Gıda ve yem maddelerinin kontrol edilmesi, insan ve hayvanlara yönelik doğrudan veya
çevre aracılığıyla oluşabilecek risklerin önlenmesi, bertaraf edilmesi veya kabul
edilebilir seviyelere indirilmesinden, resmi otorite olan Tarım ve Orman Bakanlığı
yetkilendirilmiştir. Bu bağlamda, resmi yetkili olan Tarım ve Orman Bakanlığı gıda ve
yem güvenliğine dair resmi kontrolleri yapmak, idari yaptırımları uygulamak, her
üretim ve satış yerine girmek ve numune almak, izlenebilirliği tesis etmek, hızlı uyarı
sistemi, acil durumlar, ihtiyati tedbirler, kriz yönetimi, kamuoyunun bilgilendirilmesi,
26
yıllık ve çok yıllık ulusal kontrol planları yapmak dâhil olmak üzere tüketici
menfaatlerinin korunmasından ve haksız rekabetin önlenmesinden sorumludur (T.C
Resmi Gazete, 13.06.2010, sayı:27641)
Resmi kontroller, gıda ve yem maddesi üreticisine bilgi verilmeden düzenli olarak risk
esasına göre uygun sıklıkta resmi kontrol görevlileri tarafından yapılmaktadır (Şekil
2.4.1.). Bu görevler denetim, gözetim, tetkik, izleme, takip, doğrulama, numune alma ve
analiz gibi metot ve teknikler uygulanarak yürütülmektedir. Bu işlemler esnasında gıda
ya da yemin, resmi görevliler tarafından yapılan fiziksel muayene sonucunda tüketime
uygun olmadığının belirlenmesi veya gıda ve yem vasfını kaybetmiş olması halinde
analiz bile yapılmadan imha yoluna gidilmektedir. Elde edilen bilgilerin
değerlendirilmesi sonucunda herhangi bir gıda veya yemin insan ve hayvan sağlığı
üzerinde zararlı bir etkisinin olması ihtimali belirmesi, kapsamlı bir risk
değerlendirmesine imkân sağlayacak, daha fazla bilimsel veri elde edilinceye kadar
resmi otorite, geçici olarak üretimin durdurulması piyasaya arz ve tüketimin
engellenmesi, ürünlerin toplatılması ve benzeri ihtiyati tedbirleri alabilmektedir (T.C
Resmi Gazete, 13.Haziran.2010, sayı:27641, 17 Aralık 2011, sayı: 28145 ).
İ
thal edilen hayvansal kökenli olan ya da olmayan gıda ve yem maddelerinin kontrolleri
ülkeye giriş noktası, serbest dolaşım için bırakılacağı nokta, antrepo, ürünleri ithal eden
gıda ve yem işletmecisinin tesisleri veya gıda ve yem zincirinin diğer aşamalarında
yürütülmektedir. Resmi otorite yem ve gıda maddesinin uygun kontrol donanımına
sahip giriş noktalarını belirlemektedir. İthal edilen gıda ve yem maddesinin
belgelerinde, varış yerinde ya da ürün kimliğinde bir şüphe duyulması halinde ya da
tereddüt olması durumunda detaylı kontroller yürütülmekte ve kontrol sonuçlanıncaya
kadar ürün alıkoyulmaktadır. İthal edilen gıda ya da yem maddesinin uygun olmaması
halinde, imha, özel işleme tabi tutma, geri gönderme gibi işlemler uygulanacağı gibi
eğer piyasaya sunulmuş ise takibi yapılarak toplatılmasına karar verebilmektedir (T.C
Resmi Gazete, 13.Haziran.2010, sayı:27641, 17 Aralık 2011, sayı: 28145).
Denetimi yapılacak gıda ve yem işletmesi için resmi yetkili tarafından GGBS’ de dosya
açılmaktadır ve günlük olarak işletmeye ait kontrol sonuçları ve değerlendirme verileri
girilmektedir. İhbar ya da şikâyete esas işletme başka bir resmi otorite sorumluluğunda
olan bir yerde ise, yetkili birime durum resmi yollarla vakit geçirilmeksizin
bildirilmektedir. Yazılı ya da görsel medya organları ya da internet ya da radyolar
27
vasıtasıyla satışı gerçekleşen gıda ve yem maddelerinin analiz ve izlenebilirlikle ilgi
tüm aşamaları il otoritesi tarafından takibi ve tedbiri sağlanmaktadır. İl resmi
otoritelerinin denetim, kontrol ya da analiz gibi konularla ilgili olarak işlerini
kolaylaştırıcı bilgiler GGBS mevzuat modülünde güncellenerek yayımlanmaktadır.
Yetkili otorite tarafından yapılan Resmi denetim ve kontrol sırasında gıda ya da yem
üreten işletmenin tamamının ya da bir kısmının insan sağlığı ve gıda güvenliği
açısından tehlike oluşturması durumunda işletmenin bir kısmı ya da tamamının
faaliyetleri durdurulmaktadır ve eksiklikler giderilinceye kadar faaliyetine izin
verilmemektedir. Denetim ve kontrol sonucunda gıda ve yem işletmesinde icra edilen
numune ve idari işlemlerle ilgili bilgiler GGBS’ ye kaydedilmektedir. Numune bilgileri
GGBS üzerinden ilgili laboratuvara gönderilerek riske dayalı denetim sıklığının
belirlenmesi amacıyla tablolar doldurulmaktadır. Gıda ve yem maddelerinin denetim ve
kontrolleri neticesinde toplatılması kararı verilen ürün risk göz önünde bulundurularak
piyasaya arz ve tüketimin engellenmesi amacıyla derhal söz konusu ürün bilgileri tüm
yetkililere bildirilmektedir (Gıdanın Resmi Kontrolü ve İdari Yaptırımlar
Prosedürü,2010) .
28
Planlama
Denetime
hazırlanılması
İş
letmeye gidilerek
başlangıç konuşması
Denetimin
yapılması
Eksiklik
Evet
Hayır
Derhal uygulamaya
konulacak olan önlemler
varsa 5996 sayılı Kanuna
göre uygulanır.
Denetim sonu konuşması ve tutanakların
doldurulması, imzalanması ve iyi dileklerle
ayrılma
Denetimden sonra
yapılacaklar
-
Resmi kontrol formu
-
Alınacak Önlemler
-
Riske yönelik
değerlendirme
İ
dari
yaptırımlar
Cumhuriyet
Başsavcılığı
Dostları ilə paylaş: