mumkin. Mulkdan