|
162
11,25-rasm. Doim yashil shamshod.
IJshbu doim yashil butasimon o‘simlik 0 ‘rtayer dengizi hu-dudlarida keng tarqalgan, bizda ko‘kalamzorlashtirish maq-midida ekiladi va foydalaniladi. Kavkazdagi tog‘ o‘rmonlarida qoraqayin, eman va boshqa turlar bilan aralash o‘rmonzorlarda kolxida shamshodi (Y'uxus solshisa) va girkan shamshodi (Vuxus hyrcana Poiark.) tarqalgan. Shamshod daraxtining linmma turi, deyarli, soyasevar o‘simlik. Shuning uchun ular o'rmonlarda ikkinchi yoki uchinchi yarusda o‘sadi. Shamshod o'simligi doim yashil, sovuqqa chidamsiz bo‘lib, ayrim vaqt-limla -20° -22°sovuqqa chiday oladi. Qrimda va Ukrainaning jwniibida hamda Karpat ortida sovuq iqlimda o‘sayotgan shakl-litii bor. U tuproqning unumdorligi va havoning namligiga l«lnbclian. Shamshod daraxti sekin o‘sadi va uzoq yil yashaydi. lo'nkasidan hamda parxish yo‘li bilan ko‘payadi, ildizidan bachkilaydi,
Shamshod daraxtining yog‘ochi qimmat baholanadi, uning fttngi tiniq, po‘sti qalin, pishiq, qattiq bo‘lib, yaxshi yoriladi va ilhliisli qulay. Undan cholg‘u asboblari yasaladi, to‘qish mashi-
nuliiri uchun moki, o‘ymakorlik buyumlari ishlanadi. Sham-\ ihodni butab, har xil shakl berish oson. Shuning uchun joylami
ko* kulamzorlashtirishda muhim ahamiyatga ega.
163
Bu turlar Toshkent sharoitida havoning quruqligidan ancha zararlanmoqda. Shamshod yashil to‘siq yaratishda juda qo‘l keladigan daraxt.
Siren (Syringa)
Bu turkumga 30 ga yaqin tur kiritilgan. Ular, asosan, man zarali o‘simlik sifatida ko‘plab o‘stiriladi. Keng tarqalgani oddiy siren (Syringa vulgaris L.) 6 metr balandlikkacha о‘sib, zich shox-shabbalar hosil qiladi. Siren may oyida gullaydi, gullari to‘pgul ko‘rinishida, oq, siyohrang bo‘lib, juda chiroylidir.
Dostları ilə paylaş: |
