Mustafa İslamoğlu
Yüklə 2,8 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Mustafa İslamoğlu ADAYIŞ RİSALӘSİ
- «Ey inananlar! Özünüzü vә ailәnizi atәşdәn qoruyun»
- «İçәrinizdә yaxşılığa çağıran, xeyirli işlәri görmәyi әmr edәn vә pis әmәllәri qadağan edәn (әmri bil-maruf nәhyi anil
|
ADAYIŞ RİSALӘSİ (Azәrbaycan dilinә tәrcümә) Mustafa İslamoğlu Bakı - 2007 www.azerislam.az Aziz Kur'an talebesi, minnettarım, duakarım, hizmetkarım... Kitaplarınız gelecek, siz okuyun, anlayın, yaşayın ve başkalarına da ulaştırın. Allah yardımcınız olsun. Aziz Kur'an talebesi Gülşen Gafarova, aleykum selam ve rahmetullah. Memnun ve mesrur oldum. Siz yeter ki istifade edin, canımız feda. Siz Islamı talim etmek icin gayret edersiniz de, biz size yardımcı olmazmıyız. Tum eserlerim sizin adresinize postalanacaktır. Hediyyemizdir. Bedelini Allah yolunda calışarak odersiniz. Ayrıca Adayıs Risaylesi ve Yurek Devleti'ni Azerice'ye cevirmenize cok sevindim. Hemen bastırın, insanlar istifade etsin. Onlar ananızın ak sutu gibi helaldır. Para kazanmak icin yapılmayan bu tür faaliyetlerden telif talebim olmaz. Siz yeter ki muslumanlara ulaştırın. Mustafa İslamoğlu ADAYIŞ RİSALӘSİ 3 TӘRCÜMӘÇİLӘRDӘN Sözlәr kәlam sahibi «Rәhman, Rahim olan Allahın adıyla» başlayar. Biz dә bizi sevәn, bizә ağıl, şüur, idrak, düşüncә, tәrbiyә verәn Rәbbimiz Allahın adı ilә başlayırıq. O-nun sevgili Nәbisinә, salat, Nәbimizin әhli-beytinә, әshabına, onun izi, yolu ilә gedәnlәrә, yaşayan vә bu yolda ölәnlәrә salam olsun deyirik. Salam olsun dünyamıza, salam olsun axirәtimizә. Mustafa İslamoğlunun «Adayış risalәsi» kitabını tәrcümә etmәkdә müәyyәn niyyәtlәrimiz vә bir sıra mәqsәdlәrimiz olmuşdur. 1. Qurani Kәrimdә verilәn ibrәtamiz hekayәlәrin möhtәşәm hikmәtә sahib olması faktı ilә hәmvәtәnlәrimizin tanışlığı vә agah olması. 2. «Adayış risalәsi» – Әli-İmran, 33-45-ә dair fәrqli yanaşma. İbrәtlәr nümunә götürmәk üçündür. Dünyamızın xilası üçün İsalara, Musalara, İbrahimlәrә ehtiyac duyulduğu bir fakt. Xilasedicilәri gözlәmәk deyil, xilasedici olmaq vә ya yetişdirmәk lazım olduğu faktına әminliyimiz. Quran bizә qadının mәqamını tanıdır. Mәryәm oğlu İsa Mәsih. Bu gün insanlığın xilaskarlarının doğulması üçün Hәnnalara ehtiyacımız var. Әlinizdәki kitab Hәnnanı tanıdır. 3. Mustafa İslamoğlu - «Quran aşiqi» vә hәr kәsә İslam dünyasına «Quran» qapısından daxil olmağı tövsiyә edәn alim ilә Azәri dilli oxucu kütlәsini tanış etmәk. Peyğәmbәrlik bitsә dә insanların rifahı üçün yaşayan, çalışan, risalәti çiyinlәrindә daşıyan insanlar hәr zaman Allahın tәqdiri ilә var olacaq. Quran mәşәlini әlindә tutub qaranlıq yolları aydınlatmağa can atan alimlәr dә olacaq. Mustafa İslamoğlu da bu mәşәli әlindә tutmaqla, lә ilahә illәllah deyәrәk insanları qaranlıqdan, adәt–әnәnә buxovundan, mәzhәbçilikdәn, firqәçilikdәn, «o»çu, «bu»çuluqdan xilas olaraq, Qurana sahib olmağa çağırır. Mәqsәdimiz Mustafa İslamoğluna tәrәf çağırmaq deyil. Niyyәtimiz Allaha tәrәf çağıran Muhәmmәdin sevgi mәktәbindәn dәrs alan vә bu ADAYIŞ RİSALӘSİ 4 yolu çör-çöplәrdәn tәmizlәyәrәk Allaha tәrәf çağıran alimlә tanış etmәkdir. Onun dәyәrli fikirlәrinin, özünәmәxsus Quran anlayışlarının, şәrhlәrinin sizin dә içinizdә bir inqilab edәcәyinә inanırıq. Dәyәrli möminlәr, amma bunu da sizә bildirmәyi özümüzә borc bilirik ki, hәr şey orjinalda daha gözәldir. Türk dilindә oxumaq mәnә çәtindir deyәn, әzizlәrimiz, inanın ki, siz cәhd etsәniz Allah sizi mükafatlandıracaq. Bu dünya hәyatı Cәnnәtin kiçik bir maketidir. Maket reallığın yerini verә bilmәz. Dünya Cәnnәtlә müqayisә edilә bilmәdiyi kimi, tәrcümә dә orijinal mәtnlә müqayisә edilә bilmәz. Hәr hansısa bir qüsurumuz varsa ilk әvvәl Allahdan, müәllifdәn, sonra isә sizlәrdәn üzr istәyirik. Allah niyyәtimizdәn xәbәrdardır. P.S. Nәdәn kitabın adını tәrcümә etmәmisiniz, deyә soruşsanız - ad etmәyin (adamaq) nә olduğunu izah etmәyә ehtiyac görmәdik deyәrdik. Adamaq ad etmәkdir. Adamaq layiqli olana nәzir vermәkdir. Bir qulu bir qula deyil, qulu qul sahibinә adamaqdır. Ad etmәyi öyrәnәk vә adayaq. El adәtindә qızı evdәn gәlin köçürmәmişdәn öncә onu adaxlayırlar. Yәni, ömrünü başqa birinin ömrünә sәrf etmәk üçün qızı oğlana ad edirlәr. El adәtinә görә qız әr evinә geri dönmәmәk şәrtilә köç edir. Adamaq sözünün qәdim türk sözü olduğu sәbәbilә biz dә Hannәnin yeganә ciyәrparәsi Mәryәmi Allaha qurban etmәsi, nәzir vermәsi qissәsini, «Adayış risalәsi» olaraq saxladıq. Tәrcümә әsnasında daha bir mәqsәdimiz dә olmuşdur ki, o da dilimizdәn çıxarılmış Quran qaynaqlı әrәb dili sözlәrini olduğu kimi saxlayaraq, yenidәn leksikonumuza qaytarmaqdan ibarәtdir. Uca Yaradandan dilәyimiz budur ki, bu işi Mustafa İslamoğlundan vә dәryada zәrrәdәn dә kiçik iş görmüş bizlәrdәn qәbul etsin. Qәlbimizi Qurana açsın, bizlәri Quran aşiqi etsin. fil.e.n. MİRZӘYEVA Yeganә QAFAROVA Gülşәn ADAYIŞ RİSALӘSİ 5 TӘQDİM «Dünyanın әn çox oxunub әzbәrlәnәn kitabı hansıdır?» deyә soruşsanız heç tәrәddüd etmәdәn «Quran»dır deyәrdim. Yenә «Әn çox oxunub әzbәrlәndiyi halda әn az anlaşılan kitab hansıdır?», deyә soruşsanız yenә cavabım eyni olacaq: «Quran» Quranın fәrdi vә kütlәvi mәnada hәyata hakim edilmәsinin ilk vә dәyişmәz şәrti onu düzgün bir şәkildә anlamaqdır. Quranın anlaşılmasına yardımçı olmaq üçün keçmişdә bir çox işlәr görülmüş, heç bir mәdәniyyәt vә dindә bәnzәri olmayacaq qәdәr әzәmәtli külliyyat toplanılmışdır. Әsasәn «tәfsir» adını verdiyimiz bu çalışmalar zaman vә mәkanüstü olmadığına görә әksәr halda yazıldıqları dövrün şәrtlәrindәn yola çıxaraq, sözügedәn dövrün insanına xitab edәn, zaman vә mәkanla әlaqәli izahlardır. Әlbәttә, onlar arasında zamanüstü mesajın izahını ona yaraşan bir şәkildә, zamanüstü baxışla izah edәnlәr dә mövcuddur. Mәhz bu cür çalışmalar hәr dövrün insanı tәrәfindәn gözәl qәbul edilmiş, alınıb oxunmuş vә nәsildәn–nәslә bir elm mirası olaraq ötürülmüşdür. Bu gün dә Qurana göstәrilәn xidmәtlәr keçmişdә olduğu kimi fәdakar insanların fәaliyyәtlәri sayәsindә davam etmәkdәdir. Gördüyüm qәdәri ilә tәfsirlәr zәnn edildiyindәn daha az oxunur. Hәm dә hәr kәsin oxuması da gözlәnilmir. Oxumağın yerini seyr etmәyin aldığı çağımızda iri cildli kitabları, hәyatında ciddi bir oxumaq sәfәrbәrliyi başlatmayan insanların görәr– görmәz qorxmaları anlaşılan bir şeydir. Oxumaq, «zaman»dan da artıq «mühit» istәyәn bir işdir. Quranı anlayıb yaşamaq mәqsәdiylә oxuyan insanlarımız isә әksәr halda nәyi, necә oxuyacaqları, oxuyarkәn nәyә diqqәt etmәlәri mövzusunda bir sıra ciddi çatışmamazlıqlarla üz- üzәdirlәr. Bәlkә, üsulu bilmәyәnlәrә müәyyәn qәdәr oxumağın üsulunu öyrәtmәk mümkün; ancaq bilmәdiklәri şey düşünmәk, ADAYIŞ RİSALӘSİ 6 tәfәkkür etmәk, tәdәbbür 1 etmәkdirsә bunu necә öyrәtmәk olar? Düşünmәk - әn sağlam bir şәkildә yenә düşünülәrәk öyrәnilir; bir dә sәlim 2 bir Qurani tәfәkkürün mәhsulu olan örnәklәr oxunaraq... Әlinizdә tutduğunuz risalә klassik mәnada bir tәfsir olmağın bütün keyfiyyәtlәrini daşımaya bilәr. Belәki, bu çalışma Quran qissәlәri üzәrindә işlәnilmiş orijinal çalışmaların tәvazökar nümunәsi sayıla bilәr. Bu әsәr Qahirәdә verdiyimiz tәfsir dәrslәrinin kitablaşmış halıdır. Әslindә bu risalәnin yazılma mәqsәdi praktiki qayğılardan qaynaqlanaraq müsәlmanların yaşadıqları problemlәrin hәllindә Quranın inkar edilmәz yardımına diqqәt çәkmәk, sәadәt vә qurtuluşun qaynağı olan Kitabi Kәrimimizdәn hәr tәrәfli istifadәni artırmaqdır. «Allah alimdir» vә «O, hәr şeyin özünü bilәndir» M.İ SLAMOĞLU Fevral 1992, Qahirә 1 (әr)Tәdbir düşünmә, bir işin nәticәsini fikirlәşmә. düşünmә, (ibrәt götürmәk) 2 (әr) Sәhv etmәyәn, peşiman olacaq bir iş görmәyәn, tәmiz, ayıq vә s. ADAYIŞ RİSALӘSİ 7 BİRİNCİ BÖLÜM ADAYIŞ RİSALӘSİ 8 ADAMAQ 3 Adamaq, sahib olduğunun şüurunda olmaqdır. Adamaq vә adanmaq - xәrclәmәk vә xәrclәnmәnin ziddidir. Nә demәkdir sahib olduğunun şüurunda olmaq? Sahibi olub şüurunda olmadığımız idrak etmәdiyimiz şeylәr dә varmı? Sahib olduğumuzu zәnn etdiyimiz hәr şeyin hәqiqәtәn dә sahibiyikmi? Hәr şeyin bir sahibi varmı? O halda bizim sahibimiz kimdir? Bir şeyә sahib olmağın ölçüsü nәdir? Sahibi olub şüurunda olmadığımız şeylәr olduğu kimi, bizә sahib olduğu halda, әksini zәnn etdiyimiz, daha açığı, bir ömür boyu qulu – kölәsi olduğumuz, lakin özümüzü onun sahibi, ağası hesab etdiyimiz şeylәr dә varmı? Bu suallar kitab sualları deyil. Bu suallar hәyatın suallardır. Hәyatı ciddi qәbul edәn bir insan tәbii ki, bu sualların cavablarını da ciddi surәtdә axtarmaq mәcburiyyәtindәdir. Әlbәttә, elә insanlar vardır ki, sahibdirlәr, amma sahib olduqlarının şüurunda deyildirlәr. Bu sәbәbdәn dә o şeylәrә sahib çıxmazlar. Әslindә tәsәrruf 4 haqqı özlәrinә verilmiş olan şeylәri qorumazlar, mühafizә etmәzlәr, istifadә etmәzlәr. Bu cür insanlara tәsәrrufu özlәrinә verilәn şeylәrә sahib çıxmaları, onları qoruyub mühafizә etmәlәri xatırladılır. «Ey inananlar! Özünüzü vә ailәnizi atәşdәn qoruyun» (Tahrim,7) İnsanın sahibi edildiyi şeylәrә sahib çıxması, sözün tam mәnasında «mükәmmәliyә yüksәlişin sübutu» hadisәsidir. Sözü- gedәn sübut yaşdan çox mәsuliyyәt vә әhliyyәtlә 5 әlaqәlidir. Elә insanlar vardır ki, onların özlәrinә başqaları sahibdirlәr • . 3 (qurban vermәk, әn layiqli olana nәzir etmәk, ad etmәk,) 4 (әr) tәsәrruf – sәrf etmәk sözündәndir. yәni yaşayışı, keçimi üzәrimizdә olan insanlara sәrf etdiklәrimiz. yemәyi, geyimi, mәnәvi dynuasına belә cavabdenlik daşıdığımız insanlar 5 (әr) lәyaqәt, iqtidar, etibarlılıq, sәlahiyyәt, sәriştә, mötәbәr, bilikli. • Heç düşünmәzmisiniz? Kimdir sizin sahibiniz? Sahib oluqlarınızmı? Sahib olduğunuzu düşündüklәrinizmi? Sizmi sahibsiniz, ya onlarmı? (tәr.) ADAYIŞ RİSALӘSİ 9 Bunlardan bir qisminin sahibi qadın, övlad, nazir, müdir, lider, avtoritet kimi öz cinsindәn olan insanlar; digәr bir qisminin sahibi isә mal, mәqam, sәrvәt, gözәl ev – eşik kimi şәrәf baxımından özlәrindәn daha aşağı olan şeylәrdir. Әslindә tam tәrsi olduğu halda özlәrini o şeylәrin sahibi hesab etmәlәri bu ikincilәrin әn qәribә tәrәflәridir. Amma nәdәnsә bu insanlar «kim kimә tabedir» sualını özlәrinә heç vaxt vermәk istәmәzlәr. Cәsarәt tapıb özlәrinә bu sualı verә bilsәlәr nә nәyin sahibidir, kim kimә tabedir sualının cavabı açıq-aydın ortaya çıxacaqdır. Sahib olana tabe olunur. Әgәr sahib olduğumuz şeyә tabe oluruqsa bu halda rollar dәyişir, әslindә sahibi olduğumuzu hesab etdiyimiz şey bizim sahibimiz olur. İnsanın sahibi tabe olduğu şey deyilmi? Bu zaman ağla bir sual gәlәcәk: Sahib olan vә sahib olunan, tabe 6 vә mәtbu 7 yer dәyişdirdikdә nә olur? Ya da tutaq ki, sahibi olduğumuz şeylәrdәn xәbәrdar olduq. Sonra nә olacaq? Bax elә bu mәqamda mövzumuz olan «adamaq» işin içinә daxil olur; xәrclәmәmәk vә xәrclәnmәmәk üçün adamaq. Sahib olduğumuz dәyәrlәrin әn şәrәflisi şübhәsiz ki, öz nәfsimiz vә tәsәrrufu әlimizdә olan insanlardır. Tarixin heç bir dönәmindә bu dәyәrlәr günümüzdәki kimi ucuz satılmamış, xәrclәnmәmişdir. İnsanoğlunun özü-özünü alçaltmasının әn acınacaqlı nümu- nәlәrindәn biri şәrәfli etdirilmiş varlığını öz cinsindәn ∗ olan birinә ya da daha aşağı dәyәrdә bir şeyә adamasıdır (yәni onun qulu olması) •• . Bu mәnada adamaq demәk olar ki, qәdәr-qismәtdir. Әgәr әldә etmәk istәdiyiniz bir şey varsa vә varlığınızı onu әldә etmәyә sәrf etmiş; duyğu, düşüncә vә fәaliyyәtinizi onun uğrunda israf etmisinizsә, siz o şeyin adağı (qulu) olmusunuz. Bu mәnada özünü bir şeyә adamamış bir insanın olmadığını, 6 İtaәt edәn, tabe olan, birinin arxasınca gedәn 7 Tәbәәlәri olan,tabe edәn, başçı, rәis, komandan. ∗ insan cinsindәn olan biri nәzәrdә tutulur. (tәr.) •• Çünki, әslindә qul olmaq insanın fitrәtindәdir. Doğru qapıya qul olmazsa, qul olacağı yanlış qapılar axtarıb tapar. (tәr.) ADAYIŞ RİSALӘSİ 10 olmayacağını görürük. Bütün dәyәrlәrin baş aşağı çevrildiyi çağdaş dünyada nә nәlәrin uğrunda qurban verilmir ki? Yaxşılar pislәrә, şәrәflilәr şәrәfsizlәrә, dәyәrlilәr dәyәrsizlәrә, fәzilәtlәr rәzilәtlәrә, insanlar әşyalara, ölümsüzlәr ölümlülәrә, qalıcı vә uca dәyәrlәr keçici vә yalançı dәyәrlәrә qul olmaqdadır.... Şәhvәtinә adananlar... Mәdәsinә adananlar.... Mәqamına adananlar... Damaq vә vücüd zövqünә adananlar... İstәyinә, hissinә, nәfsinә vә şeytanına adananlar... Adәmoğlu özünü adayacaq büt icad etmәkdә nә qәdәr mahir olduğunu tarixi boyu isbat etmişdir. İnsan nәslinin bu qәdim adәtinin tәmәlindә onun yaradılışındakı adanmaya meylli xüsusiyyәti dayanır. Belә ki, hәqiqi İlahını itirdiyi zaman özünә hәmәn saxta ilahlar tapmaqda heç çәtinlik çәkmir, bir yerdәn axtarıb tapıb sığınmağa başlayır; adanacaq hәqiqi qapını itirdiyi zaman özünә saxta qapılar tapmaqda da çәtinlik çәkmir. ••• Bәzi zamanlarda isә hakim siyasi, iqtisadi vә әnәnәvi dini qüvvәlәr qurduqları istismar çarxını zәiflәdәcәk bir şüura sahib olmasınlar vә oynayıb başlarını qatsınlar deyә, toplumların önünә oyuncaqlar atarlar. Siyasi qüvvәlәrin oyuncağı - ideologiyaya, fәlsәfәyә vә elmә bәnzәyәn mücәrrәd oyuncaqlar ola bilәcәyi kimi, musiqi, idman, cinsәllik, texnika, kütlәvi informasiya vasitәlәri (televiziya vә digәrlәri) kimi müşәxxәs 8 oyuncaqlar da ola bilәr. Hakim iqtisadi güclәr isә dayanmadan körüklәdiklәri istehlakı qarşılaya bilmәk üçün daha artıq zülm etmәyә, daha artıq zülm vә istismar etmәk üçün dә mallarını böyük uşaqların kiçik tanrıcıqları kimi dönә-dönә süslәyib yarışa girәrlәr. Hakim әnәnәvi dini qüvvәlәr isә tәhrif edilmiş Xristianlıqda göründüyü kimi әslindә müqәddәs olmadığı halda, davamlı bir şeylәri ••• hәqiqi qapını deyil saxta qapıları döymәklә özünü zillәtә salmış olduğunun fәrqindә olmadan bu qapıların qulu olur. Qul olmaq fitrәtindәdir dedik… Qul olmazsa olmaz. QUL olmazsa qulluqçu olar, kölә olar. Amma mütlәq bir şeylәr olar. (tәr.) 8 Şәxsiyyәti bәlli edilmiş, tanınmış, seçilmiş, müәyyәn edilmiş ADAYIŞ RİSALӘSİ 11 müqәddәslәşdirib, özlәrini vә bәslәdiklәri qapıları güclәndirmә yarışına girirlәr. Hakim siyasi, iqtisadi vә dini qüvvәlәrin dünyәvi mәnfәәtlәri vә varlıqları tәhlükә ilә qarşılaşdığı zaman dövlәtdәn bayrağa, torpaqdan milli sәrhәdlәrә vә «milli sәrvәt» adını verdiklәri alın tәri tacirlәrinin zülm müәssisәlәrinә qәdәr, bir sıra şeyi müqәddәslәşdirib ülvülәşdirmәk dә bu sonuncuların vәzifәlәri arasındadır. İnsanlar başlarını qatsın, bu zümrәlәrin mәnfәәtlәri qarşısında bir problem çıxarmasınlar deyә, önlәrinә çox inkişaf etmiş oyuncaqlar atılır. Onlar bu oyuncaqlarla oynayıb vaxt itirәrkәn, hakim güclәr dә «malı götürmüş» olurlar. İş bununla bitmir. Müәyyәn zaman sonra bu oyuncaqların mәqsәdini unudan zavallı kütlәlәr onlara sığınılacaq, güvәnilәcәk bir şey olaraq baxmağa, hәtta hәyatlarını oyuncaqlarına adamağa başlayarlar. Bütün bu nәzirlәr әslindә bir adayış deyil, xәrclәmәk vә xәrclәnmәkdir: öz varlığını, әhlini, әyalını, tәsәrrufunu әlindә tutduğu hәr bir şeyini zövq üçün xәrclәmәsidir. Bu istehsala deyil, istehlaka yönәlәn bir xәrclәnmәdir. İnsanın әlindәki әn böyük sәrmayәsi olan varlığını qumara qoyaraq uduzmasıdır. Quran bu cür adayışa «iflas», adananlara isә «müflis» deyir. İnsan nә olursa olsun, bir qapıya qul olacaq vә ya qul olmaq üçün nәzir deyilәcәksә, bu qapı özündәn daha dәyәrli, daha uca birinin qapısı olmalıdır ki, dәyәrini әllәriylә alçaltmış olmasın, xәrclәnmәsin, ucuz satılmasın vә tükәnmәsin... Elә isә insanın qul olmalı olduğu bu qapının özәlliyi nәlәr olmalıdır? Vә insan bu qapını hansı ünvanda axtarmalıdır? Yaradılmışlar arasında insanın özünü qurban verib xәrclәn- mәyәcәyi bir qapı tapmaq olarmı? Әsla: Ağılla, mәntiqlә yox. Yaradılmışların içәrisindә insandan daha şәrәflisi yoxdur ki, insan onun uğruna adansın. Mәxluqatın әn şәrәflisi insan olduğuna görә, adanacaq qapını yaradılmışlar içәrisindә axtarmaq mәnasız bir cәhd olacaqdır. Bu qapı yaradılmışların arasında axtarılmayacaqsa, yalnız bir yol qalır; o da Yaradan… Şübhәsiz ki, qul olunacaq qapıların әn şәrәflisi Yaradanın qapısıdır. Nәzirlәrin әn şәrәflisi Ona nәzir olunan, nәzir verәnlәrin әn ağıllısı vә xeyirlisi Onun yoluna nәzir verәndir. ADAYIŞ RİSALӘSİ 12 Ona adanmaq bir haqq qazanmaq, bir lәyaqәt işidir. Vә Onun tәmiz yoluna ancaq tәmizlәr nәzir verәr vә ancaq tәmizlәr nәzir olunar. Tarixәn vә günümüzdә dә toplumlar cәhalәt, şirk vә әxlaq- sızlığın bataqlığında bataraq öz dәyәrlәrini öz әllәri ilә alçaltdıqları zaman Allah bir qrup insanların әli ilә o toplumlara bataqlıqlardan xilas olub şәrәflә yaşamağın vә ölmәyin yolunu göstәrir. Bu tarixdә dә belә idi, günümüzdә dә belәdir. Nәbilәr, siddiqlәr, şәhidlәr, alimlәr, salehlәr! Mәhz onlar Allahın o toplumun qaranlıq gecәsini aydınlatmaq üçün seçdiyi öndәr kadrlardır. Allah Rәsulu ilә nәbilik bitmişsә dә, ancaq әbәdi risalәtin mirası bir mәsuliyyәt vә bir qulluq borcu olaraq bütün möminlәrin çiyinlәrindә insanlıq var olduğu müddәtcә dә daşınmağa davam edәcәkdir. Bu toplumlar keçmişdә hansı üsullarla sәadәtә qovuşmuşdularsa, gәlәcәkdә dә eyni üsullarla sәadәtә qovuşacaqlar. Bunun ilk şәrti isә o toplum içindә bir toxum, bir özәk, bir qığılcım vәzifәsini yerinә yetirәcәk, az sayda olsa da «sağlam kadr»ların olması vә o toplumun dәyişmәsindә «maya» rolunu oynaması ilә mümkündür. «İçәrinizdә yaxşılığa çağıran, xeyirli işlәri görmәyi әmr edәn vә pis әmәllәri qadağan edәn (әmri bil-maruf nәhyi anil- munkәr) bir camaat olsun! Mәhz onlar nicata çatanlardır» (Ali – İmran 104) Şübhә yoxdur ki, Allahın içimizdә olmasını istәdiyi bu adanmış kadrların yetişmәsi inananlar arasından çıxan sәmimi insanların fәdakarlıqlarına bağlıdır. Belәliklә, adayış - Allahın bir toplumu toplumlar arasından seçib öndәr etmәsinin gerçәklәşmәsi müddәtindә aparıcı rolu üzәrinә götürәn sözügedәn kadrın seçilmәsindә rol oynayan sәbәb vә ünsürlәrdәn biridir. Ümmәtin lәyaqәtli saleh lider ola bilәcәk insanlara әn çox ehtiyac duyduğu bir çağda bu önәmli vәzifәni yerinә yetirәcәk lәyaqәtdә insanların yox deyilәcәk qәdәr az olması, bir az da lәyaqәtli namizәdlәrin olmamasındandır. Yәni, xammalın yoxluğu... İnsanların bir çoxu İslami hәrәkatın әn böyük problemlәrdәn birinin, bәlkә dә birincisinin «öndәrlik problemi» olduğunda hәmfikirdir. Yenә bir qrup insan әllәri-qolları bağlı halda oturmaqlarını öndәrlik probleminin hәll olunmasına ADAYIŞ RİSALӘSİ 13 bağlamaqdadırlar. Amma yenә bu problemdәn şikayәt edәn insanların demәk olar ki, heç biri onun hәll edilmәsi üçün gәrәkli sәy göstәrmir, üzәrlәrinә düşәn vәzifәlәri bilmir vә yerinә yetirmir. Onlar öndәrlik probleminin hәllini tamamәn Allaha hәvalә etmiş vәziyyәtdәdirlәr. Rәbbimiz isә bu problemin hәllinә aid formulanı Quranında bizlәrә tәqdim edir. Belә olan vәziyyәtdә ehtiyac yeni formullara deyil, әslindә mövcud olan formulları vә çıxış yollarını gözәl qavrayıb, onların hәyata tәtbiq edilmәsinәdir. Mövcud vәziyyәtdәn hәr addımbaşı şikayәtçi olan insanların bu şikayәtlәrindәki sәmimiyyәt vә ciddiyәtlәri dә belәcә yoxlanmış olacaq. Bir insan düşünün ki, nә Mәryәm kimi onu Allah yolunda adayan bir ata – ana vә mühitә sahib ola bilmiş, nә özü belә bir valideyn olub «adayan»lar arasına qarışmış, nә Zәkәriyya kimi, Yәhya kimi adanan vә adayanlara yardımçı olmuşdur. Üstәlik bu fәrd bu halına baxmadan «öndәrlik problemin»dәn şikayәt edirsә, onun ciddiliyinә nә Allah, nә dә qullar inanacaqlar. ADAYIŞ RİSALӘSİ Yüklə 2,8 Kb. Dostları ilə paylaş:
|