23
Orijinlere göre 2016 yılında yapılan bildirimlerde, Türkiye sebze ve meyve
ürünlerindeki pestisit kalıntıları ile 77, aflatoksin kalıntıları ile 40 bildirim alırken,
kuruyemişlerde bulunan aflatoksin ile de 68 bildirim alarak toplamda 185 bildirim ile
ilk sıradadır (Çizelge 2.3.3.6.).
Çizelge 2.3.3.6. 2016 Risk faktörleri ve Orjinleri (Annual Report, 2016).
Risk
Ürünler
Orjinleri
Bildirim Sayısı
Pestisit kalıntısı
Sebze ve Meyveler
Türkiye
77
Aflatoksin
Kuruyemişler
Türkiye
68
Civa
Balık ve Ürünleri
İ
spanya
62
Aflatoksin
Kuruyemişler
İ
ran
56
Aflatoksin
Kuruyemişler
Çin
49
Aflatoksin
Kuruyemişler
ABD
45
Salmonella
Sebze ve Meyveler
Hindistan
46
Aflatoksin
Sebze ve Meyveler
Türkiye
40
Aflatoksin
Kuruyemişler
Mısır
32
Aflatoksin
Otlar ve Baharatlar
Hindistan
32
Bildirimin yapıldığı ülkeler ve ürünler incelendiğinde 116 bildirimle Hollanda ilk sırayı
alırken, 111 bildirimle İtalya ve 89 bildirimle Almanya onu takip etmiştir (Çizelge
2.3.3.7.).
Çizelge 2.3.3.7. 2016 yılında bildirimde bulunan ülkelere göre risk faktörleri (Annuel
Report, 2016).
Risk
Ürünler
Ülke
Bildirim Sayısı
Pestisit kalıntısı
Sebze ve Meyveler
Bulgaristan
71
Aflatoksin
Kuruyemişler
Almanya
65
Aflatoksin
Kuruyemişler
Hollanda
63
Civa
Balık ve Ürünleri
İ
talya
59
Aflatoksin
Kuruyemişler
İ
talya
52
Salmonella
Sebze ve Meyveler
Birleşik Krallık
48
Aflatoksin
Kuruyemişler
Birleşik Krallık
31
Salmonella
Kanatlı Eti ve ürünleri Hollanda
29
E. coli
Deniz Kabukluları
İ
talya
28
Yüksek Kafein
miktarı
Diyet Gıdaları ve
Gıda Katkı maddeleri
ve Tatlandırıcılar
Almanya
24
Pestisit kalıntısı
Sebze ve Meyveler
Hollanda
24
24
2.4. Türkiye’de Gıda Güvenliği Bilgi Sistemi (GGBS)
Ülkemizde Gıda Güvenliği Bilgi Sistemi (GGBS), gıda ve yem güvenliğini ve
kontrolünü sağlamak amacıyla, yetkilendirilmiş resmi otorite olan, Tarım ve Orman
Bakanlığı teşkilatlarınca gerçekleştirilen faaliyetlerin kayıt edildiği internet veri tabanlı,
merkezi sistem mimarisi ve merkezi veri tabanı yapısı üzerinde kullanılmakta olan bir
uygulama sistemidir (T.C. Resmi Gazete, 13 Mayıs 2010, sayı: 27641).
2.4.1. GGBS’ nin ortaya çıkma sebebi
Gıda maddesi temininde endüstriyel üretime geçilmesi, konserve ve hazır gıdaların
ortaya çıkmasına sebep olmuştur. Gıda, yem ve gıda ile temas eden maddelerin
profesyonel olarak üretilme çabaları tüketime hazır son ürünün geniş bir coğrafya ve
insan topluluğuna ulaşmasını hedeflemiştir. Gıda maddelerinin üretiminde hedef olarak
geniş insan topluluklarının seçilmesi gıda güvenliği anlamında resmi otoriteleri
düzenleme yapmak mecburiyetinde bırakmıştır (Erol, 2007).
Resmi kurumlar ve yetki verilmiş özel teşekküller aracılığı ile yürütülen gıda
güvenliğine dair yapılan iş ve işlemlere ait verilerin rutin ya da olağandışı durumlarda
zamanında müdahale etmek amacıyla anlık ve güncel olarak bilgiye ulaşılabilen bir
ortama kayıt edilmesi gerekmektedir. Birçok birim tarafından gerçekleştirilecek
işlemlere ait verileri toplamakta ve tasnif etmekte karşılaşılan iş gücü, zaman ve maddi
kayıplar internet veri tabanı olarak kullanılmasını gerekli kıldığı gibi, verilerin
geleneksel yöntemlerle toplanıp tasnif edilmesi esnasında hata ve zaman sorununun
oluşması kaçınılmaz olacaktır. Elde edilen verilerle birçok karşılaştırma, raporlama ve
sorgulama yapma ihtiyacı etkin bir bilgi ağı ihtiyacını oluşturmuştur (Cebeci, 2006).
Tüm bu durumlar göz önünde bulundurularak tasarlanan ve ülkemizde 2010 yılından
itibaren kullanılmakta olan, stabil sunucular üzerinde faaliyet gösteren Gıda Güvenliği
Bilgi Sistemi (GGBS) bulunmaktadır. Bu sistemde mevcut olan yardım menüleri,
kullanıcı personellere geniş içerikle yardım sağlayarak veriler kaydedilmekte böylece
istenilen raporların ve istatistiki verilerin alınması sağlanmaktadır. Bildirimler
neticesinde kamu kurumları arasında numune akışı ile ilgili hızlı bilgi alışverişini
mümkün kılmaktadır ve diğer bilgi sistemleriyle entegre olabilecek tarzda
tasarlanmıştır. Bu veri tabanında katalog ve temel veriler ile standart veri girişleri
sağlanmakta olup, sonuçta doğru raporların alınmasını mümkün kılmaktadır (T.C.
25
Resmi Gazete, 17 Aralık 2011, sayı:28145, Gıdanın Resmi Kontrolü ve İdari
Yaptırımlar Prosedürü).
Dostları ilə paylaş: