Musiqa ta’lim kafedrasi jabborova Sitorabonu Fattox qizining
Yüklə 0,85 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
47
Bola shaxsining har tomonlama kamol topishi estetik tarbiyaning axloqiy aqliy va jismoniy tarbiyaning uzviy aloqasi tufayli ro‘yobga chiqariladi. G‘oyaviy – axloqiy ta’sirini amalga oshirilishiga to‘g‘ri ishlab chiqilgan va bolalarning yosh imkoniyatlariga muvofiq tanlangan repertuar yordam beradi. Biroq eng asosiysi - musiqaning o‘ziga xos xususiyati tufayli shakllanadigan “Xissiyotlar maktabi” bo‘lib tinglovchida birgalikda xis qilish tuyg‘usini uyg‘otishdir. Musiqa mashg‘ulotlarida bilish va aqliy faoliyatlar xam aktivlashadi. Bolalar musiqani diqqat berib tinglar ekanlar ko‘p narsalarni bilib oladilar. Biroq, bunda ular musiqaning eng umumiy xususiyatlari eng yorqin obrazlarinigina idrok etadilar. Agar bolaning oldiga musiqani e’tibor berib tinglash, uning ifoda vositalarini farqlash, qiyoslash, ajratish vazifalari qo‘yilgan bo‘lsa emotsional munosabat o‘z ahamiyatini yuqotmaydi. Bu aqliy xarakatlar bola xissiyoti va kechinmalari doirasini boyitadi hamda kengaytiradi, ularga onglilikni tarkib toptiradi . Musiqali estetik tarbiyaning garmonikligiga musiqa faoliyatining maktabgacha yoshdagi bolalarga tushunarli bo‘lgan barcha turlaridan, o‘sib kelayotgan insonning barcha imkoniyatlaridan foydalanilgan taqdirdagina ko‘zlangan maqsadga erishish mumkin. SHu bilan birga pedagogikning vazifalari murakkablashtirilar ekan, bolalarning o‘zlariga xos ta’sirchanliklarini suiste’mol qilmaslik lozim. Musiqa san’ati, uning o‘ziga xos xususiyatlari pedagogning oldiga bir qator spetsifik vazifalarni hal qilishni ko‘ndalang qilib qo‘yadi: 48
- musiqaga muhabbat va qiziqishni tarbiyalash. Faqat emotsional ta’sirchanlikni va moyillikni o‘sitirishgina musiqaning tarbiyaviy ta’sirida keng foydalanish imkonini beradi; - bolalarni muayyan uyushtirilgan sistema yordamida turli xildagi musiqa asarlari hamda unda foydalaniladigan ifoda vositalari bilan tanishtirib, ularning taassurotlarini boyitish; - bolalarda musiqa hamda ashula aytish, ritmika, bolalar musiqa asboblarini chalish sohasida eng oddiy ijrochilik malakalarini shakllantirib, ularni musiqa faoliyatini xilma - hil turlarida qatnashtirish. Ularni musiqa savodining elementlari bilan tanishtirish. Bularning barchasi bolalarga ongli, bevosita, ifodali harakat qilish imkonini beradi; - bolalarga umumiy musiqa qobiliyatini ( sensor yuqori ladda eshitish, ritmni his qilish qobiliyatlarini) o‘stirish, xonandalik ovozi va harakatlarning ifodalaligini tarkib toptirish. Agar mazkur yoshda bolani aktiv amaliy faoliyatga o‘rgatilsa va qatnashtirilsa uning barcha qobiliyatlari shakillanadi va o‘sadi; - bolaning musiqa didini kamol topishiga yordam berish . Musiqa haqida olingan ta’sir va tasavvurlar asosida avvalo ijro etilayotgan asarlarga nisbatan tanlash, so‘ngra esa baxolash munosabatlari namoyon bo‘ladi; - bolalarda musiqaga, eng avvalo - ularning bunday faoliyatlari uchun qulay bo‘lgan musiqa o‘yinlari va xorovodlarga obrazlarni ifodalash tanish raqs xarakatlarida yangi birikmalar qo‘llash, xirgoyi qilish kabi faoliyatlarga ijodiy munosabatni o‘stirish. Bu kundalik
49
xayotda o‘rganilgan repertuardan foydalanish, musiqa asboblarini chalish, ashula aytish, raqsga tushishlarni qo‘llashdagi mustaqillikni tashabbus, ishtiyoqni aniqlash imkonini beradi. Bu imkoniyatlarning namoyon bo‘lish ko‘proq o‘rta va katta maktabgacha tarbiya yoshdagi bolalar uchun muxim vosita bo‘lib xizmat qiladi Yüklə 0,85 Mb. Dostları ilə paylaş:
|